سرور هادیان | شهرآرانیوز تا چندوقت پیش همه واحد‌های تولیدی می‌توانستند روی بسته‌بندی‌ها، وزن کالا‌ها را با (تلرانس) کمینه یا بیشینه درج کنند. این موضوع که برای حفظ حقوق مصرف‌کننده و کاهش خطای احتمالی در زمان بسته‌بندی در نظر گرفته شده بود، به بهانه‌ای تبدیل شد تا برخی تولیدی‌ها به‌صورت عمدی کالا‌ها را براساس کمینه در نظر گرفته‌شده راهی بازار کنند. اکنون برای برخورد با این مسئله، طبق اعلام سازمان ملی استاندارد، از این پس تولیدکنندگان باید وزن خالص محصول تولیدشده را روی بسته‌بندی درج کنند و هرگونه درج وزن کالا با کمینه یا بیشینه روی بسته‌بندی، غیرقانونی است. تولیدکنندگان موظف‌اند تا پایان امسال خطوط تولیدشان را بر اساس وزن خالص محصول تنظیم کنند.
علاوه بر این، در سال‌های گذشته یکی از مواردی که سبب تخلف کم‌فروشی در بازار می‌شد، فروش جعبه و بسته‌بندی به قیمت کالا‌ها بود. به‌عنوان مثال جعبه شیرینی به‌قیمت خود شیرینی به شهروندان فروخته می‌شد، اما اکنون چندی است که همه شیرینی‌فروشی‌ها موظف هستند قیمت جعبه را به‌صورت جداگانه اعلام کنند و شیرینی را خالص به مردم بفروشند. اجرای موفقیت‌آمیز این طرح سبب شده است مقرر شود این مسئله برای سایر اقلام نیز اجرا شود. به‌عنوان مثال فروش انواع گوشت، مرغ و ماهی در بسته‌بندی رویه‌ای است که در چند سال گذشته رایج شده است.
شرکت‌هایی با برند معتبر این اقلام را روانه بازار می‌کنند، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد وزن محصولاتی که برخی از این شرکت‌ها در بسته‌بندی ارائه می‌دهند، با اطلاعات درج‌شده روی آن‌ها مطابقت ندارد. شهرآرا در گزارش‌های بعدی، تحقق این مسئله در اقلامی مانند مواد پروتئینی و بسته‌بندی‌های کارخانه‌های موادغذایی را بررسی می‌کند. روزنامه شهرآرا ازبهار امسال تا کنون با چاپ سلسله گزارش‌هایی پیگیر مطالبه خالص فروشی و برخورد با کم فروشی بوده است.
مدیرکل استاندارد خراسان‌رضوی در گفتگو با شهرآرا با بیان اینکه باید وزن کالا به‌درستی روی آن‌ها درج شود، گفت: اکنون درج مثبت یا منفی یک رقم برای اقلام ممنوع است، زیرا یکی از دلایل کم‌فروشی‌هایی که اتفاق می‌افتد، همین درج نوشته به‌اضافه یا منهای وزن اقلام است. این درحالی است که از کنترل‌ها متوجه شدیم متأسفانه بیشتر مواقع، وزن‌های روی همان رقم کم اعمال شده و در واقع، به این صورت حقوق مصرف‌کننده ضایع شده است.
محمد سجادی تأکید کرد: ازاین‌رو، اعلام شد که رقم اضافه و منفی از روی بسته‌بندی‌ها برداشته شود و از طرفی، چون ممکن بود از گذشته روی بسته‌بندی‌ها یا برچسب‌ها این موارد چاپ شده باشد، فرصت تا پایان امسال تمدید شده است؛ اما از سال آینده در بسته‌بندی‌های جدید درج این موارد ممنوع است.
وی در پاسخ به اینکه آیا در زمینه خالص‌فروشی به‌جز شیرینی در اقلام دیگر نیز کنترل‌ها انجام می‌شود، گفت: از زمانی که نظارت بر خالص‌فروشی آغاز شد، دریافتیم که گاهی به میزان وزن خالص یک کالا برای مصرف‌کننده، تحویل داده نمی‌شود. ابتدا این بحث درباره شیرینی مطرح بود که وقتی مشتری شیرینی یا کیک سفارش می‌دهد، یک‌کیلو شیرینی به‌معنای آن است که وزن خالص یک‌کیلو به او تحویل داده شود، اما متأسفانه در سطح وسیعی متوجه شدیم که حدود ۸۰درصد مواقع این موضوع رعایت نمی‌شود. این درحالی است که وزن خالص همان عددی است که مشتری سفارش می‌دهد.
مدیرکل استاندارد خراسان‌رضوی توضیح داد: با پیگیری‌هایی که انجام شد، خوشبختانه موضوع تخلف در خالص‌فروشی شیرینی کم شده است، زیرا در گذشته جعبه یا خود ظرفی که شیرینی یا کیک در آن گذاشته می‌شد، به‌عنوان وزن شیرینی محاسبه می‌شد و این درحالی است که ارزش جعبه یا ظرف آن کمتر از نرخ شیرینی است و گاه این رقم سه‌چهاربرابر قیمت برای مصرف‌کننده محاسبه می‌شد. سجادی تأکید کرد: خوشبختانه اکنون دراین‌زمینه با وضعیت بهتری در بازار روبه‌رو هستیم و این موضوع بهبود یافته است. ازاین‌رو، در سایر اقلام نیز به‌دنبال اجرای طرح خالص‌فروشی هستیم و سعی می‌کنیم آن را به سایر اقلام و کالا‌ها تسری دهیم.
مدیرکل استاندارد خراسان‌رضوی درباره برنامه پایش کمیت که حدود یک‌سال از آغاز آن می‌گذرد، گفت: پایش کمیت در سطح بسیار وسیعی در کشور و خراسان‌رضوی انجام می‌شود تا واحد تولیدی کم‌فروش نداشته باشیم.
محمد سجادی افزود: این موضوع به بسته‌های اقلام مختلفی برمی‌گردد که مصرف‌کننده می‌خرد. از طرفی، چون مصرف‌کننده هنگام توزین حضور ندارد، روی اقلام وزن آن درج می‌شود و سازمانی مانند سازمان استاندارد به‌نمایندگی از مردم باید آن را کنترل کند و به مردم اطمینان دهد که وزن‌های درج‌شده روی بسته‌های اقلام، دقیق است.
وی ادامه داد: این کار به‌صورت ملی شروع شد و همچنان ادامه دارد. در آغاز این طرح با درصد زیادی از مردودی‌ها رو به‌رو بودیم. یعنی وزن خالص اقلام که کنترل می‌شد، از وزنی که روی اقلام درج شده بود، کمتر بود. در این موارد، ابتدا تذکر و سپس بازرسی‌ها انجام شد. مدیرکل استاندارد استان با اشاره به اینکه خوشبختانه اکنون با روندی رو به کاهش در کم‌فروشی روبه‌رو هستیم، اظهار کرد: سال گذشته در همین زمان در خراسان‌رضوی مردودی‌های ما حدود ۵۴درصد بود که اکنون پس از گذشت یک‌سال از اجرای این طرح، این رقم به حدود ۲۵درصد رسیده است.
سجادی از نمونه‌برداری‌های مختلف در بازار مصرف و عرضه خبر داد و گفت: از اقلامی که در جا‌های گوناگون بازار توزیع می‌شود، نمونه‌برداری‌های مختلف می‌شود و نمونه‌ها آزمایش می‌شوند. در نتیجه، اگر منطبق بر استاندارد نباشند، این موضوع در کمیسیون ماده۴۲ بررسی می‌شود که در این کمیسیون، مدیر آن واحد همراه با مدیر کنترل کیفیت حاضر خواهند شد و درباره نقصی که وجود دارد و علت آن که نتایج آزمایش با استاندارد منطبق نبوده است، توضیح می‌دهند. اگر توضیحاتشان قانع‌کننده نبود، احکام بازدارنده‌ای برای آن‌ها با حضور قاضی صادر و به این تخلفات رسیدگی می‌شود.
وی اظهار کرد: در واقع این فرایند برای آنکه به‌نوعی بحث کیفیت را برای مردم تضمین کند، طی می‌شود تا مردم بتوانند با اطمینان اقلام موردنیازشان را تهیه کنند و اگر در جایی اقلامی تولید شود که آن کارگاه یا کارخانه پروانه استاندارد نداشته باشد، آن را نیز شناسایی می‌کنند و به دادگاه معرفی می‌شود.
وی تعداد پرونده‌هایی را که از ابتدای سال تاکنون در کمیسیون ماده۴۲ بررسی شده است، ۱۰۵پرونده اعلام کرد و افزود: همه احکام متناسب با تخلفاتی که اتفاق افتاده، صادر شده است و موضوع با جدیت کامل دنبال می‌شود. این درحالی است که اگر تخلفات کوچک باشد، براساس نوع آن در تخلفات، امتیاز منفی برای آن واحد در سامانه سوابق ثبت می‌شود؛ اما در برخی تخلفات جدی‌تر، پروانه واحد به حالت تعلیق درمی‌آید و گاه ابطال می‌شود.
مدیرکل استاندارد استان تأکید کرد: یکی از مسائل مهمی که مردم باید به آن توجه کنند، این است که از اقلام استاندارد و باکیفیت استفاده کنند. اگر مردم اقلامی را که علامت استاندارد ندارند نخرند، بهترین جریمه‌ای است که می‌تواند تأثیر کافی داشته باشد؛ زیرا در این صورت، دیگر در بازار اقلام بی‌کیفیت عرضه نمی‌شود، چون بازار فروش برای این اقلام ناامن می‌شود.
وی گفت: اقلامی که ذیل علامت استاندارد، یک کد ده‌رقمی دارند، اگر آن کد را به سامانه ۱۰۰۱۵۱۷ پیامک کنید، از معتبربودن آن مطمئن می‌شوید. این راه بسیار سریع و ساده است که می‌تواند به تهیه اقلام استاندارد کمک کند و شهروندان می‌توانند در صورت مشاهده تخلف، آن را به اداره‌کل استاندارد خراسان‌رضوی منعکس کنند یا با شماره تلفن ۱۵۱۷ تماس بگیرند و موضوع را اعلام کنند تا از ادامه تخلفات احتمالی جلوگیری شود.
وی با بیان اینکه امنیت غذایی به حوزه سلامتی مردم برمی‌گردد، بیان کرد: امنیت غذایی از اهمیت زیادی برخوردار است و این درحالی است که در استان بیش از هزار واحد مرتبط با صنعت غذایی فعال هستند که پروانه استاندارد نیز دارند. ازاین‌رو، در اداره‌کل استاندارد خراسان‌رضوی نظارت و کنترل بر کیفیت موادغذایی نیز انجام می‌شود.