به گزارش شهرآرانیوز، اگر چهار فرزند دارید آن هم با سنی کمتر از بیست سال و درآمدتان آن قدری هست که بتوانید ماهیانه فقط برای یکی از اقساط خود ۳۰ میلیون تومان کنار بگذارید، این گزارش را بخوانید، در غیر این صورت هر خبری درباره وام ۲ میلیاردی مسکن یا از این دست دیدید، از آن عبور کنید. در روز‌های اخیر بخشنامه پرداخت وام ۱/۹ میلیارد تومانی خرید مسکن به شعب بانک مسکن ابلاغ شد (این رقم برای مشهدی‌ها ۱/۶ میلیارد تومان است)؛ البته با همان شرایطی که ابتدا نوشتیم.
حالا جالب اینجاست که براساس آخرین سالنامه آماری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، متوسط درآمد ماهانه خانوار‌های شهری خراسان رضوی در سال گذشته، ۱۱ میلیون تومان بوده است که حتی اگر افزایش حقوق امسال را هم درنظر بگیریم، این عدد با اقساط ماهیانه این وام فاصله زیادی دارد. هدف ما از نوشتن این گزارش و جمع و تفریق این اعداد، پاسخ دادن به این سؤال است که جامعه هدف این بخشنامه که درپی اجرای قانون «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» است، چه گروه‌هایی هستند یا بهتر است بگوییم چه کسانی می‌توانند این وام را دریافت کنند.
بگذارید قبل از هرچیز جزئیات وام را خلاصه بنویسیم. این بخشنامه جدید درپی اجرای قانون «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» است. ممکن است اینجا کمی گیج شوید، اما ما سعی می‌کنیم به ساده‌ترین حالت ممکن برایتان توضیح دهیم. این دستورالعمل، افزایش سقف تسهیلات خرید و تعمیر مسکن از محل اوراق ممتاز به ازای هر فرزند زیر بیست سال و حداکثر تا چهار فرزند است.
بر این اساس به ازای هر فرزند، ۲۵ درصد به سقف تسهیلات خرید و تعمیر مسکن اضافه می‌شود. اکنون مبلغ تسهیلات خرید مسکن برای هریک از زوج‌ها در مشهد ۳۲۰ میلیون تومان است؛ یعنی هر زوج درمجموع ۶۴۰ میلیون تومان، می‌توانند از این محل دریافت کنند. حالا فرض کنید به ازای هر فرزند زیر بیست سال، ۱۶۰ میلیون تومان به این مبلغ اضافه شود.
اگر چهار فرزند داشته باشید، این وام برای شما به یک میلیاردو ۲۸۰ میلیون تومان می‌رسد. ۱۶۰ میلیون تومان نیز تسهیلات جعاله برای تعمیر مسکن به شما تعلق می‌گیرد که به ازای هر فرزند، ۴۰ میلیون تومان تسهیلات جعاله از محل اوراق ممتاز بانک مسکن، به آن اضافه می‌شود، پس تا اینجا با درنظر گرفتن شرط ثابتِ داشتن چهار فرزند زیر بیست سال، از این محل می‌توانید ۳۲۰ میلیون تومان تسهیلات دریافت کنید که درمجموع سقف تسهیلات دریافتی مسکن برای شمایی که در مشهد زندگی می‌کنید، به یک میلیاردو ۶۰۰ میلیون تومان می‌رسد.
اصلا قصد نداریم سرتان را با محاسبات پیچیده بانکی به درد بیاوریم، فقط بدانید که چند روز قبل، معاون امور اعتباری بانک مسکن در واکنش به خبر یکی از رسانه‌ها درباره «قسط ۳۷ میلیون تومانی وام ۱/۹ میلیاردی خرید مسکن» به میدان آمده و گفته بود که سقف قسط این وام، ۳۵ میلیون تومان است.
این خبر را تسنیم نوشته است. حالا اگر مشکلات با کم شدن ۲ میلیون تومان از اقساط این وام -که برخی آن را نمایشی می‌خوانند- حل می‌شود، می‌توانید برای گرفتن آن اقدام کنید؛ البته این رقم برای تهرانی هاست و اقساط مشهدی‌ها حدود ۳۰ میلیون تومان می‌شود. بگذارید یک نکته را هم اضافه کنیم و آن اینکه مدت بازپرداخت این وام به ازای هر فرزند زیر بیست سال (این بار تا پنج فرزند) می‌تواند دو سال افزایش پیدا کند؛ یعنی شما اگر پنج فرزند زیر بیست سال دارید، می‌توانید بازپرداخت وام را تا ۱۰ سال افزایش دهید و به ۲۲ سال برسانید که در این صورت، میزان بازپرداخت شما بیش از ۷ میلیارد تومان خواهد بود.
یادتان نرود برای دریافت وام فوری باید تسه یا همان «اوراق حق تقدم» بخرید که تا قبل از صدور بخشنامه جدید، زوج‌های مشهدی برای دریافت ۸۰۰ میلیون تومان تسهیلات مسکن (خرید به اضافه جعاله تعمیرات مسکن) باید ۱۶۰۰ برگ حق تقدم تسه تهیه می‌کردند و این اوراق حدود ۱۴۲ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان قیمت داشت.
براساس آخرین سالنامه آماری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، متوسط درآمد ماهانه خانوار‌های شهری خراسان رضوی در سال گذشته ۱۱ میلیون تومان بوده است که حتی با افزایش ۲۰ درصدی حقوق کارمندان دولت یا افزایش حداکثر ۲۷ درصدی حقوق کارگران در سال جاری، بازهم با اقساط ۳۰ میلیون تومانی تسهیلات مسکن فاصله زیادی دارد؛ یعنی اگر درآمد مشهدی‌ها را در سال جاری براساس همین گزارش‌ها حدود ۱۴ میلیون تومان درنظر بگیریم، بازهم این اقساط بیش از دوبرابر درآمد این خانواده هاست.
بعد خانوار (تعداد افراد یک خانواده) در گزارش‌های مربوط به خراسان رضوی براساس سرشماری سال ۱۳۹۵ معادل ۳/۳ درنظر گرفته می‌شود. اگر نگاهی به دوروبر خود نیز بیندازیم، کاهش جمعیت خانواده و تک یا دوفرزندی به یکی از معضلات اجتماعی این روز‌ها تبدیل شده است، اما بحث گزارش ما این نیست.
اگر قرار باشد این نوع وام‌ها به خانواده‌های بدون مسکن تعلق بگیرد، باید گفت بیشتر خانواده‌های دارای چهار فرزند و بیشتر در دهک‌های پایین جامعه قرار دارند؛ همان‌هایی که معمولا بدون مسکن هستند، اما این افراد درآمد اندکی دارند و قادر به پرداخت این اقساط نجومی نخواهند بود.
شاید بپرسید آیا امکان دریافت وام با مبلغ کمتر وجود دارد تا از این طریق، میزان اقساط کاهش پیدا کند؟ بله وجود دارد. می‌توانید مبلغ وام را کاهش دهید؛ مثلا فقط یکی از زوج‌های مشهدی ۳۲۰ میلیون تومان وام بگیرد به اضافه ۱۶۰ میلیون تومان وام جعاله؛ یعنی درمجموع ۴۸۰ میلیون تومان (که البته باید دوازده ساله پرداخت کنید)
در این صورت، میزان اقساط شما حدود ۱۰ میلیون تومان خواهد شد؛ البته باید ابتدای کار حداقل ۸۵ میلیون تومان نیز برای خرید اوراق حق تقدم پرداخت کنید؛ این یعنی ۴۰۰ میلیون تومان عاید شما می‌شود که بی شک با آن نمی‌توانید در مشهد خانه بخرید، پس فقط یک کمک هزینه کوچک برای شما خواهد بود. حالا تصور کنید شما قادر به پرداخت اقساط هستید و یک میلیاردو ۶۰۰ میلیون تومان هم وام دریافت کرده اید. با یک جست وجوی ساده خواهید دید که با این وام در کدام نقاط و با چه متراژی می‌توان خانه خرید، اما ما در این گزارش به این موضوع نمی‌پردازیم.
درمجموع پس از اعلام این دستورالعمل جدید، انتقاد‌های زیادی به این وام ها، نحوه پرداخت آن و راهکار‌های بی نتیجه برای خانه دار شدن افراد، وارد شده است. بسیاری از فعالان حوزه مسکن، این وام‌ها را نمایشی و بدون تأثیر می‌دانند. از سوی دیگر، برخی معتقدند این نوع وام‌ها ممکن است باعث ایجاد بازارسیاه وام فروشی و دردسر‌های پس از آن شود.