علیرضا وفایی نیا | شهرآرانیوز؛ مشهد در این ایام رخت عزای امام مهربانی‌ها را بر تن کرده و میزبان خیل عظیم زائران و مجاورانی است که سوگوار شهادت امام رضا (ع) هستند. پیش‌بینی‌ها از حضور حجم زیاد زائران در مشهد در دهه آخر صفر حکایت دارند و همین مسئله باعث شده است همه نهاد‌ها و ارگان‌های شهر و استان برای ارائه خدمت به این حجم از عاشقان امام رضا (ع) بسیج شوند. شهرداری مشهد مقدس هم در همین زمینه تلاش کرده است از همه ظرفیت‌های خود برای پذیرایی و خدمت‌رسانی مطلوب به خیل عزادارانی که در این ایام به زیارت حرم مطهر رضوی مشرف می‌شوند، استفاده کند. یکی از بخش‌هایی که در این روز‌ها از اهمیت فراوانی برخوردار خواهد بود، موضوع اسکان زائران است.
در همین زمینه، سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری در همکاری با مرکز رسیدگی به امور مساجد استان، خدمتی را با نام «نذر اسکان» در بستر اپلیکیشن شهروندی «شهرمن» تدارک دیده است تا با استفاده از آن، بخشی از امور مربوط به اسکان زائران را سامان‌دهی کند. در همین زمینه گفت‌وگویی داشتیم با مهندس نوید زهدی، سرپرست پروژه شهرمن سازمان فاوای شهرداری مشهد، تا از چگونگی اجرای این خدمت و هم‌چنین دیگر خدماتی که این مجموعه برای دهه آخر صفر تدارک دیده است مطلع شویم.
خدمت‌رسانی مطلوب به چند میلیون زائری که در بازه‌ای کوتاه به زیارت حرم مطهر رضوی مشرف می‌شوند، نیازمند همکاری همه دستگاه‌ها و استفاده از ظرفیت همه نهادهاست. بر همین اساس، باید بسیج امکانات به صورت کشوری در نظر گرفته شود و بسیاری از نهاد‌ها برای خدمت‌رسانی بهتر به زائران پای کار بیایند.
شهرداری مشهد هم به گفته سرپرست پروژه شهرمن، همه امکانات خود را بسیج کرده است تا میزبانی شایسته برای زائران رضوی را در این ایام شاهد باشیم: در برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده برای خدمت به عزاداران دهه آخر صفر، مدیریت شهری مسائلی را به سفارش نهاد‌های متولی ایام دهه آخر صفر به عهده گرفته است.
بخش عمده‌ای از اقدامات و مسئولیت اقداماتی که در این ایام در مشهد مقدس انجام می‌شود بر عهده استانداری خراسان رضوی است.
شهرداری مشهد هم تمام تلاش خود را می‌کند تا همکاری لازم را با دستگاه‌های اجرایی شهر و استان انجام دهد تا شاهد ارائه خدمات مطلوب به زائرانی که در این ایام به مشهد مقدس مشرف می‌شوند باشیم. یکی از خدماتی که سازمان فاوای شهرداری مشهد در همین زمینه پیش‌بینی کرده است، به موضوع اسکان زائران رضوی برمی‌گردد و در قالب خدمتی در اپلیکیشن شهروندی «شهرمن» به مردم ارائه خواهد شد. این سرویس با عنوان «نذر اسکان» در بستر این اپلیکیشن گنجانده شده و ناظر اصلی اجرای آن هم مرکز رسیدگی به امور مساجد استان است.
پیرو پیگیری و جلساتی که در سطح استانداری انجام شد و طرح موضوعی که در زمینه اسکان زائران صورت گرفت، قرار بر این شد که مدیریت شهری بستری را برای ارائه این خدمت به زائران رضوی پیش‌بینی کند و در اختیار آن‌ها قرار دهد. در همین راستا سازمان فاوای شهرداری مشهد سرویس نذر اسکان را پیش‌بینی کرده است که ناظر و بهره‌بردار اصلی آن مرکز رسیدگی به امور مساجد استان خواهد بود.
با به‌روزرسانی اپلیکیشن شهرمن، شاهد اضافه شدن گزینه‌ای با نام «نذر اسکان» به این برنامه خواهید بود، گزینه‌ای که زهدی خدمات آن را به سه لایه کلی تقسیم می‌کند: شرح این خدمت به این صورت است که در اپلیکیشن موبایلی «شهر من» این سرویس در سه بخش اصلی تعریف شده است. بخش اول مربوط به مجاوران است. بخش دوم به بهره‌بردار یعنی سازمان رسیدگی به امور مساجد استان برمی‌گردد. بخش سوم هم مربوط به زائرانی است که قصد اسکان در مشهد را دارند. در بخش اول این سرویس، افرادی که امکان اسکان زائران رضوی را چه در منزل خود چه در محل‌های دیگری که دارند و می‌توانند در اختیار زائران رضوی قرار دهند سامان‌دهی می‌شوند.
نحوه کار به این صورت است که مجاوران محترمی که قصد دارند در این ایام نذری در این زمینه داشته باشند یا می‌خواهند خدمتی را در زمینه اسکان ب صورت صلواتی به زائران رضوی انجام دهند، با مراجعه به اپلیکیشن شهر من و رفتن به سرویس نذر اسکان، مشخصات مکانی را که برای ارائه خدمت به زائران در نظر گرفته‌اند ثبت می‌کنند. این مشخصات شامل نشانی، ظرفیت، وضعیت مکان مورد نظر و مشخصات خودشان خواهد بود. پس از اینکه مجاوری درخواست خود را ثبت کرد، این درخواست به بخش دوم این خدمت یعنی بخش بهره‌بردار فرستاده می‌شود.
در این مرحله، مرکز رسیدگی به امور به مساجد با استفاده از مساجدی که در سطح شهر در نظر گرفته‌اند، برای احراز هویت مجاور و بازدید از ملکی که به منظور اسکان زائران ثبت شده است، به صورت حضوری به محل مورد نظر مراجعه می‌کنند و در صورت صحت اطلاعات ثبت شده، درخواست موردنظر تأیید می‌شود. پس از این مرحله، درخواست‌های ثبت‌شده برای زائرانی که به مشهد مقدس می‌آیند قابل مشاهده خواهد بود. در بخش سوم این بستر هم زائرانی که برای اسکان خود قصد استفاده از این خدمت را دارند می‌توانند با مراجعه به این خدمت در اپلیکیشن شهرمن، اطلاعات کلی مکان‌های تأییدشده را مشاهده و یکی از آن‌ها را انتخاب کنند.
در این مرحله، زائران محترم باید اطلاعات خود و خانواده‌ای را که همراهشان است به صورت کامل در سامانه ثبت کنند. پس از ثبت درخواست زائر، این درخواست به مرکز رسیدگی به امور مساجد استان فرستاده و از نزدیک‌ترین مسجد به محل اسکان انتخاب‌شده، با زائر تماس گرفته می‌شود. در این بخش، زائری که درخواست اسکانش را در سامانه ثبت کرده است، به مسجد موردنظر می‌رود تا احراز هویت خود و خانواده‌اش در آن محل انجام شود. پس از تأیید، پیامکی حاوی شماره تماس و مشخصات میزبان به زائر ارسال خواهد شد. به این ترتیب زائران رضوی می‌توانند از خدمت نذر اسکان در ایام دهه آخر صفر بهره‌مند شوند.
یکی از موارد مهمی که در روز‌های پایانی دهه صفر و در خیابان‌های اطراف حرم مطهر رضوی به مسئله‌ای جدی برای مدیریت شهری تبدیل خواهد شد، بحث ترافیک و جای پارک خواهد بود. با اینکه پارکینگ‌های غیرحاشیه‌ای مختلفی در سطح شهر مشهد ایجاد شده‌اند، بخش زیادی از زائرانی که با خودرو شخصی به شهرمان می‌آیند، اطلاع کاملی از محل و ظرفیت این پارکینگ‌ها ندارند. به گفته زهدی، سازمان فاوای شهرداری تلاش کرده است با اضافه کردن لایه‌ای در بخش نقشه مشهد این برنامه، اطلاعات مورد نیاز زائران رضوی در زمینه پارکینگ‌های غیرحاشیه‌ای سطح شهر را در اختیارشان قرار دهد: یکی از سرویس‌های دیگری که در اپلیکیشن‌های شهرمن و نقشه همراه مشهد گنجانده شده است، به موضوع پارکینگ‌های غیرحاشیه‌ای سطح شهر مربوط می‌شود. در این خدمت، لایه‌ای روی نقشه شهر مشهد قرار دارد که در آن مکان همه پارکینگ‌های غیرحاشیه‌ای سطح شهر و ظرفیت لحظه‌ای تمام آن‌ها برای کاربران قابل مشاهده است.
البته ممکن است این ظرفیت در لحظه تغییر کند. کاربران هنگام حرکت به سمت پارکینگ موردنظر باید به این نکته توجه کنند و پارکینگ‌هایی را انتخاب کنند که ظرفیت خالی آن‌ها مناسب باشد. در موضوع پارکینگ‌های غیرحاشیه‌ای و میزان ظرفیت خالی آن‌ها، به غیر از اطلاعاتی که در اپلیکیشن شهرمن در این زمینه وجود دارد سازمان فاوای شهرداری مشهد در جلو برخی از این پارکینگ‌ها بنر‌های ال‌ای‌دی هم نصب کرده است که به کمک آن‌ها، افراد می‌توانند قبل از وارد شدن به پارکینگ، از وجود ظرفیت خالی در آن مطلع شوند.
خدمات مربوط به حمل‌و‌نقل عمومی از دیگر بخش‌هایی است که به گفته زهدی، برای ارائه به زائران دهه آخر سفر در بستر اپلیکیشن شهرمن گنجانده شده است: در بحث استفاده از حمل‌و‌نقل همگانی هم سرویس‌های مختلفی در اپلیکیشن شهرمن برای زائران و مجاوران در نظر گرفته شده است. برای نمونه، زائران می‌توانند پرداخت کرایه قطار شهری یا تاکسی‌های سطح شهر را در داخل این اپلیکیشن انجام دهند.
علاوه بر این، با گنجانده شده برنامه نقشه همراه شهر در اپلیکیشن شهرمن، خدمات مختلفی مانند اطلاع از مکان ایستگاه‌های اتوبوس و قطار شهری یا مسیریابی به مقاصد مختلفی که قصد عزیمت به آن را دارند، در اپلیکیشن گنجانده شده است. در سرویس نقشه همراه مشهد شهرمن، امکان مشاهده مکان لحظه‌ای اتوبوس‌های درون‌شهری هم فراهم شده است.
برای نمونه، زائر محترمی که در ایستگاه اتوبوس منتظر است، می‌تواند با جست‌وجوی شماره خط اتوبوس موردنظرش در بخش نقشه همراه مشهد، مکان همه ناوگان اتوبوس‌های آن خط را به صورت لحظه‌ای مشاهده کند و بفهمد اتوبوس موردنظرش تا چند دقیقه دیگر به ایستگاه خواهد رسید.
کاهش کیفیت آنتن‌دهی و اینترنت تلفن‌های همراه، یکی از چالش‌هایی به شمار می‌رود که هرسال در روز‌های آخر صفر محدوده‌های اطراف حرم مطهر رضوی با آن روبه‌روست، چالشی که به گفته زهدی، رایزنی‌هایی با اپراتور‌های مخابراتی برای برطرف کردن آن در حال انجام است: شهرداری مشهد در هفته‌های گذشته مذاکراتی با اپراتور‌های ارتباطی کشور داشت تا در ایام دهه آخر صفر و با توجه به حجم بالای زائرانی که در این روز‌ها به زیارت حرم مطهر رضوی مشرف می‌شوند، بتوانیم خدمات خاص در حوزه ارتباطات همراه به زائران ارائه دهیم.
در این بازه زمانی سازمان فاوای شهرداری مشهد غرفه‌ای خدماتی در عرصه میدان شهدا خواهد داشت تا سرویس‌دهی و راهنمایی‌های مورد نیاز به زوار رضوی در زمینه استفاده از خدمات آنلاین شهرداری مشهد انجام دهیم. در همین زمینه، در حال انجام توافق‌هایی با شرکت مخابرات منطقه خراسان رضوی هستیم تا بتوانیم در محل همین غرفه‌ها، برخی خدمات مرتبط با اپراتور‌های همراه را مانند ارائه سیم‌کارت جایگزین برای افرادی که سیم‌کارت‌هایشان مفقود یا دچار مشکل شده است داشته باشیم.
واگذاری سیم‌کارت رایگان به افرادی که به نصب اپلیکیشن شهرمن روی موبایل خود اقدام کنند، به همراه ارائه برخی سرویس‌های دفاتر پیش‌خوان دولت، از دیگر خدماتی است که بناست در محل غرفه‌های عرصه میدان شهدا در ایام دهه آخر صفر به زائران رضوی ارائه شود. علاوه بر این، درباره افزایش آنتن‌های بی‌تی‌اس و افزایش ظرفیت آنتن‌دهی همراه در محدوده اطراف حرم مطهر رضوی، استانداری به عنوان متولی سامان‌دهی این موضوع در حال رایزنی با اپراتور‌های همراه است تا خدمات باکیفیت و شایسته‌ای به زائران در این زمینه ارائه شود.
در مجموع، مدیریت شهری همه تلاش خود را برای ارائه خدمات باکیفیت به زائران حرم مطهر رضوی در دهه پایانی صفر به کار خواهد بست و امیدواریم با توجه به پیش‌بینی‌هایی که از حجم بالای زائرانی که در این ایام حکایت دارد، بتوانیم همراه با همه دستگاه‌های اجرایی شهر و استان، به بهترین شکل ممکن به زائران خدمت‌رسانی کنیم.