پاییز را که با سردی زمستان سر کردیم، اولش با خودم گفتم زمستانی که برای آمدن اینقدر عجله کرده است، حتما برایمان پر از ابر، و برف خواهد بود، اما گویا محاسباتم اشتباه بود و حالا که ۳ هفته از زمستان میگذرد، هنوز باران و برف درست و حسابی که نیامده هیچ، حتی بارانی هم که بتواند آلودگی این روزهای شهرمان را بشوید و با خود ببرد، دستمان را نگرفته است و ما هر روز این غبارهای تیره را بهجای هوا تنفس میکنیم. غبارهایی که تولید دستهای انسانی خودمان است.
چندروز گذشته وقتی از آمدن باران ناامید شدم، برای چندمینبار تصمیمگرفتم دوباره عدد ایستگاههای سنجش آلودگی هوای شهرمان را ببینم و دیدهنشدن کوههای اطراف را به پای مه بنویسم، نه دود که بازهم نشد. هرآنچه عددها نشان میداد، آلودگی بود و نقطه پاک و سبزش فقط در الهیه خلاصه میشد و اوج آلودگیاش هم در ایستگاه وحدت نزدیک حرم مطهر، مفتح و خینعرب و چند نقطه دیگر.
نقطههایی که آلودگیشان برگرفته از تعداد بالای تردد خودروهاست تا به ما بفهماند که با خودروهایمان ذرهذره خودمان را به مرگ نزدیکتر میکنیم و راهحلی هم ندارد، مگر اینکه خودمان فکری بهحال خودمان بکنیم، نه اینکه هرروز با محوشدن کوهها در میان دود و تنگشدن نفس دستبهدامان طوفان، ابر، باد و باران شویم یا بخواهیم با تعطیلی مدارس و شهر به دادمان برسند.
راحتترین راه برای بیرون آوردن شهرمان از این وضعیت که هنوز کوههایش را دارد، پارکها را در دلش جا داده است و در روزهای خاکستری پشت تیرگیها نفس میکشد، کمککردن است، یعنی خودمان کمک کنیم. شاید خیلیها بگویند که بلد نیستیم، اما میشود اولین قدم را برداشت و بهجای سوارشدن در وسیله شخصی پا در وسایل حملونقل عمومی گذاشت (سواری و وانتها دلیل حدود ۵۰ درصد آلودگی هوا هستند). مسیرهای کوتاه را پیاده طی کرد. از همسفر در رانندگی به محل کار، دانشگاه و دیگر مکانها بهره برد و حتی دوچرخه را جایگزین کرد. خودروهایمان را منظم بازدید کنیم تا مطمئن شویم سوخت اضافی مصرف نمیکند، روغنسوزی ندارد و حتی باد لاستیکهایمان را تنظیم کنیم. بهجای چندبار بیرون رفتن با خودرو طوری برنامهریزی کنیم که یکباره کارمان را انجام دهیم تا کمتر خودرو وارد خیابان کنیم. حتی در خانه هم از وسایلی استفاده کنیم که کمتر روی محیط زیست اثر میگذارد و گرمایش زمین را به همراه ندارد، همچون استفادهنکردن یا استفاده کمتر از مواد شیمیایی خطرناک، خاموشکردن چراغها و وسایل الکتریکی در مواقع غیرضروری، استفاده از انرژی خورشیدی، استفاده از محصولاتی که بازیافت میشوند و....
البته این اقدامات نیازمند همکاری همگانی مردم است تا بهمرور فرهنگ درست استفاده از وسایل نقلیه و سایر موضوعات ایجاد و باعث شود تا کمتر در شهر درگیر آلودگی شویم.
ناگفته نماند که در کنار این موضوعات باید برنامه بلندمدتی هم ازسوی مسئولان درنظر گرفته شود که فقط در تعطیلی مدارس (راهحل موقت خروج از آلودگی هوا) و گستردهکردن طرحهای زوجوفرد خلاصه نشود.