هرچند این روز‌ها حرف وحدیث‌های زیادی برای تحریم جشنواره فیلم فجر مطرح می‌شود، هستند هنرمندانی که هنوز سودای کسب سیمرغ را در سر دارند.
شکیبا افخمی راد _ آن‌ها یک سال تلاش کردند تا بتوانند در مهم‌ترین رویداد سینمایی ایران حضور پیدا کنند؛ حضوری که می‌تواند برای آنان پلی باشد به سوی معروفیت و موفقیت‌های بیشتر. امسال نیز درکنار هنرمندان صاحب نامی که برای کسب سیمرغ خیز برداشته اند، هنرمندان جوان تری هم دیده می‌شوند که آماده شده اند تا خودی در جشنواره فیلم فجر نشان دهند. هرچند که در دوره‌های اخیر جشنواره، سیمرغ‌های بازیگری به بازیگران شناخته شده رسیده است، در دوره‌های مختلف برگزاری این رویداد، بازیگرانی هم بوده اند که در سن جوانی و در ابتدای راهشان با کسب این جایزه دیده شده اند.
ازمیان بازیگران جوانی که امسال در جشنواره فیلم فجر حضور دارند، می‌توان به علی شادمان با دو فیلم «مردن در آب مطهر» و «شنای پروانه»، متین حیدری نیا و ندا جبرئیلی با «مردن در آب مطهر»، ریحانه پارسا با «خوب، بد، جلف ۲»، پردیس احمدیه و حامد نجابت با «تومان»، مه لقا مینوش زاد و دانیال نوروش اوغلی با فیلم «آتابای»، مجید نوروزی با «دوزیست» و ساغر قناعت و پاشا جمالی با فیلم «روز بلوا» اشاره کرد. حضور این بازیگران جوان در جشنواره و فرصتی که برای دیده شدن بیشتر به دست آورده اند، باعث شد پرونده هشت بازیگری را که در ابتدای راهشان، سیمرغ را از آن خود کردند و البته در ادامه، مسیر‌های مختلف را پیمودند، مرور کنیم.
رستگاری در هفده سالگی
ترانه علیدوستی با فیلم «من ترانه پانزده سال دارم» که اولین حضورش در سینما محسوب می‌شود، به جشنواره فیلم فجر راه پیدا کرد و همچنین با بازی در این فیلم، توانست اولین سیمرغش را در هفده سالگی از آن خود کند. همین بازی برگ برنده او شد، به طوری که در فیلم دوم و سومش موفق به همکاری با اصغر فرهادی شد و با ایفای نقش در فیلم‌های «شهر زیبا» و «چهارشنبه سوری» این کارگردان، دو بار دیگر توانست نامزد دریافت سیمرغ شود. سه بار نامزدی برای دریافت سیمرغ در ابتدای راه بازیگری، استعداد‌های علیدوستی را به سینماگران ثابت کرد.
«تردید»، «پذیرایی ساده» و «آسمان زرد کم عمق» دیگر فیلم‌هایی است که علیدوستی برای بازی در آن‌ها نامزد دریافت سیمرغ شده است. با وجود این موفقیت‌ها علیدوستی ترجیح می‌دهد گزیده کار باشد و هر فیلمی را بازی نکند. او هفت سال است که از جشنواره فیلم فجر دور بوده است.
سیمرغی که بزرگ نشد
حسین عابدینی با دومین حضورش در سینما و همچنین دومین همکاری اش با مجید مجیدی، توانست سیمرغ بازیگری نقش مکمل را به دست آورد. او این جایزه را در بیست سالگی و برای بازی در فیلم تحسین شده «باران» از آن خود کرد؛ اتفاقی که در آن زمان باعث شهرت عابدینی شد. او در ادامه مسیر بازیگری اش در فیلم‌های دفاع پذیری، چون «مارمولک» و «باد در علفزار می‌پیچد» به ایفای نقش پرداخت، ولی نتوانست موفقیت‌های فیلم‌های اول و دومش «پدر» و «باران» را بار دیگر به دست آورد و مورد توجه منتقدان قرار گیرد؛ البته در تحلیل این مسیر باید شیوه بازی و توان عابدینی را نیز درنظر گرفت.
شاید بتوان گفت باتوجه به مدیوم و معیار‌های سینمای ایران، جایی برای سوپراستار شدن این بازیگر وجود نداشته است.
یک جایزه برای دو فیلم
باران کوثری به علت حضور پدر و مادرش در سینما از همان کودکی پا به عرصه بازیگری گذاشت و اولین سیمرغش را در بیست ویک سالگی با ایفای دو نقش متفاوت در فیلم‌های «روز سوم» و «خون بازی»، از بیست وپنجمین دوره جشنواره دریافت کرد.
کوثری برخلاف ترانه علیدوستی، بعد از دریافت سیمرغ بازیگری، گزیده کاری را انتخاب نکرد، با این حال همچون علیدوستی به خوبی در سینما دیده شد. او بعد از سیمرغ اولش در فیلم‌های متعددی به ایفای نقش پرداخت و توانست مسیر دفاع پذیری را پشت سر بگذارد. کوثری دومین سیمرغش را هشت سال بعد از اولی و در جشنواره سی وسوم برای «کوچه بی نام» کسب کرد. او در جشنواره سی وششم نیز برای فیلم «عرق سرد» نامزد دریافت سیمرغ شد. «توفیق اجباری»، «دایره زنگی»، «هیچ»، «اسب حیوان نجیبی است» و «قصه پریا» از دیگر فیلم‌های باران کوثری هستند. او امسال با «کشتارگاه» و «عامه پسند» در جشنواره فیلم فجر حضور دارد.
شروعی خوب که خوش یمن نبود
بیتا بادران کارنامه سینمایی اش را با فیلم مهم «آژانس شیشه ای» ابراهیم حاتمی کیا آغاز کرد؛ بازی‌ای که مورد توجه داوران قرار گرفت و بادران را در بیست ودوسالگی به سیمرغ بازیگری نقش مکمل رساند، اما سیمرغ برای این بازیگر، خوش یمن نبود و نتواست سکوی پرشی برای او باشد.
حال یا نقش‌های خوبی به این بازیگر پیشنهاد نشد یا خودش نتوانست با انتخاب‌های درست، مسیر رو به پیشرفتی را برای خود رقم بزند، به طوری که شاید بسیاری از علاقه‌مندان به سینما او را نشناسند و به یاد نیاورند. ازمیان فیلم‌های اندکی که او در آن‌ها به ایفای نقش پرداخته است، می‌توان به «بودن یا نبودن»، «دل شکسته» و «زمهریر» اشاره کرد.
درخشش بازیگر مشهدی در جوانی
میترا حجار، بازیگر مشهدی سینما و تلویزیون، در بیست وسه سالگی و در سومین حضورش در سینما با فیلم تحسین شده «متولد ماه مهر»، توانست سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اصلی را از آن خود کند. او یک سال بعد نیز برای فیلم «سگ کشی» بهرام بیضایی توانست نامزد دریافت سیمرغ شود.
حجار مسیر موفقیتش را تا اوایل دهه ۸۰ و با بازی در فیلم‌های خوبی، چون «قارچ سمی» رسول ملاقلی پور و «ملاقات با طوطی» علیرضا داوودنژاد ادامه داد، اما بعد از این فیلم ها، دیگر نتوانست مسیر چندان موفقی را پشت سر بگذارد و انتخاب‌های خوبی داشته باشد؛ به ویژه در سال‌های اخیر او با حضور در فیلم‌های ضعیفی، چون «کلوپ همسران»، «سامورایی در برلین» و «ماهورا» کارنامه هنری اش را در یکی از حالات ضعیف خود قرار داده است. حال باید دید آیا حجار در ادامه مسیر می‌تواند به دوران اوج سال‌های اولیه بازیگری اش بازگردد یا خیر.
بهرام رادان و کسب ۲ سیمرغ در ابتدای راه
بهرام رادان جزو معدود بازیگران مردی است که خیلی زود توانست سیمرغ بازیگری را دریافت کند. او سال ۱۳۷۹ با فیلم «شور عشق» به سینما معرفی شد و سه سال بعد با حضور در فیلم «شمعی در باد» پوران درخشنده، در بیست وچهارسالگی توانست سیمرغ بازیگری را از آن خود کند. این سیمرغ امکان همکاری رادان با کارگردانان مطرحی، چون مسعود کیمیایی، رخشان بنی اعتماد و ابوالحسن داوودی را فراهم کرد، تاجایی که سه سال بعد از کسب اولین سیمرغ، او بار دیگر این جایزه را برای بازی در فیلم «سنتوری» داریوش مهرجویی دریافت کرد.
بعد از کسب آن دو سیمرغ، رادان بازهم با کارگردانان مطرحی، چون مانی حقیقی، تهمینه میلانی، حمید نعمت الله و محمد بزرگ نیا کار کرد، اما دیگر نتوانست آن درخشش ابتدایی دوران بازیگری اش را تکرار کند.
درخشش در اولین حضور سینمایی
لیلا زارع نیز با همان اولین حضورش در یک فیلم سینمایی توانست خوش بدرخشد و سیمرغ بهترین بازیگر مکمل زن را برای فیلم «ما همه خوبیم» بیژن میرباقری در بیست وچهارسالگی از آن خود کند. زارع بعد از این سیمرغ هرچند نتوانست خودش را به رده سوپراستاری برساند، مسیر دفاع پذیری را طی کرد. او با ایفای نقش در فیلم هایی، چون «سوپراستار» و «شیفتگی»، استعدادش را ثابت کرد و توانست اعتماد کارگردانان را جلب کند.
زارع در جشنواره سی وسوم فجر نیز دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول زن برای فیلم «شیفت شب» را به دست آورد. این بازیگر امسال نیز شانس برنده شدن سیمرغ را با دو فیلم مطرح «روز بلوا»ی بهروز شعیبی و «خون شد» مسعود کیمیایی دارد.
کامیابی نونهالی در بیست وچهارسالگی
رؤیا نونهالی کارش را از سال ۱۳۶۲ با تئاتر آغاز کرد و سال ۱۳۶۶ با فیلم «یار در خانه» وارد سینما شد. او خیلی زود و در دومین تجربه اش در سینما با بازی در نقش اصلی «عروسی خوبان» در بیست وچهارسالگی به سیمرغ بلورین بازیگری رسید.
نونهالی ۱۰ سال تلاش کرد تا بار دیگر توانست با فیلم «بوی کافور، عطر یاس» مورد توجه منتقدان قرار گیرد و سیمرغ دومش را به خانه ببرد. سیمرغ دوم این بازیگر برای او خوش یمن‌تر بود و توانست محبوبیت بیشتر برای نونهالی ایجاد کند. او هیچ زمان به سوپراستار تبدیل نشد، اما توانست کیفیت متوسطی را در بازیگری اش حفظ کند. «عصر جمعه»، «ماهی‌ها عاشق می‌شوند» و «زندان زنان» از دیگر بازی‌های مطرح این بازیگر هستند.