به گزارش شهرآرانیوز، چند سال قبل، ترانه علیدوستی در حساب کاربری‌اش در توئیتر، خبر از ابتلای خود به بیماری ADHD داده بود؛ طی روزهای گذشته و پس از اعلام خبر بازداشت وی، برخی از خبرگزاریهای فارسی زبان و معاند در خصوص این بیماری و احتمال خطر برای این بازیگر مطالب مختلفی را عنوان کرده بودند.
علائم اختلال کم توجهی-بیش فعالی ، باتوجه به ویژگی مبهم این اختلال، همیشه واضح نیست. میانگین شیوع اختلال بیش فعالی یا ADHD در سراسر جهان به‌طورکلی تقریباً ۲.۲% در کودکان و نوجوانان (کمتر از ۱۸ سال) تخمین زده می‌شود. متوسط شیوع اختلال ADHD در بزرگسالان (۱۸ تا ۴۴ سال) به‌طورکلی تقریباً ۲.۸ گزارش شده است. شیوع بیش فعالی – نقص توجه در ایران در سنین مختلف و در گزارش‌های مختلف، متفاوت گزارش شده است. مثلاً این رقم در سنین پیش از مدرسه در مطالعات مختلف بین ۱۱ تا ۲۵ درصد گزارش شده است. در سنین مدرسه بین ۳ تا ۱۷ درصد و در سنین بزرگسالی بین ۳.۹ تا ۲۵ درصد گزارش شده است.
اختلال نقص توجه – بیش فعالی به سه نوع تقسیم می‌شود:
نوع نقص توجه
یا اختلال کم توجهی؛ همان‌طورکه از نامش پیداست، این افراد عمدتاً مشکل تمرکز دارند. این اختلال در کودکان سخت‌تر تشخیص داده می‌شود؛ چراکه این کودکان در کلاس اخلال ایجاد نمی‌کنند. این نوع اختلال بیشتر در دختران مبتلا به ADHD دیده می‌شود.
نوع بیش فعال یا تکانشی
افراد مبتلا به این نوع از اختلال ADHD در درجه‌ی اول رفتار بیش فعالی و تکانشی از خود نشان می‌دهند. این رفتار‌ها می‌تواند شامل تکان خوردن، قطع کردن صحبت دیگران هنگام مکالمه باشد.
نوع ترکیبی بیش فعالی و نقص توجه
این نوع اختلال شایع‌ترین نوع ADHD است. افراد مبتلا به این نوع، هردوی علائم کم‌توجهی و بیش‌فعالی را نشان می‌دهند.
این اختلال علائم گسترده‌ای دارد. معمول‌ترین نشانه‌های بیش فعالی عبارت‌اند از:
مشکل در تمرکز روی کار‌ها
فراموش‌کاری درباره‌ی انجام کار‌ها
حواس‌پرتی
مشکل در ساکت نشستن
پریدن وسط حرف دیگران
برخی علائم با توجه به نوع‌ای دی اچ دی کمی متفاوت هستند. مثلاً فرد بیش فعال ممکن است نشانه‌های زیر را داشته باشد:
ساکت نشستن برای‌شان سخت است.
نمی‌توانند کارهای‌شان را در سکوت انجام دهند.
زیاد صحبت می‌کنند.
به‌سختی می‌توانند منتظر نوبت خودشان بمانند.
موقع صحبت، بازی و … وسط حرف دیگران می‌پرند.
هرچند مکانیسم وضعیت بیش فعالی به‌طور دقیق شناسایی نشده است؛ اما به‌نظر می‌رسد برخی عوامل خط ابتلا به بیش فعالی را افزایش می‌دهند:
جنسیت: این اختلال در پسران بیشتر از دختران دیده می‌شود.
وراثت: شانس ابتلا در کسانی که سابقه‌ی خانوداگی بیش فعالی دارند بیشتر است.
سن: معمولاً علائم آن تا ۱۲ سالگی آشکار می‌شود.
عوامل مربوط به دوران بارداری و زایمان مادر:
سیگار کشیدن مادر در دوران بارداری
زایمان زودرس
شرایط نامناسب بهداشت روانی در دوران بارداری
قرار گرفتن در معرض سموم خاص
فشار خون بالا
قرار گرفتن کودکان در معرض سموم محیطی مانند سرب
زایمان پیش‌ازموعد
بااینکه بیش فعالی یک ناتوانی نیست، اما می‌تواند مشکلاتی برای فرد ایجاد کنند. ممکن است افراد بیش فعال در یادگیری با مشکل مواجه شوند. افراد بیش فعال با چالش‌هایی برای یادگیری و انجام کار‌های خود مواجه‌اند؛ این چالش‌ها می‌توانند زمینه‌ی بروز مشکلاتی مانند اضطراب، افسردگی و مشکلات یادگیری شود.
درصورت بی‌توجهی به این اختلال، ممکن است افراد بیش فعال در زندگی شخصی و اجتماعی خود با مشکل مواجه شوند. مشکلاتی مانند عملکرد ضعیف در مدرسه، مشکلات مالی، سوءمصرف مواد، روابط ناپایدار، تصویر ذهنی نامناسب از خود و …. بخشی از مشکلاتی است که فرد بیش فعال ممکن است در زندگی با آن‌ها درگیر شود.
در کنار روش‌های روان‌درمانی و دارودرمانی، برخی تغییرات در سبک زندگی نیز می‌توانند به فرد بیش فعال کمک کنند:
داشتن وعده‌ی غذایی مقوی
انجام روزانه ۶۰ دقیقه فعالیت ورزشی
خواب کافی
محدود کردن کار با مانیتور (گوشی موبایل، کامپیوتر و تلویزیون)
انجام فعالیت‌های مانند یوگا، تای‌چی و وقت‌گذرانی در فضای آزاد
استفاده از تکنیک‌های ذهن آگاهی
همچنین برای انجام مناسب‌تر فعالیت‌هایتان، توصیه می‌شود:
کارهای‌تان را فهرست کنید.
تقویم داشته باشید.
یادآور موبایل خود را برای کار‌های مختلف فعال کنید.