حمیده ذاکری | شهرآرانیوز؛ لازم نیست حتما و قطعا محب حسین (ع) باشی تا پیاده‌روی اربعین، این مناسک بزرگ شیعی، دلت را ببرد؛ مسیری که تنها شرط حضور در آن عشق است و از بزرگ و کوچک، پیر و جوان و زن و مرد در آن رهسپارند. بدون شک جلوه‌هایی از حضور خانواده‌ها در این راهپیمایی از همه دل‌نشین‌تر است. حضوری پرمعنا و بابرکت که به‌خوبی نمایانگر کارکرد خانواده در اسلام است. همان کارکردی که می‌گوید این جمع زیر سایه محبت خدا گردهم آمده‌اند تا تسهیلگر مسیر بندگی و زمینه‌ساز قرب الهی باشند و چه مسیری از اربعین حسینی بهتر برای تقویت این وظیفه الهی. در ادامه برخی برکات و ثمرات این حضور را در تقویت بنیان‌های اعتقادی و اصلاح امور خانواده با هم مرور می‌کنیم.
می‌دانیم که هر گروهی با هدف مشترک، بهتر تقویت و پیوندهایش مستحکم‌تر می‌شود. عمل مشترک برای رسیدن به هدف مشترک، اعضای گروه را به هم نزدیک‌تر و پیوند‌های عاطفی را بین آنها مستحکم‌تر می‌کند. حضور گروهی در راهپیمایی اربعین برای دستیابی به هدفی مشترک که زیارت شهدای کربلاست، به‌عنوان یکی از عوامل تقویت‌کننده صمیمیت در خانواده معرفی می‌شود. این صمیمیت و همراهی به تقویت روحیه تعاون و همکاری نیز بین اعضای خانواده کمک می‌کند. اما این ثمره و خیر دنیایی است و نتیجه و خیراخروی آن از همه برتر است. امام‌صادق (ع) می‌فرمایند: «هرکسی که خدا خیر او را بخواهد، محبت امام‌حسین (ع) و محبت زیارت امام‌حسین (ع) را در دلش می‌اندازد.»
صبر یکی از مهم‌ترین آموزه‌های تربیتی قیام عاشوراست. حضرت سیدالشهدا (ع) در صبح روز عاشورا به یاران چنین خطاب کردند: «صبر و مقاومت کنید‌ای بزرگ‌زادگان، چراکه مرگ، تنها پلی است که شما را از رنج و سختی عبور می‌دهد و به سوی بهشت گسترده و نعمت‌های همیشگی می‌رساند.» در راهپیمایی اربعین خانواده‌ها با سختی‌ها و چالش‌هایی روبه‌رو می‌شوند. سختی‌هایی که همراه با هم آنها را تاب می‌آورند و درباره‌اش چاره‌اندیشی و آن را حل می‌کنند.
از سوی دیگر، اربعین برای خانواده‌ها درگیر در غوغای تضاد‌های فرهنگی اصلاحگر است. در این حرکت است که کودکان قناعت را همراه با بخشش به هم‌نوع و خدمت‌رسانی به یکدیگر می‌آموزند. همچنین دوری از راحت‌طلبی و ارتقای روحیه کار و تلاش و دوری از طمع و افزایش روحیه وقف و نذر را می‌توان از پیامد‌های راهپیمایی اربعین دانست.
زیارت اربعین دارای ابعاد هویتی است که گویی هر سال با به‌جلوه‌رساندن مظاهر عالی از آن، برای ما یادآور نقش و هویت اسلامی‌مان است؛ هویتی که در حرکت و پویایی ساخته شده و با همراهی و سازگاری و خدمت ادامه پیدا کرده است و با زیارت کامل می‌شود. یکی از اهداف بسیار مهم در قیام امام‌حسین (ع)، اقامه احکام شریعت و برپایی سنت‌های دینی بود. در زیارت‌نامه آن حضرت می‌خوانیم: «اَشهَدُ اَنَّکَ قَد اَقَمتَ الصَّلاهَ وَ آتَیتَ الزَّکاهَ وَ اَمَرتَ بِالمَعروفِ وَ نَهَیتَ عَنِ المُنکَر.»
در طی این مسیر کودکان نه‌تن‌ها با شعایر و مناسک آشنا می‌شوند بلکه با نماد‌های مذهبی و همچنین رفتار برگرفته از دین نیز روبه‌رو می‌شوند. در بعد فرهنگی، پیامدهایی، چون ارتقای بُعد معنوی خانواده، عمق‌بخشی به جایگاه والد، افزایش محبت، ایجاد تأثیر فرهنگی عمیق، افزایش روحیه ایثار و ازخودگذشتگی در خانواده را می‌توان در زیارت اربعین جست‌وجو کرد.
حضور در راهپیمایی اربعین این فرصت را برای خانواده‌ها فراهم می‌کند که فرزندان را با الگو‌های ناب عاشورا آشنا کنند. آن‌چنان که سیدالشهدا (ع) در نامه‌ای به سلیمان‌بن‌صرد خزاعی و مسیّب و... نوشتند: «برای شما در رفتار من الگوست.» و خودشان را به‌عنوان الگو و سرمشقی برای مسلمانان معرفی کردند.
همچنین راهپیمایی اربعین فرصتی را فراهم می‌کند تا فرزندان ما با مشاهده زائران حسینی با ملیت‌های متفاوت در کنار میزبانی گرم شیعیان عراقی با مفهوم ملت اسلامی آشنا شوند؛ ملتی بزرگ که زیر علم اباعبدا... (ع) گردهم آمده‌اند. چنان‌که پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «برای شهادت امام‌حسین (ع) در قلوب مؤمنان حرارتی ایجاد شده است که هرگز سرد نخواهد شد.» خانواده‌ها از این فرصت می‌توانند برای تبین مفهوم امت اسلامی و تقویت روحیه مقاومت بهره ببرند.
زنان در حادثه کربلا وظایف متعدد و بسیار مهمی برعهده داشتند؛ مهم‌ترین رسالتی که برعهده زنان به‌ویژه حضرت‌زینب (س) و اهل‌بیت امام‌حسین (ع) گذاشته شده بود، این بود که حوادث کربلا را برای دیگران بازگو کنند، پیام آن حضرت را به همگان برسانند و تلاش کنند که حادثه کربلا برای همیشه زنده بماند.
اگر بخواهیم اربعین حسینی را فقط با یک نام به‌یاد بیاوریم، آن نام بدون شک عقیله بنی‌هاشم خواهد بود؛ خواهری که شجاعتش را با استقامت پیوند زد و در این مسیر با ایفای نقشی جاودانه الگویی برای زنان مسلمان شد؛ الگویی که به ما یادآوری می‌کند بدون انکار ویژگی‌های زنانه از آنها بهره بگیریم و همراه و هم‌پای ولایت در راه خدا قیام کنیم؛ قیامی که بدون حضور زنانه کامل نخواهد بود؛ حضوری که موجب می‌شود خانواده شکل بگیرد و امکان حضور فرزندان را نیز تقویت می‌کند.