نقش‌آفرینی گاه با حضور خود میسر می‌شود، گاه با اثر خود در دیگران! قهرمانان تاریخ، دانشمندان، بزرگان، شهدا و افراد اثرگذار مادران بزرگی داشته اند که با تربیت درست توانسته‌اند اثر خوبی را به جهان تقدیم کنند. زنان در کنار رشد و تکامل خود، خانواده و جامعه را نیز رشد می‌دهند و حضور پررنگ آنان در فضای اجتماعی به عنوان عنصر اثرگذار و نه نمادین، زمینه‌ساز تحولاتی عظیم در جامعه است، تحولاتی که گرچه از دیرباز آغاز شده، هنوز خلأ‌های زیادی دارد تا رسیدن به شرایط مطلوب فاصله زیادی دارد.
این در حالی است که انتظار می‌رود در سال‌های پیش رو آهنگ سریع‌تری به خود بگیرد. حضور اجتماعی زنان و نقش‌آفرینی آنان در عرصه‌های مختلف اجتماعی همواره یکی از چالش‌برانگیزترین مسائل در جوامع و فرهنگ‌های مختلف بوده است. در کشور ما نیز گاهی این حضور دستخوش برخورد‌های همراه با افراط و تفریط و غالب شدن نگاه‌های غرب‌زده شده و مشکلاتی را نیز ایجاد کرده است. با این حال، زنان با اتکا به توانمندی‌های خود، تاریخ پرفرازونشیبی را پشت سر گذاشته و امروز در جامعه اسلامی در کنار مردان به عنوان عنصری اثرگذار حضوری فعال دارند.
زنان همواره یکی از عناصر نقش‌آفرین در تحولات تاریخی و عرصه‌های اجتماعی در اسلام و ایران بوده‌اند. یکی از این نقش‌آفرینی‌ها در حوزه مناسک دینی و اعتقادی است که شاید بتوان جاودانگی نهضت عاشورا را نتیجه آن دانست. اگر قیام امام حسین (ع) به تعبیر بسیاری از علما و بزرگان، پایداری و ماندگاری اسلام را تضمین کرده، سهم چشمگیری از آن مرهون فداکاری زنانی است که با حضور و نقش‌آفرینی خود به جاودانگی آن کمک کردند.
می‌توان گفت زنان در واقعه کربلا ثابت کردند تکلیف اجتماعی، خاص مردان نیست، بلکه آنان نیز می‌توانند به جریان‌های اجتماعی ورود کنند و در حمایت از دین و اقامه حق در صحنه حضور یابند. به عبارتی، می‌توان قیام عاشورا را محصول مشترک ایثار و فداکاری زنان و مردانی دانست که برای همه مسلمانان جهان الگو و اسوه هستند، زیرا مردانی که در قیام امام حسین (ع) حماسه آفریدند، هریک حاصل تربیت زنان شجاع، باایمان و فداکاری بودند که چنین فرزندانی به اسلام تقدیم کردند.
در دوران مبارزات انقلاب اسلامی با حکومت پهلوی و هم‌چنین پس از آن در دوران دفاع مقدس نیز زنان و مادران زیادی با الگوگیری از زنان عاشورایی، همواره با تشویق همسر و فرزندان خود، آنان را روانه میدان جهاد می‌کردند. خود نیز گاهی در پشت جبهه‌ها به پشتیبانی و تدارکات مشغول بودند. گاهی هم پای در میدان جنگ نهاده و با دشمن جنگیده‌اند. یکی دیگر از حضور‌های تاریخی و نقش‌آفرینی زنان، واقعه زنان نوقان است که با تشییع پیکر امام رضا (ع) گوی سبقت همت را از مردان ربودند و خود را جاودانه کردند.
با شهادت امام رضا (ع) زنان نوقان با بخشیدن مهریه‌های خود به شوهرانشان، با تهیه شاخه‌های گل، برای عرض ارادت به امام رئوف راهی تشییع پیکر شدند و با غریب‌نوازی‌شان، برای همیشه در تاریخ ماندگار شدند. آنان نخستین کسانی بودند که مویه‌کنان در کنار پیکر آن امام حاضر شدند و هرسال نیز در سالگرد شهادت ایشان، اشک‌ریزان در مظلومیتش به عزاداری می‌پردازند. از دوران مشروطه تا جنبش تنباکو، از انقلاب اسلامی ایران تا دوران دفاع مقدس و اکنون نیز در جبهه مقاومت، شاهد حضور پررنگ زنان هستیم.
زنان جامعه اسلامی ایران همواره الگویی برای سایر زنان مسلمان جهان بوده‌اند و در این برهه حساس نیز که دشمنان آنان را دستاویزی برای کینه‌ورزی و عداوت خود قرار داده‌اند، همانند گذشته دشمن را خلع سلاح کرده‌اند. زنان در کنار تعالی و رشد خود، به واسطه نقش مادری و همسری، نقش مهمی در مدیریت خانواده، جامعه، انسان‌سازی و تعیین سرنوشت کشور دارند. بنابراین، توجه به مسائل زنان کشور و رشد و ارتقای آنان بی‌تردید به رشد جامعه اسلامی منجر خواهد شد. از همین رو، نیازمند نگاه ویژه‌تری به حوزه زنان در کشور هستیم تا بتوانیم به اعتلا و پیشرفت بیشتری برسیم.