حامد سرادار | شهرآرانیوز، آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی در یکصد و سی و پنجمین نشست ماهانه شورای فرهنگ عمومی استان که به میزبانی دفتر نمایندگی، ولی فقیه در استان خراسان رضوی برگزار شد، با تاکید بر ضرورت تشکیل کارگروه بررسی مشکلات فرهنگی مردم استان اظهار کرد: مقوله فرهنگ یکی از اساسی‌ترین زمینه‌هایی است که سعادت جامعه را تحت تاثیر خود قرار داده است ولذا باید کسانی در این حوزه فعالیت داشته باشند که انقلابی و جهادی باشند تا بتوانند برنامه‌ها را بدون اینکه درگیر دور باطل بروکراسی اداری شوند، پیگیری کنند.
در ابتدای این نشست، محمد حسین زاده، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی در تشریح ابعاد اجرایی طرح سبد فرهنگی خانوار گفت: استان خراسان رضوی در حوزه مصرف کالا‌های فرهنگی ازجمله استان‌های پیشتاز کشور است و در این عرصه، عرضه کالا‌های فرهنگی بیش از همه برای نوجوانان و جوانان ارزش و اهمیت پیدا می‌کند؛ زیرا این قشر از جامعه ما هم اکنون در معرض مستقیم تهاجم فرهنگی دشمن قرار دارند و نباید در برابر برنامه ریزی‌های مدون جریان ضدانقلاب برای استحاله معرفتی قشر آینده ساز کشور، فرزندان انقلاب را موردغفلت قرار داد.
وی افزود: بهره مندی عادلانه مردم از تولیدات فرهنگی جبهه انقلاب اسلامی یکی دیگر از سرفصل‌هایی است که باید موردتوجه قرار بگیرد؛ به گونه‌ای که متاسفانه امروزه بسیاری از تالیفات مناسب و یا فیلم‌های سینمایی در شهرستان‌ها ارائه نمی‌شود و از این جهت، درحالی که ما همواره این انتقاد را مطرح می‌کنیم که تولیدات سینمای ایران نباید منحصر در شمال شهر پایتخت باشد و فقط اقشار ثروتمند و مرفه جامعه از آن بهره ببرند، اما در عین حال، هیچ تلاشی برای فراهم کردن زیرساخت‌های نمایشی در شهرستان‌ها نداشته ایم و بسیاری از شهرستان‌های استان، از زیرساخت‌های فرهنگی مناسب بی بهره هستند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی اظهار کرد: دستگاه‌های ما از نظر مخاطب فرهنگی دارای دو لایه هستند؛ اولاً لایه‌ای از کارکنان و خانواده‌های آنان و دوماً لایه قشر مخاطب و جامعه هدفشان که در این راستا، آموزش و پرورش در استان در وهله اول با جامعه دانش آموزان و خانواده‌های آنان مواجه است و دوم قشر فرهنگی شامل معلمان، دبیران و اساتید را در خود جای داده که همین کارکنان و خانواده‌های آنان، جمعیت موثری از مردم استان را شامل می‌شوند.
وی ادامه داد: کارگروهی از نمایندگان دستگاه‌های توانمند فرهنگی همچون اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی، معاونت فرهنگی شهرداری مشهد، سازمان تبلیغات اسلامی استان، صداوسیما، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و سایر نهاد‌ها در بازه‌های زمانی ماهانه، ضمن تسهیل دسترسی مردم به محصولات فرهنگی منتخب همچون کتاب، تولیدات تصویری و نمایش‌های مناسبتی، نسبت به ترویج محصولات برگزیده اقدام می‌کنند.
حسین زاده با بیان اینکه بودجه لازم برای اجرای این طرح از محل ۲ درصد بودجه فرهنگی هر سازمان تامین خواهد شد، ابراز کرد: همه سازمان‌ها در این حوزه مسئول هستند، زیرا توجه به کارکنان نهاد‌ها و خانواده‌های آنان در عنوان مرحله اول، بخش قابل توجهی از مردم استان را شامل خواهد شد.
یعقوبعلی نظری، استاندار خراسان رضوی به عنوان سخنران دیگر این نشست خاطرنشان کرد: اگرچه آحاد هم استانی‌ها متاثر از مشکلات جامعه، یکسری نیاز‌های فرهنگی خاص دارند، اما نه فقط کارکنان و اعضای یک جامعه قشری خاص بلکه حتی خانواده‌های آنان در نیاز‌های فرهنگی خاص خود با هم تفاوت‌هایی دارند و مثلاً اقتضای فرهنگی خانواده اساتید دانشگاه با خانواده کارکنان نیرو‌های مسلح تفاوت‌های مبنایی دارد که باید در اجرای طرح سبد فرهنگی خانوار موردتوجه قرار گیرد.
وی ادامه داد: باید مبتنی بر سیاست اجرایی غیرمتمرکز، یک کارگروه متمرکز برای تولید و تنظیم محتوای فرهنگی عام تشکیل شود و افزون بر این، نمایندگان هر سازمان که در این کارگروه عضویت دارند، با اعلام نظر خود نسبت به تهیه محتوای فرهنگی خاص موردنیاز هر سازمان اقدام کنند. علاوه بر این، برای تأمین ضمانت اجرایی لازم باید بر حسن اجرای طرح، نظارت مستمر و موثر صورت بگیرد تا سازمان‌ها نسبت به صرف ۲ درصد بودجه فرهنگی سالیانه خود کم کاری نداشته باشند و این بودجه به محل تعیین شده تخصیص پیدا کند.
محسن نصرپور، مدیرکل صداوسیمای خراسان رضوی با بیان اینکه، اجرای سلیقه‌ای طرح از سوی مدیران، از جمله چالش‌های اجرای طرح سبد فرهنگی خانوار است، تصریح کرد: تاثیر جامعه نخبگانی استان بر تدوین این طرح کمتر موردتوجه قرار گرفته است. علاوه بر این، ساز و کار‌های قانونی و جذابیت‌های تشویقی لازم برای حضور کارکنان و مشارکت خانواده‌های آنان باید مدنظر قرار بگیرد و این دو از جمله مسائلی است که باید در این طرح موردبازنگری قرار بگیرد.
وی افزود: حضور مضجع منور امام رضا (ع)، موثرترین ظرفیت فرهنگی استان خراسان رضوی است که باید با استفاده از یک پیوست رسانه‌ای جامع و براساس نقشه راه اجرایی به آن توجه شود.
حسین باغگلی، معاون فرهنگی شهردار مشهد در تشریح ویژگی‌های عمده طرح سبد فرهنگی خانواده اظهار کرد: این طرح، ویژگی‌های بسیار مهم و شاخصی دارد؛ اولاً اینکه به ما این توانایی را می‌دهد که به مخاطب شناسنامه دار و پایدار برسیم، دوماً امکان رصد تاثیر فرهنگی بر مخاطب و اثرسنجی را برای ما ایجاد می‌کند و سوماً این امکان برای ان به طور ذاتی وجود دارد که طرح برمبنای بازخورد جامعه مخاطب کنونی، به آحاد جامعه بسط پیدا کند.
وی افزود: اگر اجرای این طرح به سازمان‌ها واگذار شود، این نگرانی وجود دارد که تشتت آرا، زمینه ساز بروز ناهماهنگی شود درحالی که هدف از اجرای طرح سبد فرهنگی خانواده، همنوایی فرهنگی است لذا علاوه بر حفظ رویکرد یکپارچه میان سازمان ها، هم چنین باید تمهیداتی اندیشید تا حالت طبقاتی شدن برای جامعه پیش نیاید یعنی مردم احساس نکنند که برخورداری از این خدمات ویژه، مشروط به عضویت در جامعه کارکنان یک سازمان خاص است و علاوه بر این، باید توجه داشت که شبهه دولتی شدن فرهنگ هم پیش نیاید.
رئیس سازمان فرهنگی اجتماعی شهرداری مشهد با بیان اینکه کارگروه اجرای طرح سبد فرهنگی خانواده باید زیرنظر یک دبیرخانه تخصصی فرهنگی فعالیت کند تا در سایه فعالیت فراگیر این دبیرخانه، حتی بتوان توانمندی یک نهاد را در اختیار سایر سازمان‌ها قرار داد، گفت: ما در شهرداری در حال حرکت به سمت تشکیل باشگاه‌های فرهنگی خاص هستیم که با تولیدات خود بر اقشار مشخصی از جامعه تاثیرگذار هستند و میتوان اگر فعالیت خاصی در حوزه شهرداری مشهد برای نوجوانان پایه هفتم و هشتم در قالب طرح مانا انجام می‌شود، برکات این طرح به نوجوانان این سن در جامعه کارکنان تمام سازمان‌ها تسری پیدا کند.
وی ادامه داد: باید برای یک بازه زمانی خاص، راهبرد‌های مشخصی تعریف شود و مثلاً در چهار حوزه معارف اهل بیت (ع)، انقلاب و فرهنگ ایثار و شهادت، حوزه خانواده و تربیت دینی و فرهنگ زیارت رضوی بتوان کتاب، فیلم و تولیدات سینمایی و محصولات فرهنگی برای هم استانی‌ها و حتی غیر خراسانی‌ها تولید کرد و بدیهی است که این اقدامات باید درقالب یک جدول اجرایی با زمان بندی مشخص باشد و برای سنجش و پایش آن هم شاخص‌های دقیق تعریف شود.
باغگلی در انتها ابراز امیدواری کرد: اجرای موفقیت آمیز این طرح، منوط به استفاده از ظرفیت‌های مردمی است. حقیقت این است که ادارات به خاطر مشخص بودن راهبردها، توفیق چندانی در اجرای طرح‌های خلاقانه فرهنگی نخواهند داشت و لذا باید مجری غیردولتی در این حوزه سکان امور را به دست بگیرد و مردم، خود متولی اجرای این طرح باشند.
در حاشیه این نشست، حجت الاسلام علی اصغر امینی امام جمعه شهرستان بردسکن به عنوان رئیس شورای فرهنگ عمومی این شهرستان، گزارشی از فعالیت‌های این شورا در سال گذشته ارائه کرد.