امروزه در منطقه نوین شهر الهیه با گسترش و ساختن ساختمانهای غولپیکر مسئله استحکام ساختمان بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است. بارها بهشخصه در خرید و فروش واحدهای مسکونی الهیه به چشم دیدهام که خریدار از نمای زیبا، نوع پارکت، آشپزخانه کثیف، چوبکاری زیبا، اتاق مستر، آسانسور هشت نفره گلد و... تعریف میکند، اما پس استحکام بنا چه میشود. کمتر خریداری مشاهده میشود که از سازنده درباره پی سازه، آهن استفاده شده در اسکلت ساختمان، دیوار برشی و دیگر مواردی که در استحکام بنا نقش اساسی دارند پرس و جو کند، این درحالی است که استحکام بنا یک مؤلفه اساسی برای تشخیص کیفیت ساختمان است.
۱- معنای استحکام ساختمان
استحکام ساختمان بهمعنای آن است که یک ساختمان تا چه اندازه میتواند در برابر نیروهای مختلفی که به آن وارد میشود، از خود مقاومت نشان داده و آسیب نبیند. اصلیترین عاملی که میتواند به ساختمانها آسیب بزند زلزله است که با لرزاندن تمام ساختمان میتواند همه چیز را درهم بریزد. در عین حال عوامل دیگری مانند سیل، آتشسوزی و حتی طوفانهای شدید هم میتوانند استحکام ساختمان را تهدید کرده و آن را خراب کنند.
۲- چرا استحکام ساختمان اهمیت دارد؟
مسئله استحکام ساختمان در مناطق شهری همانند الهیه که بیش از ۹۵ درصد بافت مسکونی آن آپارتماننشینی است، اهمیت بیشتری پیدا میکند، زیرا در اینگونه مناطق تراکم جمعیت زیاد است، برخی مجتمعهای بزرگ تا چندصد نفر را درخود جای دادهاند و در صورت بروز هرگونه حادثه تلفات جانی و مالی بسیار بیشتر خواهد بود.
۳- چگونه میتوان ساختمانهایی مستحکم ساخت؟
در باب استحکام ساختمانها هم نظرات متفاوتی وجود دارد؛ برخی معتقدند ساختمان باید بهگونهای بسیار مستحکم ساخته شود که هیچ نیرویی نتواند به آن آسیبی برساند. اما برخی دیگر اعتقاد دارند که مهمترین کار درباره ساختمانها، ساختن آنها بهگونهای انعطافپذیر است، به طوری که در برابر نیروهای وارده، اثرات این نیروها را خنثی کنند.
برای نمونه در ژاپن مجتمعهای بزرگ تجاری و مسکونی بهگونهای انعطافپذیر ساخته شدهاند که در هنگام بروز زلزله بهوسیله چرخهای بزرگی که در پی آنها به کار رفته، حرکت میکنند و اثرات زلزله را خنثی میکنند. اگرچه انعطافپذیری هم یک راه مؤثر است، اما میتوان گفت که در هر صورت نهتنها منافاتی با استحکام ندارد بلکه حتی به آن نیازمند هم هست؛ زیرا تنها ساختمانی میتواند یکپارچگی خود را حفظ کند که اجزا و طبقات آن بهطور مستحکم به هم متصل باشند؛ بنابراین استحکام ساختمان قبل از هر چیز باید منجر به حفظ انسجام و یکپارچگی اجزای مختلف ساختمان شود و آنها را به یک کلِ به هم پیوسته تبدیل کند؛ بنابراین میتوان نتیجه گرفت که توجه به شیوه اتصال اجزای مختلف و اجرای اصولی این اتصالات رمز اصلی استحکام ساختمانها محسوب میشود.