اسکان؛ یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های هر مسافری است. زائران حضرت علی‌بن موسی الرضا (ع) هم قصد زیارت که می‌کنند و مهیای سفر که می‌شوند، یکی از اولین اقداماتشان این است که برای جا و مکانشان برای چند روز اقامت در مشهد فکری کنند. فراهم کردن اسکان مناسب، آن هم در روز‌های شلوغی مانند دهه کرامت، یکی از دغدغه‌های همیشگی مشهدی‌ها برای به جاآوردن حق میزبانی بوده است.
آن طور که معاون فرهنگی، اجتماعی و زیارت استانداری خراسان رضوی پیش از این گفته است، بزرگ‌ترین اولویت این دوره از دهه کرامت موضوع اسکان و اقامت زائران است، در این زمینه تمامی دستگاه‌های متولی اقدامات خوبی را رقم زده اند. حالا طبق آخرین آمار اعلام شده یک میلیون و ۲۰۰هزار زائر از ابتدای دهه کرامت از ۳۱اردیبهشت ماه تا ۶خرداد ماه، وارد مشهدالرضا (ع) شده اند. با ورود این میزان زائر به طور میانگین ضریب اشغال واحد‌های اقامتی به ۶۲ درصد رسیده است.
فعالان در حوزه مراکز اقامتی از اشغال ۷۰ درصدی هتل آپارتمان‌ها و بیش از ۵۰ درصدی هتل‌ها می‌گویند. آن‌ها نیز با ارائه بسته‌های تشویقی و تخفیفی برای جذب بیشتر زائران و ارائه خدمات مناسب تلاش کرده اند و آن طور که می‌گویند تاکنون برکت حاصل از این اقدامات را دیده اند.
اما به طور خلاصه بیشترین مشکل آن‌ها در افزایش هزینه‌ها و رشد قارچ گونه مراکز اقامتی بدون مجوز است.
به دنبال افزایش هزینه‌ها شاهد افزایش قیمت خدمات اقامتی هستیم که با توجه به کاهش توانایی اقتصادی مردم، آن‌ها به سوی استفاده از مراکز ارزان قیمت بدون مجوز کشیده خواهند شد. کاهش تقاضا برای مراکز اقامتی رسمی، فشار هزینه را بر آن‌ها بیشتر خواهد کرد و این چرخه معیوب بدون ورود مسئولان و بسته‌های حمایتی ادامه پیدا خواهد کرد.
با وجود همه این مشکلات، فعالان این حوزه به داشتن تابستانی پررونق با توجه به افزایش مراودات با عربستان و کشور‌های همسایه و احتمال افزایش زائران عرب زبان امیدوار هستند.
رئیس جامعه هتل آپارتمان داران خراسان رضوی با اشاره به اشغال حدود ۷۰ درصدی هتل آپارتمان‌ها در مشهد در دهه کرامت، می‌گوید: هتل آپارتمان‌های اطراف حرم تا ۹۰ درصد اشغال شده اند و برخی از آن‌هایی که دورتر هستند ۵۰ تا ۶۰ درصد. اکنون بیشتر میهمانان حاضر در این مجموعه‌های اقامتی، زائران عرب زبان هستند.
محمد نیکو با پیش بینی اینکه در تابستان رونق حضور گردشگران خارجی را خواهیم داشت، می‌افزاید: احتمال افزایش مسافران عرب زبان در تابستان در مشهد به دلیل توسعه مراودات ایران و عربستان وجود دارد.
او با اشاره به افزایش هزینه اقامتگاه‌ها می‌گوید: هزینه‌های زیاد از حقوق کارگری و نگهداری تأسیسات بگیرید تا هزینه انرژی، خدمات شهرداری و... باعث شده است که بسیاری از افراد جامعه هتل آپارتمان‌ها نتوانند هیچ پس اندازی داشته‌باشند و سودی کسب کنند؛ بنابراین یکی از راهکار‌ها تعدیل هزینه‌ها و ارائه سوبسید (یارانه) در حوزه‌های مختلف مانند انرژی یا هزینه‌های خدماتی مانند پسماند شهرداری به مراکز اقامتی برای کنترل قیمت‌ها و ارائه خدمات مناسب به زائران است.
رئیس جامعه هتل آپارتمان داران خراسان رضوی اضافه می‌کند: یکی از مشکلات اساسی ما وجود خانه‌های مسافر بدون مجوز است که هم از نظر اقتصادی و هم اجتماعی به شهر ضربه می‌زنند. اکنون کار به جایی رسیده است که برخی راهنمایان در مبادی ورودی، مسافران را مستقیم به سمت این مراکز هدایت می‌کنند. قیمت این مراکز به دلیل پرداخت نکردن هزینه‌هایی مانند مالیات، بیمه و... همچنین ارائه نکردن خدمات مناسب کمتر است. باید مسئولان برای تابستان به حال این موضوع فکری کنند.
رئیس جامعه هتل داران خراسان رضوی درباره وضعیت اشغال هتل‌ها در دهه کرامت به شهرآرا می‌گوید: تا این لحظه بیش از ۵۰ درصد ظرفیت هتل‌های مشهد اشغال شده است و جامعه هتل داران طعم برکت حضور زائران در دهه کرامت را احساس کرده اند. محمود مادرشاهیان اضافه می‌کند: برای جذب زائر به مشهد و خدمت رسانی مناسب به آن ها، تخفیف ویژه بین ۳۰ تا ۵۰ درصد برای زائران خانواده محور در نظر گرفته ایم. خانواده‌هایی که در دهه کرامت به مشهد سفر کنند از این تخفیف بهره‌مند خواهند شد.
از او می‌پرسیم که با توجه به اشغال بیش از ۷۰ درصدی هتل‌ها در سال گذشته، آیا این میزان درصد اشغال در امسال را مناسب ارزیابی می‌کند؟ رئیس جامعه هتل داران خراسان رضوی در پاسخ می‌گوید: باید این را در نظر بگیریم که وضعیت اقتصادی مردم محدودتر شده است، همچنین از سوی دیگر با توجه به اینکه در فصل امتحانات قرار داریم، میزان سفر‌ها کاهش یافته است و اگر غیر از این زمان بود انتظار اشغال بیش از ۸۰ درصدی هتل‌ها را داشتیم.
مادرشاهیان با اشاره به اینکه هم اکنون خراسان رضوی دارای ۲۶۷ هتل با ۷۰ هزار نفر شب ظرفیت است، پیش بینی می‌کند: خوش بین هستیم که با توجه به برنامه ریزی‌های انجام شده و تلاش برای ارائه خدمات مناسب به زائران علی ابن موسی الرضا (ع) در تابستان همه ظرفیت هتل‌ها اشغال خواهد شد.
به گفته او حدود بیست بازرس به طور مداوم از هتل‌ها بازدید و نحوه ارائه خدمت و قیمت‌ها را بررسی می‌کنند.
رئیس جامعه هتل داران خراسان رضوی می‌گوید: برای ایجاد شرایط اقامت ارزان و آسان برای زائران باید همه دستگاه‌ها و ارگان‌ها کمک کنند که هزینه اقامتگاه‌ها کاهش پیدا کند، چون هر پولی که ما پرداخت می‌کنیم به طور غیرمستقیم از جیب زائر است، پس برای کنترل و کاهش قیمت مراکز اقامتی به حمایت چندجانبه نیاز داریم.