مردم افغانستان در دو دهه گذشته تجربیات تازه‌ای در عرصه‌های مختلف داشتند. فرصتی که به واسطه ایجاد یک دموکراسی نوپا در این کشور ایجاد شده بود. هرچند که با سقوط دولت اشرف غنی و بازگشت طالبان به قدرت با آن کیفیتی که همه خبر داریم، این فرصت نو از مردم افغانستان گرفته شد و حالا افغانستانی‌هایی که تجربه زندگی در شرایطی را دارند که آزادی بیان، آزادی مطبوعات و مواردی از این دست را با خود دارد، در قفسی به نام طالبان دربند مانده اند.
سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۱ در افغانستان فرصتی فراهم شد تا مردم بتوانند فضای باز فرهنگی را تجربه کنند و در این بین یکی از عرصه‌هایی که فرصت رشد و نمو پیدا کرد، عرصه چاپ و نشر کتاب بود.
در این سال‌ها در کنار ناشران کهنه کار که جانی تازه گرفتند، ناشران جوان هم جرئت کردند وارد بازار نشر شوند و این باعث رونقی بی سابقه در بازار کتاب افغانستان شد. رونقی که به کتاب‌های چاپ افغانستان محدود نبود و در واقع بازار کتاب افغانستان فرصتی برای ناشران ایرانی بود تا آخرین کتاب‌های خود را در اختیار مخاطب تشنه افغانستانی قرار دهند.
تقاضای مخاطب افغانستانی عرضه کتاب‌های ناشران ایرانی را به بازار کتاب افغانستان افزایش داد و در واقع فرصتی مهم و بی مانند را برای انتقال تجربه فرهنگی میان این دو همسایه هم زبان فراهم کرد.
حالا با بازگشت دوباره طالبان به قدرت در افغانستان، بهار باشکوه کتاب و کتاب خوانی در افغانستان به خزان رسیده و سرمای برف کسادی بازار کتاب بر تن رنجور ناشران نشسته است. از سوی دیگر افزایش بیکاری، فقر و ناامیدی در جامعه امروز افغانستان سبب شده است که مردم نه پولی برای خرید کتاب داشته باشند، نه انگیزه‌ای برای خواندن آن. ناشران و کتاب فروشان در کابل از نبود بازار و رکود در کارشان شکایت دارند. به گفته آنان پس از سقوط جمهوریت با ورشکستگی روبه رو شده اند. در چند ماه گذشته در کتاب فروشی‌های زیادی در شهر کابل و استان‌های افغانستان بسته شده است.
«عبدالوهاب واعظی» تنها کتاب فروش افغانستانی در مشهد است که سال‌ها ست در گوشه‌ای از پاساژ مهتاب در کتاب فروشی «هیواد» فرصتی برای نزدیکی هر چه بیشتر مردم افغانستان و مردم ایران ایجاد کرده و در واقع کتاب فروشی او محلی برای تعامل ایرانی‌ها و افغانستانی هاست، می‌گوید: «اوضاع امروز افغانستان برای همه مردم چه آن‌هایی که در داخل کشور هستند و چه آن‌ها که در مهاجرت به سر می‌برند، ناگوار است.
ما همه نگران آینده هستیم. قشر کتاب فروش و ناشر امروز برای گذران زندگی با مشکل مواجه شده اند. یکی از دوستان ما تعریف می‌کرد که شرایط پیش آمده باعث شده است کتابخانه‌های شخصی زیادی در افغانستان به فروش گذاشته شوند، اما مردم قدرت خرید این کتاب‌ها را ندارند. شنیدن این خبر برای من خیلی ناگوار بود.»