به گزارش شهرآرانیوز، دکتر علی شعیبی ضمن بیان مقدمهای درباره مقوله مرگ مغزی و اهمیت آن اظهار کرد: معمولاً از نظر پزشکی، مرگ به دو گروه تقسیم میشود که شامل مرگ قلبیریوی و مرگ مغزی است و این دو گروه از نظر واژهشناسی به یک اندازه معنا دارند؛ یعنی هر دو به مفهوم غیرقابلبرگشتبودن فرد وفاتیافته هستند.
وی ادامه داد: عموماً همه ما با مرگ قلبیریوی آشنا هستیم و چنانچه بر بالین بیماری که فوتشده حاضر باشیم، میبینیم که کادر درمان ضربان قلب یا نفس او را بررسی میکنند که آیا علائمی دارد یا نه؛ و زمانی که اینها وجود نداشته باشند، همه میپذیرند که فرد فوت شده است. ارزش و اهمیت مرگ مغزی نیز به همان اندازه مرگ قلبیریوی است؛ یعنی امکان برگشت فرد، صفر مطلق است و تنها چیزی که گاهی سبب میشود همراهیان بیمار فوتشده درخصوص برگشتناپذیربودن او شک کنند، این است که در مرگ مغزی، قلب هنوز ضربان دارد و بنابراین همراهان بیمار امیدوار هستند که راهی برای بازگشت فرد باشد؛ اما این موضوع امکان ندارد و همان قدر که یک مرگ قلبیریوی به افراد اطمینان میدهد، مرگ مغزی نیز میتواند در همین حد نسبت به مرگ قطعی فرد اطمینانبخش باشد.
شعیبی در عین حال گفت: رخداد مرگ مغزی باید تأییدیه خاص داشته باشد و بهسادگی نمیتوان تشخیص مرگ مغزی داد، از این رو ۷ نفر از همکاران پزشک که شامل دو نفر از متخصصین داخلی مغز و اعصاب (نورولوژیست)، دو نفر همکار جراح مغز و اعصاب، یک نفر همکار متخصص بیهوشی، یک نفر همکار متخصص داخلی و یک نفر از همکاران پزشک قانونی هستند باید مرگ مغزی فرد را تأیید کنند و لذا هر بیماری که دچار افت هوشیاری شود یا در شرایط کمای عمیق قرار بگیرد، نمیتوانیم بگوییم که دچار مرگ مغزی شده است.
عضو گروه مغز و اعصاب دانشگاه علوم پزشکی مشهد خاطرنشان کرد: زمانی که طبق نظر مراجع علمیقانونی، مرگ مغزی تأیید شد، ارزش و اهمیت آن بهاندازه مرگ قلبیریوی است، اما در بیماری که هنوز ضربان قلب دارد و فوت کرده به علت اینکه در بدن او جریان خون وجود دارد و میتوان تنفس را برای مدتی از طریق دستگاههای تنفس برای بیمار نگه داشت، برخی از اعضای بدن او همچنان قابلیت و کارکرد خود را دارند و میتوان از آنها برای پیوند عضو استفاده کرد؛ اعضایی مثل کبد، کلیهها، چشم و پوست ارگانهایی هستند که در پیوند عضو استفاده میشوند.
وی با اشاره به نقش حیاتی اهدای عضو و پذیرفتن این واقعیت که فرد مرگ مغزی هرگز به زندگی بازنمیگردد، گفت: بیماری که مرگ مغزی شده، پس از دفنشدن بدن او تجزیه شده و از بین میرود، اما با اهدای عضو به دیگران، این عضو کارکرد خود را حفظ میکند. خوشبختانه با همت مراجع دینی و قانونی و سایر سطوح مختلف در ایران چند سالی است که فرایند اهدای عضو، هم به جهت شرعی و هم قانونی هموارتر شده است.
شعیبی با اشاره به عضویت هشتساله خود در کمیته پیوند دانشگاه، افزود: در این مدت، موارد بسیاری را در بیمارستان منتصریه شاهد بودم که عزیزان بیمار، سالها درگیر نارساییهای کلیه، کبد، قلب، مشکلات چشمی و... هستند و گاهی سالها طول میکشد تا بتوانند عمل پیوند را انجام دهند؛ ضمن اینکه برخی از این عزیزان در صف انتظار پیوند جان خود را از دست میدهند؛ بنابراین اهدای عضو جزو بالاترین ثوابهاست و همانطورکه قرآن کریم میفرماید «اگر شما جان کسی را نجات دهید، مانند آن است که همه بشریت را نجات دادهاید»، در اهدای عضو هم این اتفاق رخ میدهد؛ لذا اگر آگاهی جامعه نسبت به این موضوع افزایش یابد و مقدسبودن و زیبابودن این مقوله در اذهان عمومی جا بیفتد، قطعاً همراهی خانوادهها برای اهدای عضو عزیزانشان بیشتر خواهد شد.
وی اضافه کرد: اتفاق خوب دیگر در این خصوص کاندیداشدن افرادی است که هنوز در قید حیات هستند و اعلام آمادگی میکنند که چنانچه بر اثر حادثهای دچار مرگ مغزی شدند، اعضای بدن آنها پیوند شود. این افراد نیز خوشبختانه در حال افزایش هستند؛ هرچند هنوز هم جای کار در رسانهها و سایر منابع اطلاعرسانی وجود دارد. از آقای دکتر خالقی، مسئول کمیته فراهمآوری اعضای پیوندی دانشگاه نیز تشکر و قدردانی میکنم که تلاش زیادی را در این مسیر دارند و در آمار جالبی که ارائه کردند، اعلام شده که از ابتدای سال ۱۳۸۰ یعنی زمان آغاز فرایند اهدای عضو بهشکل فعال در دانشگاه علوم پزشکی مشهد تاکنون، هزار و ۵۰۷ مورد اهدای عضو انجام شده و در مجموع به بیش از ۷ هزار نفر ارگان اهدا شده است.
شعیبی با اشاره به نقش فعال بیمارستان قائم(عج) در ارجاع بیماران مرگ مغزی جهت پیوند عضو افزود: بیمارستان قائم(عج) تاریخچه درخشانی را در این خصوص دارد که شاید دلیل آن هم وجود بخش داخلی اعصاب و جراحی اعصاب در این مرکز باشد. به عنوان مثال در سال گذشته در کل خراسان بزرگ، ۱۷۳ مورد پیوند انجام شده که از این تعداد، ۱۰۹ بیمار از شهرستان مشهد بوده و از این تعداد، ۲۳ بیمار تنها از بیمارستان قائم(عج) ارجاع شده بودند. همچنین در سالهای اخیر ۴۲ مورد پیوند در بیمارستان منتصریه انجام شده که ۲۳ مورد آن از شهرستان مشهد بوده و از این تعداد ۷ مورد از بیمارستان قائم(عج) ارجاع شده است. از تیم نورولوژی و اعصاب یک و بهویژه تیم پرستاری و پشتیبانی دانشگاه نیز تشکر میکنم که حقیقتاً در این زمینه فعال هستند و بهمحض مشکوکشدن به مورد مرگ مغزی، آن را به پزشکان اطلاع میدهند و سریعاً فرایند مربوط به پیوند عضو آغاز میشود.
رئیس بخش اعصاب یک بیمارستان قائم(عج) در پایان تأکید کرد: ما آرزوی سلامتی همه مردم کشورمان را داریم و امیدواریم که هرگز اتفاق بدی برای آنها رخ ندهد، اما چنانچه مرگ مغزی برای عزیزی رخ داد، امیدواریم خانوادههای ایشان با همکاری که در پیوند عضو خواهند داشت، به نجات انسان و انسانهای دیگر کمک رسانند که این موجب خشنودی خداوند متعال نیز خواهد بود.