شهر مشهد

کلان‌شهر مشهد در شمال شرقی ایران و در استان خراسان رضوی واقع شده است. این کلان‌شهر با ۳۵۱کیلومترمربع مساحت، دومین شهر پهناور ایران پس از تهران است. براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال۱۳۹۵، مشهد با حدود ۳میلیون جمعیت، دومین شهر پرجمعیت ایران و نودوپنجمین شهر پرجمعیت دنیا به‌شمار می‌رود و براساس این آمار تراکم جمعیت در مشهد بیش از ۹۰۰۰نفر در هر کیلومترمربع است.

این شهر در سال۱۳۸۸ به‌عنوان «پایتخت معنوی ایران» و در سال۱۳۹۵ به‌عنوان «پایتخت فرهنگ اسلامی» انتخاب شد. بیش از ۹۳درصد مردم مشهد فارسی‌زباناند و ساکنان اصیل و قدیمی آن فارسی را با لهجه مشهدی صحبت می‌کنند؛ این لهجه را شاخه‌ای از فارسی دری می‌دانند و بسیاری از واژگان گم‌شده این زبان را می‌توان در گفتار عامیانه مشهدی‌ها جست‌وجو کرد.

شهر مشهد در حوزه رودخانه کشف‌رود و در دشت مشهد بین کوه‌های هزارمسجد و بینالود گسترده شده است. بیشینه ارتفاع شهر مشهد ۱۱۵۰متر و کمینه آن ۹۵۰متر است. پایتخت معنوی ایران، دارای آب‌وهوای متغیر، اما معتدل و متمایل به سرد و خشک است و از تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های سرد و مرطوب برخوردار است. بیشینه درجه حرارت در تابستان‌ها ۴۳درجه بالای صفر و کمینه آن در زمستان‌ها ۲۲درجه زیر صفر است.
وجود مضجع شریف امام‌هشتم (ع) همان‌طور که در شکل‌گیری و اهمیت این شهر مذهبی و فرهنگی نقش اصلی داشته است، هم‌اکنون نیز سهم چشمگیری در اشتغال‌زایی و تأمین معیشت مردم مشهد دارد.

به همین دلیل اقتصاد مشهد متکی به گردشگری مذهبی با تمرکز بر حرم امام‌رضا (ع) است. در کنار آن، وجود مراکز تجاری بزرگ و امکانات پزشکی درخور توجه، موجب رونق گردشگری تفریحی و گردشگری سلامت در این شهر نیز شده است. مشهد مقدس به‌واسطه وجود حرم علی‌بن‌موسی‌الرضا (ع)، سالانه پذیرای بیش از ۲۷میلیون زائر از داخل و ۲میلیون زائر از خارج از کشور است.

مشهد ۱۳منطقه شهرداری دارد و شهردار آن را شورای اسلامی شهر با ۱۵عضو رسمی انتخاب می‌کند. این شهر دارای یک فرودگاه بین‌المللی، یک ایستگاه راه‌آهن و ۳پایانه است که ارتباط آن با شهر‌های دیگر را ممکن می‌سازد. همچنین حمل‌ونقل داخلی مشهد را سامانه تاکسی‌رانی و اتوبوس‌رانی و قطارشهری انجام می‌دهند.

وجود آرامگاه فردوسی، شاعر نام‌آور ایران، در نزدیکی این شهر سندی بر جایگاه برجسته و غنی فرهنگ و هنر در شهر مشهد است. در تشریح برخی دیگر از جاذبه‌های تاریخی مشهد می‌توان به آرامگاه نادرشاه، آرامگاه خواجه‌ربیع، ایستگاه راه‌آهن، گنبد خشتی، گنبد هارونیه، مدرسه عباسقلی‌خان و خانه‌های تاریخی فراوان در محله‌های قدیمی مشهد اشاره کرد.

در کنار این جاذبه‌های تاریخی، فضا‌های طبیعی شهر مشهد تفرجگاه‌های منحصربه‌فردی برای گردشگران و ساکنان این شهر ایجاد کرده است. ییلاقات شاندیز، طرقبه، زشک، روستای کنگ، نغندر، جاغرق، چالیدره، پارک جنگلی وکیل‌آباد، آبشار ارتکند، پارک جنگلی نه‌دره، آبشار قره‌سو، دره اخلمد، فریزی، سد ارداک، هفت‌حوض، چشمه گیلاس و چشمه گراب برخی از جاذبه‌های طبیعی اطراف شهر مشهد هستند.

همچنین این کلان‌شهر در سال‌های گذشته یکی از شهر‌های سرآمد در زمینه ایجاد فضای سبز بوده است که بخشی از آن‌ها مانند کوه‌پارک، بوم‌پارک، کشت‌پارک و رودپارک به‌تازگی به بهره‌برداری رسیده و در اختیار شهروندان مشهدی قرار گرفته است و برخی از آن‌ها مدت‌هاست به‌عنوان مکان‌های دیدنی شهر مشهد برای گردشگران داخلی و خارجی شناخته شده است.

بوستان‌هایی مانند پارک کوهسنگی، پارک و شهربازی ملت، پارک جنگلی طرق و کوهستان‌پارک خورشید فضایی شاد برای حضور خانواده‌ها ایجاد کرده است. از دیگر بوستان‌های محلی و بزرگ شهر می‌توان به پارک ریحانه، باغ‌ملی، پارک پردیس قائم، پارک بزرگ وحدت، پارک بسیج (گلشهر)، پارک امت، پارک میرزاکوچک‌خان، پارک مینیاتوری و باغ گل‌ها نیز اشاره کرد. همچنین مجموعه‌های مختلف بازی‌های آبی مانند سرزمین موج‌های آبی، پارک آبی ایرانیان، پارک ساحلی آفتاب و سرزمین موج‌های خروشان از جاذبه‌های خاص این شهر به‌شمار می‌رود.