مسعود حکم آبادی | شهرآرانیوز - هفتاد و پنجمین دوره جشنواره کن که پس از دوسال، در زمان همیشگی‌اش، از ۱۷ تا ۲۸ می ۲۰۲۲ (۲۷ اردیبهشت تا ۷ خردادماه) برکزار می‌شود، امسال با فیلم «کات آخر» میشل آزاناویسوس افتتاح می‌شود. در کنار تمام جذابیت‌هایی این دوره (تجلیل از تام کروز و اکران فیلم «تاپ گان: ماوریک»)، حضور دو فیلم ایرانی در بخش اصلی جشنواره و فیلم «تصور» علی بهراد در بخش جنبی، هیجان را برای ما ایرانی‌ها دوچندان می‌کند. اما کن ۷۵ با دیوید کراننبرگ، روبن استلوند، پارک چان ووک، جیمز گری، برادران داردن، هیروکازو کورئه‌دا، کلر دنی، کلی ریکارد و کریستین مونجیو، جمع کارکشته‌ها و باتجربه‌هایش را هم کامل کرده است. باید ببینیم هیئت داوران جشنواره کن ۲۰۲۲ که اصغر فرهادی هم بین آن‌هاست در پایان چه فیلم‌هایی را به عنوان بهترین‌ها معرفی می‌کند. اینجا همه فیلم‌های نامزد نخل طلای کن را معرفی می‌‌کنیم.
موج نو سینمای رومانی چند سال قابل‌توجه را با Bad Luck Banging، Malmkrog، Întregalde و The Whistlers تجربه کرده است. کریستین مونگیو، یکی از پیشگامان این جریان، امسال با R.M.N به کن بازگشته است که اولین فیلمش پس از فیلم «فارغ‌التحصیلی» در سال ۲۰۱۶ است. طبق گزارش‌ها، این فیلم داستان مردی را دنبال می‌کند که پس از کار در خارج از کشور به روستای کوهستانی چندقومیتی خود در ترانسیلوانیا باز می‌گردد؛ جایی که باید رابطه با پسرش را احیا کند و از پدر پیرش هم مراقبت کند. مونگیو با بررسی تغییرات جامعه، که به دلیل استخدام کارگر‌های خارجی در کارخانه محلی با ترسی غیرمنطقی درگیر است، یک درام نافذ را به وجود می‌آورد. مونیگو درباره فیلمش گفته است: «این فیلم درباره نحوه ارتباط ما با دیگران، قبل از شناختن آن‌هاست، درباره واکنش‌های ما دربرابر ناشناخته‌ها، ترس‌ها و غرایز اولیه‌مان.»
آلبرت سرا این‌بار با چیزی کاملا متفاوت به کن آمده است. او قبلا دو بار در کن بوده، ولی «آرامش» اولین حضور او در بخش رقابتی جشنواره است. او به طرز عجیبی از رویکرد‌های جنسی و غم‌انگیز فیلم‌های قبلی‌اش به مسئله استعمار مدرن تغییر مسیر داده است. رمان‌نویس موفقی در جزیره تاهیتی در پلینزی فرانسه، مترجم کمیساریای عالی جمهوری و کارمند دولت فرانسه، می‌شود. او کم‌کم به سمت تشکیلات سطح بالا می‌رود و همچنین به صورت پنهانی با مردم محلی در می‌آمیزد. در همین زمان شایعه‌ای هم به گوش می‌رسد: حضور شبح‌گونه یک زیردریایی که می‌تواند از بازگشت آزمایش‌های هسته‌ای فرانسه خبر دهد.
همانطور که تحسین و نقد‌های منفی برای روبن اوستلوند افزایش می‌یابد، بودجه و دامنه تولید فیلم‌های او نیز افزایش می‌یابد. این‌ها یک ترکیب طبیعی برای استعداد‌های او به نظر می‌رسد که نباید سازش خلاقانه را القا کند. داشتن یک نگاه طنز تیزبین و جاه‌طلبانه که عرصه بیشتری برای ظهور داشته باشد، او را در سطحی نزدیک‌تر به کارگردان‌هایی مانند آدام مک‌کی و تری گیلیام قرار می‌دهد. حضور وودی هارلسون به‌عنوان ناخدای دریایی نظریه‌پرداز مارکسیستی - باید هیجان‌انگیز باشد، هرچند همیشه خطر اندکی ناامیدی هم وجود دارد.
«فریب»، فیلم آخر آرنو دسپلچین، به شدت نادیده گرفته شد، ولی فیلم جدید او در بین آثار بخش اصلی جشنواره کن یکی از قابل‌انتظارترین‌هاست. «آلیس» (با بازی ماریون کوتیار) و «لوئی» (ملویل پوپو) خواهر و برادری هستند که به ۵۰ سالگی نزدیک می‌شوند. آلیس بازیگر و لوئی معلم و شاعر است. بیش از ۲ دهه از آخرین گفتگوی آن‌ها می‌گذرد و حالا با مرگ والدینشان، بار دیگر مجبورند با هم حرف بزنند. به نظر می‌رسد «خواهر و برادر» یک درام کاملا احساسی باشد و برخی را به بازنگری فیلم «فریب» وادار کند. نکته قابل توجه فیلم برای ما ایرانی‌ها بازی گلشیفته فراهانی در نقش همسر ملویل پوپو است. فراهانی در سال‌های گذشته با «پترسون» و «دختران آفتاب» در این رویداد مهم سینمایی حضور داشته است.
کارگردان: هیروکازو کورئیدا
بازیگران: لی جو-یونگ، گانگ دونگ-وون، سونگ کانگ-هو، لی جی-اون
کشور: کره جنوبی
هیروکازو کورئیدا با آخرین فیلمش، «دزدان فروشگاه»، سال ۲۰۱۸ نخل طلا را به خانه برد. «دلال» که اولین فیلم او در کره جنوبی است ستارگان محبوب سینمای این کشور را دور هم جمع کرده است. فیلم جدید کورئیدا مثل فیلم‌های قبلی‌اش یک درام سیاسی-اجتماعی است که کودکان و نوجوانان نقشی اساسی در داستان آن دارند:
یک شب بارانی، نوزادی در یک مرکز «جعبه کودک» رها می‌شود. (والدینی که نوزادانشان را نمی‌خواهند و قصد دارند آن‌ها را در سطل‌های زباله و کنار خیابان رها کنند، نوزادشان را به صورت ناشناس در این جعبه‌ها میگذارند تا این مراکز از نوزاد مراقبت کنند) سانگ هیون و دونگ سو مخفیانه آن را به خانه می‌برند. اما روز بعد، سو یانگ به‌طور غیرمنتظره‌ای برمی‌گردد و به دنبال نوزادش می‌گردد. او وقتی متوجه می‌شود پسرش گم شده تصمیم می‌گیرد با پلیس تماس بگیرد. دلیل دو مردی که کودک را برداشته‌اند این است که کمک کنند کودک والدین مناسبی پیدا کند، اما وقتی به نتیجه نمی‌رسند، مادر بچه تصمیم می‌گیرد به ماموریت آن‌ها بپیوندد تا پدر و مادر جدیدی برای پسرش پیدا کند. در همین حال، کارآگاه پلیس سو-جین و کارآگاه زیردستش، لی، در ۶ ماه گذشته در حال بررسی پرونده بوده‌اند، منتظر موقعیتی هستند که بتوانند این دو مرد را دستگیر کنند.
کارگردان: کلر دنی
بازیگران: مارگارت کوالی، جو آلوین، دنی رامیرز
کشور: فرانسه
کلر دنی یک دهه قبل، رمان دنیس جانسون را خواند؛ داستانی عاشقانه که فکر می‌کرد عاشق و معشوقش صرفاً به دلیل شرایط انقلاب به هم دلبسته می‌شوند. او بعدها فهمید رمان «ستاره‌ها هنگام ظهر» درباره ترس از عشق و ترس از شکست هم هست. داستان درباره یک تاجر مرموز انگلیسی و یک روزنامه‌نگار آمریکایی است که رابطه عاشقانه‌ای با هم دارند و در جریان انقلاب نیکاراگوئه می‌خواهند از این کشور فرار کنند. هرچند اگر مشکلات برنامه‌ریزی رابرت پتینسون مانع حضور او در این فیلم نمی‌شد بسیار خوشحال‌تر می‌شدیم ولی فیلم جدید کلر دنی با جو آلوین و مارگارت کوالی هم‌چنان یکی از موردانتظارترین فیلم‌های بخش اصلی جشنواره کن است.
کارگردان: دیوید کراننترگ
بازیگران: ویگو مورتنسن، لئا سیدو، کریستن استوارت، اسکات اسپیدمن، دان مک‌کلر
کشور: کانادا
فیلم جدید کراننبرگ از سه جهت برای دوست‌داران او و سینمایش مهم است: یکی اینکه او بعد از حدود ده سال دوباره با یک فیلم سینمایی برگشته است، آن‌هم از نوع ارجینالش. دوم اینکه «جنایات آینده» یک همکاری دیگر است بین کارگردان «سابقه خشونت» و «قول‌های شرقی» و ویگو مورتنسن. (البته که برای شنیدن موسیقی هوارد شور روی تصاویر یکی دیگر از فیلم‌های کراننبرگ مشتاقیم) سوم و مهم‌ترین نکته این است که فیلم بازگشتی است به همان ژانری که همه آن را با کراننبرگ می‌شناسیم: وحشت بدن یا وحشت بیولوژیکی. باید ببینم ششمین حضور او در کن به جریانی دیگر در سینما منجر می‌شود یا خبر. در خلاصه داستان «جنایات آینده» آمده است: در آینده‌ای نه‌چندان دور همانطورکه انسان با محیط مصنوعی سازگار می‌شود، بدن این گونه هم دستخوش دگرگونی‌ها و جهش‌های جدید می‌شود. سائول تنسر (ویگو مورتنسن)، هنرمند مشهور پرفورمنس، همراه با شریک خود کاپریس (لئا سیدو)، دگردیسی اندام‌های خود را در اجراهای آوانگارد به‌طور عمومی به نمایش می‌گذارد. تیملین (کریستن استوارت)، محققی از ثبت ملی اعضای بدن، با وسواس زیاد، حرکات آن‌ها را دنبال می‌کند و از طرف دیگر یک گروه مرموز ماموریتی برای مرحله بعدی تکامل انسان را پیش می‌برد.
کارگردان: جیمز گری
بازیگران: آنتونی هاپکینز، جرمی استرانگ، اسکار آیزاک، دونالد ساترلند، آن هاتاوی، کیت بلانشت، رابرت دنیرو
کشور: آمریکا
درست است که بیشتر اخبار حضور ایرانی‌ها در جشنواره کن امسال پیرامون فیلم سعید روستایی و سه بازیگر زن (گلشیفته فراهانی، ترانه علیدوستی، زهرا امیرابراهیمی) بوده، اما فیلم جدید جیمز گری را هم باید به این فهرست اضافه کنیم. «زمان آرماگدون» را داریوش خنجی، یکی از بزرگترین فیلم‌برداران سینمای جهان، تصویربرداری کرده است. «در میان ستارگان» فیلم قبلی گری که یک حماسه علمی-تخیلی فوق‌العاده بود، مخاطبان سینما را چشم‌انتظار تماشای اثر جدید او می‌کند. فیلمی که کاملا با فیلم قبلی او متفاوت است و گروه بازیگران مهمی هم دارد. گری فیلم «زمان آرماگدون» را بر اساس خاطرات کودکی‌اش ساخته است، داستانی بزرگ که به بررسی دوستی و وفاداری در فضای مسموم آمریکای دهه ۸۰ و محله‌ی کویینز، یکی از مناطق پنج‌گانه شهر نیویورک، می‌پردازد.
کارگردان: کلی رایکارد
بازیگران: میشل ویلیامز، جان ماگارو
کشور: آمریکا
بعد از اینکه آخرین فیلم کلی رایکارد، «اولین گاو»، در صدر فهرست بهترین فیلم‌های سال ۲۰۲۰ قرار گرفت، تعجب ندارد که فیلم جدید او یکی از مهم‌ترین فیلم‌های کن امسال باشد. رایکارد در فیلم «نمایش» با میشل ویلیامز، همکار قدیمی‌اش و جان ماگارو از فیلم «اولین گاو» دوباره همکاری کرده است. «نمایش» پرتره‌ای پر جنب و جوش و به شدت خنده دار از مجسمه‌ساز جوانی است که برای افتتاح نمایشگاه جدید خود حاضر می‌شود و باید بین زندگی خلاقانه و هنری خود با روابط خانوادگی و دوستانه‌اش تعادل برقرار کند.
کارگردان: چان ووک پارک
بازیگران: تانگ وی، پارک هه-ایل، لی جونگ-هیون
کشور: کره جنوبی
چان ووک پارک از زمان فیلم مشهورش، «پیرپسر» (۲۰۰۴) که نخل طلای کن را برد، تقریبا هر زمان در این جشنواره حاضر بوده درخشیده است. اما نکته مهم فیلم جدید او، «تصمیم جدایی»، این است که او بعد از ۸ سال و آخرین فیلمش، «پیش‌خدمت»، به سینما برگشته است. فیلم داستان کاراگاهی را دنبال می‌کند که در حال تحقیق درباره مرگ مردی است که از کوهستان سقوط کرده است. این کاراگاه در حین تحقیق شیفته همسر این مرد می‌شود.
کارگردان: لوکاس دونت
بازیگران: ادن دامبرین، گوستاو د وائله
کشور: بلژیک
کارگردان بلژیکی فیلم «دختر» که سال ۲۰۱۸ برنده جایزه جشنواره کن بود، درباره فیلم جدیدش، «نزدیک»، گفته است: «این فیلم قرار است به سبک فیلم قبلی‌ام، اما متفاوت باشد و اینکه در مرکز آن یک شخصیت عجیب و غریب قرار دارد.» فیلم، که بر دوستی و مسئولیت متمرکز است، داستان دو دوست سیزده‌ساله را روایت می‌کند که ناگهان رفاقتشان دچار مشکل می‌شود. یکی از آن‌ها با تلاش زیاد برای درک آنچه اتفاق افتاده است به سوفی، مادر، رمی نزدیک می‌شود تا از جریان با خبر شود.
کارگردان: یژی اسکولیموفسکی
بازیگران: ایزابل هوپر، ساندرا درزیمالسکا، لورنزو زورزولو
کشور: لهستان
یژی اسکولیموفسکی، که درکنار رومن پولانسکی یکی از بزرگترین کارگردان‌های لهستان است، در ۸۴ سالگی با یک فیلم متفاوت به کن آمده است. EO که هفتمین حضور اسکولیموفسکی در کن است، شاید تداعی‌گر «ناگهان بالتازار» روبر برسون باشد، اما تفاوت‌هایی بین جهان این دو فیلم هم وجود دارد. فیلم EO درباره یک الاغ سیرک است که پس از آزادی از آنجا، از صاحبی به دست صاحب دیگر منتقل می‌شود و دشواری‌های گوناگونی را از سر میگذارند. درواقع مخاطب دنیای اسرارآمیز فیلم را از از چشم این الاغ می‌بیند، الاغی خاکستری با چشمانی مالیخولیایی، که در مسیر زندگی‌اش با افراد خوب و بد ملاقات می‌کند، شادی و درد را تجربه می کند، مقدرات سرنوشت را تحمل می‌کند، اما حتی یک لحظه هم معصومیت خود را از دست نمی‌دهد.
کارگردان‌ها: فلیکس ون گرونینگن و شارلوت واندرمیرش
بازیگران: لوکا مارینلی، الساندرو بورگی
کشور: ایتالیا، بلژیک
فیلم «هشت کوه» درباره دوستی مردانی است که نمی‌توانند درباره احساساتشان و برد و باخت در بازی بزرگ زندگی صحبت کنند. فیلم در دره آلپ ایتالیایی آئوستا که شامل دامنه‌های مونت بلان و ماترهورن می‌شود، اتفاق می‌افتد. درخلاصه داستان فیلم آمده است: دو دوست در بزرگسالی سعی می‌کنند رد پای پدرانشان را پاک کنند، اما با پیچ و خم‌های زندگی، همیشه به خانه بازمی‌گردند. پیترو پسری شهر است و برونو آخرین فرزند یک روستای کوهستانی فراموش شده. با گذشت سالها برونو به کوهستان وفادار می‌ماند اما پیترو بین کوه و شهر در رفت و آمد است. عنوان فیلم درواقع اشاره‌ای به هشت قله مرتفع نپال دارد که نمادی مرموز از جاه‌طلبی و فتح دنیوی است. فلیکس ون گرونینگن و شارلوت واندرمیرش، فیلمسازان بلژیکی،از رمان برنده جایزه ۲۰۱۶ نویسنده ایتالیایی، پائولو کوگنتی، اقتباس کرده‌اند و مراقبه‌ای عمیقاً هوشمندانه درباره ظرفیت ما برای عشق و چگونگی شکل‌گرفتن آن با تجربیات غیرقابل برگشت کودکی ساخته‌اند.
کارگردان: سعید روستایی
بازیگران: ترانه علیدوستی، نوید محمدزاده، سعید پورصمیمی، فرهاد اصلانی، پیمان معادی و محمد علیمحمدی
کشور: ایران
بعد از درخشش «متری شیش و نیم» در اکران‌های جهانی و نامزدی این فیلم در جوایز سزار و تحسین فرانسوی‌ها از سعید روستایی، فیلم جدید او به بخش اصلی مهم‌ترین جشنواره سینمایی دنیا هم راه یافته است و در بسیاری از فهرست‌ها جزو کنجکاوی‌برانگیزترین آثار کن امسال است. در خلاصه داستان «برادران لیلا»، فیلم دو ساعت و چهل‌وپنج دقیقه‌ای سعید روستایی که از طولانی‌ترین فیلم‌های امسال جشنواره کن است، آمده است: لیلا در ۴۰ سالگی تمام زندگی خود را صرف مراقبت از پدر و مادر و چهار برادرش کرده است. در کشوری که در چنگال تحریم‌های اقتصادی بین‌المللی گرفتار شده است، خانواده دائما با هم بحث می‌کنند و به خاطر بدهی‌ها سرکوب می‌شوند. لیلا در حالی که برادرانش در تلاش برای گذراندن زندگی خود هستند، نقشه‌ای می‌کشد: راه‌اندازی یک تجارت خانوادگی که آن‌ها را از فقر نجات دهد. در حالی که آن‌ها به شدت به حمایت مالی نیاز دارند، لیلا متوجه می شود که پدرشان، اسماعیل، مخفیانه یک میراث خانوادگی (مقداری سکه) را پنهان کرده است. کشف لیلا باعث هرج و مرج در خانواده شکننده آن‌ها می‌شود. با بدتر شدن وضعیت سلامتی پدر، اقدامات هر یک از اعضای خانواده به تدریج خانواده را یک قدم به سمت انفجار نزدیک می‌کند.
کارگردان: ولری برونی تدسکی
بازیگران: سوفیان بنیسر، لویی گارل
ولری برونی تدسکی سال ۲۰۰۷ در دومین تجربه کارگردانی‌اش، با فیلم «بازیگران زن»، جایزه ویژه هیئت داوران کن را به دست آورد. «همیشه جوان»، پنجمین فیلم بلند او، در جشنواره امسال، ادای احترامی است به پاتریس شرو و مدرسه تئاتری که او سال ۱۹۸۲ راه‌اندازی کرد. تدسکی، یکی از شاگردان همان مدرسه است که سال ۱۹۸۷ در فیلم «هتل دو فرانس» شرو، در نقش سونیا، بانوی نمایشنامه «دایی وانیا» آنتوان چخوف، بازی کرد. «همیشه جوان» داستان همین مدرسه است که کارگردان مشهور تئاتر و سینما، پاتریس شرو در نانتر برای تربیت «نسل بعدی بازیگران» راه‌اندازی کرد. این فیلم آزمون‌ها و مشکلات استلا، اتین و بازیگران جوانی را دنبال می‌کند که برای شرکت در آزمون ورودی این مدرسه مشهور آماده می‌شوند.
کارگردان: کریل سربرنیکوف
بازیگران: آلیونا میخائیلووا، اودین بیرون
حضور کریل سربرنیکوف، کارگردان روس، و فیلمش در جشنواره کن امسال به دلیل کمک مالی رومن آبراموویچ، میلیاردر مشهور، به او و جنگ در اوکراین واکنش‌های منفی زیادی داشت. فیلم سربرنیکوف در نهایت با این استدلال در فستیوال کن ٢٠۲۲ پذیرفته شد که پیش از جنگ در اوکراین و تحریم‌های متعاقب آن فیلم‌برداری شده است و با روایت رسمی دولت مسکو نیز مغایرت دارد. اگر فیلم نامزد دریافت نخل طلا هم شود، این واکنش‌های منفی با مرکزیت هیئت داوران بسیار پیچیده‌تر می‌شود، اما بعید است که آن‌ها جایزه اصلی را به سربرنیکوف بدهند. اگرچه برخی از اعضای هیئت داوران ممکن است از جلوه‌های سورئال فیلم و تلاش برای نقد تاریخ فرهنگی روسیه قدردانی کنند. فیلم درامی تاریخی است که قسمت مهمی از زندگی آهنگساز و موسیقیدان شهیر روسی را با اشاره به سرخوردگی و جنون همسرش پس از مواجهه با انحراف جنسی چایکوفسکی، به تصویر می‌کشد. موضوعی که هنوز در روسیه یک تابو به شمار می‌رود. سال ۱۸۷۷ میلادی برای چایکوفسکی سالی تلخ و پُرآشوب بود. او در این سال برای پایان دادن به شایعات همجنسگرایی‌اش، با دختری جوان و اشراف‌زاده که از شاگردانش بود و او و موسیقی‌اش را می‌ستود، ازدواج کرد اما چند روز پس از ازدواج، این زناشویی را شکنجۀ هولناک روحی توصیف کرد و در افسردگی فرو رفت.
این فهرست به مرور کامل می‌شود ...