معصومه متیننژاد | شهرآرانیوز؛ تصور کنید؛ پس از کلی بشویوبساب و اتوکشی برای رفتن به یک جلسه یا مهمانی مهم آماده و راهی خیابان شدهاید. نزدیک محل قرارتان متوجه یک شیء مزاحم میشوید که چندمتری با شما همراه بوده و مثل پیچک دور کفش و لباستان پیچیده است. حسی که در آن لحظه پیدا میکنید، توصیفنشدنی است. شاید اگر در آن لحظه باعثوبانی آن اتفاق را ببینید، همه دلخوریهای زندگیتان را یکجا سرش خالی کنید؛ ظاهرتان خراب شده، فکرتان بههم ریخته و تمیزشدن و نشدنش هم دغدغه ذهنیتان شده است.
اتفاقی که با یک رفتار درست اجتماعی میتوانست نیفتد و بارها هم در طول روز تکرار نشود. از مقوله مفید یا مضربودن آدامسجویدن که بگذریم، اصل این رفتار، یعنی آدامسجویدن در اجتماع موضوعی است که محل بحث زیادی است و بدتر از آن، رهاکردنش بدون پوشش مناسب در کوچه و خیابان یا حتی سطلهای زباله است که جا دارد درباره آن بهاندازه یک کتاب حرف بزنیم. مسئلهای که بد ندانستیم امروز و در این پرونده هم کمی درباره آن باهم صحبت کنیم.
تا پیش از جابازکردن آدامسهای امروزی در ویترین مغازهها، ما ایرانیها عادت داشتیم سقز بجویم؛ پس اگر روزی شنیدید که کسی ما را برای جوگیرشدن و رکوردزدن در مصرف این چسبانک سرزنش میکند، خیلی تعجب نکنید. نام آدامس هم از نخستین برند این محصول، آدامز، بین ما ایرانیها جا افتاده است.
۱۴ تا ۱۵ تُن
تا پیش از جهش قیمت دلار، ایرانیها روزانه چهاردهپانزده تُن آدامس میجویدند.
رتبه نخست دنیا
براساس نتایج پژوهشهای یک شرکت بازاریابی فیلیپینی (کانتر مدیا)، ایران بزرگترین مصرفکننده آدامس در دنیاست.
درباره اینکه آدامس بخوریم یا نخوریم، بحث و جدلهای زیادی وجود دارد و این خود شما هستید که باید خوب و بد آن را در دو کفه ترازوی سلامتیتان بگذارید و تصمیم بگیرید. هرچند کموبیش پژوهشهایی درباره این موضوع انجام شده است. با همه اینها خیلیها بر این باوراند: مدت مؤثر استفاده از آدامس همان بیست دقیقه معروف است که توصیه میشود پس از غذا باشد تا معده با ترشح اسید بیشتر به هضم بهتر غذا کمک کند و دندانها هم تمیز شوند؛ البته زمانی که مسواک در دسترس نباشد، چون قرار نیست آدامس جایگزین مسواک و نخدندان شود.
پیش از اینکه درباره تأثیر مثبت و منفی آدامس بر سلامتی صحبت کنیم، اجازه بدهید یک نکته مهم را مشخص کنیم: بهتر است که از آدامسهای بدون قند استفاده کنید. این آدامسها قند طبیعی ندارند و در ترکیب آنها از قندهای مصنوعی مانند آسپارتام، مانیتول، زایلیتول و سوربیتول استفاده میشود؛ هرچند شیرینکنندههای مصنوعی هم عوارض خاص خودشان را دارند.
آدامسها بهعلت داشتن ترکیباتی مانند نعنا و کمک به ترشح بزاق سبب خوشبوشدن دهان میشوند.
اگر در آدامسی که استفاده میکنید، مادهای بهنام Recaldent وجود داشته باشد، میتواند مواد معدنی به دندان شما برساند که سبب محکمشدن مینای دندان و کاهش احتمال پوسیدگی دندانها شود.
آدامسجویدن میتواند سبب کاهش استرس شود. همچنین در افرادی که قصد ترک سیگار دارند، بهشدت کمککننده است.
آدامسجویدن کمک میکند اشتها و هوس مصرف شیرینی در فرد کاسته شود. این موضوع در کاهش پرخوری و وزن هم تأثیرگذار است. بررسیها نشان میدهد جویدن آدامس تا دوازده کیلوکالری در ساعت انرژی میسوزاند.
هنگام آدامسجویدن، جریان خون در مغز بیشتر میشود؛ ازاینرو پژوهشگران معتقدند با جویدن آدامس میتوان حافظه کوتاهمدت را تا ۳۵درصد بهبود بخشید.
جویدن آدامس سبب همسانی فشار هوای داخل گوش با فشار هوای خارج از آن و رفع گرفتگی گوش میشود و راهی مؤثر برای تخلیه آبی است که بعد از دوشگرفتن یا شناکردن در گوش جمع میشود.
با کمال تعجب یکی از روشهای مناسب برای کاهش رفلکس اسید معده، جویدن آدامس است که لوله غذایی را پاکسازی و اثر اسیدها را خنثی میکند. هرچند برخی معتقدند جویدن آدامس با واردکردن هوا به دستگاه هاضمه سبب نفخ میشود.
مصرف زیاد آدامس سبب اختلالاتی در فک هم میشود، چون معمولا یک طرف فک درگیر آن است.
آدامسهای قنددار درست نقش یک قندان قند را برای دندانها ایفا میکنند و سبب پوسیدگی زودرس آنها میشوند. همچنین سبب آسیبرسیدن به سلامت دندانها در افرادی میشوند که دندانهای پرکرده یا ارتودنسی دارند.
قورتدادن آدامس در بخشهای داخلی بدن گرفتگی به وجود نمیآورد و سبب بههمچسبیدن اندامهای داخلی هم نمیشود، اما اگر فردی، بهویژه اگر کودک باشد، یک آدامس خیلی بزرگ یا چند آدامس کوچک را باهم قورت بدهد، ممکن است در دستگاه گوارشش گرفتگی ایجاد شود.
کارمان که با آدامس تمام میشود، یعنی از جویدنش که خسته میشویم، نباید آن را همینطور رها کنیم، چون مانند یک تکه کیک یا حتی شکلات نیست و میتواند واقعا دردسرساز شود. آدامسها پس از جویدن و در معرض گرما قرار گرفتن، حالت چسب پیدا میکنند، چسبی که فقط به یک نقطه نمیچسبد و تمایل دارد همه را از حضور خودش و دستهگل صاحبش خبردار کند و برای همین مانند تاری به دور هرچیزی میپیچد. گاهی جداکردن آن از برخی وسایل واقعا غیرممکن میشود و باید قید آن وسیله را برای همیشه زد، پس حواسمان به چند دقیقه یا چند ساعت پس از رهاکردنش هم باشد.
نکته: روشهای زیادی برای پاککردن آدامس از روی لباس و دیگر وسایل وجود دارد که منجمدکردن بهترین آنهاست و باید به روش غیرمستقیم باشد؛ یعنی از قراردادن مستقیم یخ روی آدامس و خیسشدن لباس یا آن وسیله پرهیز کرد.
۸۲ درصد
۸۲درصد ایرانیها آدامس میجوند.
تصور اینکه جویدن آدامس قاعده و قانون دارد، شاید کمی سخت باشد، اما حتما بهتر از ندانستن و رعایتنکردن آن است؛ زیرا آدامس از آن دسته خوراکیهایی است که همه به آن نظر مساعدی ندارند. یعنی از نظر برخی، خوردن آن با جویدن لنگه کفش فرق چندانی ندارد؛ مانند مادربزرگها و پدربزرگهای دوستداشتنی قدیمی. پس باید بعد از این حواسمان باشد که هرجایی فکمان را بیوقفه نجنبانیم.
همانطور که گفتیم، قدیمیها نظر خوبی درباره جویدن آدامس ندارند و این حرکت را بهویژه در زمان صحبتکردن نوعی بیادبی میدانند.