به گزارش شهرآرانیوز، زعفران به عنوان محصول استراتژیک استان خراسان رضوی نه تنها در کشور، در جهان سهم قابل توجهی از بازار را به خود اختصاص داده است. اما متاسفانه بی توجهی به این محصول و مشکلاتی که در بحث صادرات آن وجود دارد باعث شده در سطح جهانی زعفران با نام انحصاری ایران مظلوم واقع شود. قاچاق، فروش فله وعدم فراوری آن در کشور باعث شده این محصول که در فراورده‌های دارویی هم نقش دارد بخش عمده‌ای از آن به صورت فله صادر شود. حال مقرر شده فعالان استانی و کشوری به دنبال ثبت ماکلیت معنوی این محصول به نام ایران در سطح جهانی باشند.
سیامک اسلامی، در حاشیه سمینار و کارگاه آموزشی برندسازی زعفران که با حضور مسئولان سازمان جهانی مالکیت معنوی (وایپو) در محل اتاق مشهد برگزار شد، در گفتگو با خبرنگار شهرآرانیوز اظهار کرد: مسلما با توجه به اهمیت مالکیت فکری و معنوی محصولات، تمام تولید کنندگان کشور باید به این موضوع چه در تولید و توزیع محصول خود اهمیت دهند.
به گفته سرپرست مالکیت معنوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، ایران به لحاظ سه مولفه مهم تاریخی، فرهنگی و جغرافیا استعداد‌های زیادی را از خود نمایان کرده است. به همین جهت در راستای پروژه برندسازی نشانه‌های جغرافیایی بعد از فرش دستباف ما به سراغ محصول زعفران آمدیم، چرا که این محصول چه به لحاظ تنوع تولیدات، به لحاظ اقبال مصرف کننده و به لحاظ محصولات دارویی و سایر تولیدات مرتبط محصولی است که شهره جهانی است.
وی تصریح کرد: بر همین اساس به دنبال تمرکز ویژه بروی این موضوع هستیم که با همکاری سازمان جهانی مالکیت فکری (وایپو) که یکی از آژانس‌های تخصصی سازمان ملل متحد است ایجاد کردیم و با همراهی این سازمان وارد فاز اجرایی شدیم.
اسلامی تاکید کرد: با توجه به اینکه این هیئت از سازمان در این سه روز در مشهد با فعالان بخش زعفران جلسه داشتند، امید است که با تعاملی که انجام شد و استقبال خوبی که توسط فعالان انجام شد ما بتوانیم بحث برند سازی زعفران و شناسایی آن در بازار‌های جهانی را با قوت پیگیری کنیم و ظرف دو تا سه سال آینده اولین بهره برداری‌های بین المللی را از این حوزه داشته باشیم.
وی افزود: مسلما این مسیر هم در بحث افزایش سطح زیر کشت، افزایش تناژ و قیمت تمام شده که منجر به توزیع و فروش بیشتر در جهان شود تاثیر گذار خواهد بود
سرپرست مالکیت معنونی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور عنوان کرد: ثبت مالکیت معنوی زعفران در نهایت منجر به اعطای یک علامت جمعی به این محصول میشود که این مهم نیز برای زعفران ارزش افزوده ایجاد می‌کند. همچنین، اهتمام‌ورزی نسبت به ثبت مبحث مالکیت معنوی برای کالا‌هایی همچون زعفران، مسیر اصالت‌بخشی به این محصول را تسهیل و تسریع می‌نماید. با اصالت‌بخشی به این محصول، شاهد اقبال بیشتری در سطح بازار‌های جهانی نسبت به زعفران ایرانی خواهیم بود که این مهم نیز منجر به افزایش قیمت تمام شده زعفران در بازار جهانی خواهد شد.
به گفته وی، ثبت مالکیت معنوی زعفران، سد بزرگی بر سر راه افرادی ایجاد می‌کند که این محصول را به صورت قاچاقی و با کیفیت نامطلوب در نقاط مختلف جهان به نام زعفران ایرانی به فروش می‌رسانند.
رییس شورای ملی زعفران ایران در ادامه این گفتگو با خبرنگار شهرآرانیوز در خصوص دلایل قاچاق زعفران استان اظهار کرد: اقدامات خوبی در راستای تسهیل سازی و روان سازی و بر داشتن موانعی که منجر به قاچاق زعفران میشود را با کمک تشکل‌های حوزه کسب و کار زعفران داشتیم؛ و آن واقعی کردن قیمت‌های پایه صادراتی بود. به طور مثال اگر یک کیلو زعفران با قیمت ۸۰۰ یورو بر اساس گفته ذینفعان دولتی صادر میشود صاد کننده باید ۱۲۶۰ دلار تعهد ارزی باید می‌سپرد که یک مانع بزرگ برای صادرات مطرح بود که باعث گسترش قاچاق می‌شد که خوشبختانه این قیمت‌های پایه صادراتی اصلاح شد و امروز بر اساس هرانچه که صادر کننده صادر می‌کند تعهد صورت می‌گیرد.
محسن احتشام گفت: متاسفانه موضوع تعهد ارزی همچنان برای صادرکننده در میان است. هنوز نقل و انتقال پول برای صادرکننده کوچک ما کار بسیار سختی است و عملا با توجه به اینکه ما مناسبت بانکی در حوزه بین المملی نداریم به عنوان یکی ار موانع و مشکلات صادر کننده مطرح است.
به گفته وی، مسلما باید روش‌های برگشت ارز حاصل از صادرات برای محصولات کشاورزی برداشته شود. بحث پرداخت نیم درصد آب مجازی برای کشاورزان ازدیگر موضوعاتی است که به عنوان چالش این بخش مطرح است که مکاتباتی لازم صورت گرفته که گمرک این نیم درصد را دریافت نکند تا صادرات تسهیل‌تر شود
وی معتقد است که هرچه مشکلات بر سراه صادرات تسهیل شود به کشاورز کمک شده است، چون منجر به تحریک تقاضای جهانی و افزیش قیمت برای زعفران که به نفع کشاورزان است را رقم می‌زند.
احتشام تصریح کرد: به دست آوردن جایگاه مناسب و بلندآوازه ساختن نام زعفران ایران در بازار‌های جهانی مستلزم اقداماتی عاجل است، امروز علم برندسازی در کنار دانش بازارسازی ازجمله ابزار‌های ایجاد تمایز میان محصولات مشابه از یکدیگر است و زمانی برای یک محصول برند شکل می‌گیرد که در ذهن مخاطب جایگاه داشته باشد. در این راستا ثبت جایگاه زعفران ایران در ذهن مصرف‌کنندگان جهانی به‌عنوان محصولی استراتژیک که مزیت تولیدش به ایران تعلق دارد، امر بسیار مهم تلقی میشود.
وی ادامه داد: ایران بزرگ‌ترین تولیدکننده زعفران باکیفیت در جهان است و متأسفانه سال‌هاست از آن غفلت شده است. برنامه جهش تولید و صادرات زعفران ایران در سال ۱۳۹۸ توسط شورای ملی زعفران ایران تدوین شد؛ اما متأسفانه تاکنون اقدامات مؤثری برای ثبت جهانی برند زعفران ایران انجام نشده است. این جایگاه امروز با تهدید‌های بسیاری روبه‌روست. این جفا در حق کشاورزان زعفران‌کار ایرانی است که قرن‌هاست باکیفیت‌ترین زعفران جهان را تولید می‌کند؛ اما تولیداتش به نام کشور‌های دیگر به فروش می‌رود.