به گزارش شهرآرانیوز، رئیس کل دادگستری خراسان رضوی گفت: امروزه حجم کاری که در محاکم قضایی مختلف روی دوش همکاران ما هست حجم بالایی است و بهترین خدمت به نظام قضایی و شهروندان این است که فکر و تدبیر جهت کاهش حجم کار داشته باشیم تا در راستای ارتقا رای و تکریم ارباب رجوع و اعلام نظر بتوانیم بهتر عمل کنیم.
غلامعلی صادقی، در پیش‌همایش هشتم با موضوع فهم ترمیمی از جرم و قوانین کیفری که در محل مجتمع دادگاههای تجدید نظر شهید ساجدی مشهد برگزار شد در جمع قضات دادگاههای کیفری بیان کرد: ریاست محترم قوه مکرراً به من ما گفتند که ما در تهیه سند تحول و ارکان و جزئیات آن در قالب دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌ها و احکامی که صادر می‌شود به کمک نیاز داریم از همین رو از جامعه دانشگاهی یک توقع داریم و از همکاران قضایی توقع دیگر داریم.
رئیس کل دادگستری خراسان رضوی تصریح کرد: اگر این دو جامعه دانشگاهی و دستگاه قضایی با هم همفکری کردند و نشست داشتند خروجی این مشورت می‌تواند به مطلب مفیدی تبدیل شود و اگر نگاه انحصاری و انفرادی داشته باشیم یقینا اشکالاتی در آن خواهد بود.
وی ادامه داد: رئیس قوه قضائیه کشور تاکید داشت که از همکاران خراسان رضوی توقع ویژه‌ای داریم و ما هم اعلام آمادگی کردیم که همکاران ما در خراسان رضوی از آمادگی کامل در این زمینه برخوردار هستند تا در هر قالب به مجموعه تصمیم‌گیر و تصمیم ساز بتوانیم کمک کنیم و نظراتمان را منتقل می‌کنیم ان‌شاءالله که بتواند موثر باشد.
صادقی با بیان اینکه این جلسه در همین راستا تشکیل شده است، عنوان کرد: این جمع قضات تجدید نظر استان خراسان رضوی هستند و در این استان از منابع انسانی با تجربه بالا برخوردار هستیم و کمتر از ۲۵ سال ما همکار قضایی در دادگاههای تجدید نظر نداریم.
رئیس کل دادگستری خراسان رضوی اظهار کرد: خوشبختانه از منابع انسانی و تجربه خوبی در بین قضات برخوردار هستیم و در حوزه عمل ادعا ما این است که قضات استاد هستند و استاد دانشگاه هم در میدان عمل باید بگوید من شاگرد قاضی هستم که ۳۰ سال پشت میز قضاوت نشسته و عرق ریخته است ما اعتقادمان این است که اگر اساتید دانشگاه حضور پیدا می‌کنند یک بحث دو جانبه داشته باشیم.
وی ادامه داد: اگر بنا بر همفکری و همافزایی بین دو مجموعه دانشگاهی و دادگستری است نکات ما را از میدان عمل بشنوید و ما هم نظرات شما را از میز دانشگاه می‌شنویم اگر این دو گروه نظراتشان با هم تلفیق داشته باشد یقینا خروجی خوبی می‌تواند داشته باشد و آنچه خواسته و مدنظر رییس قوه قضایه است مبنی بر اینکه از قضات خراسان رضوی توقع ویژه دارم با این روند ما بعد از مدتی می‌توانیم این ادعا را داشته باشیم که با حضور اساتید و همکاران قضایی یک ارتباط دو سویه شکل گرفته و در راستای این همفکری و هم‌فزایی‌ها پیشنهاد‌هایی را به ریاست قوه قضائیه بدهیم.
صادقی اظهار امیدواری کرد: خروجی این جلسات در قالب دستورالعمل و بخشنامه بتواند قادر به ابلاغ باشد تا در راستای اصلاح مقررات و قانون باشد و همه باید کمک کنند تا این اتفاق بیفتد .
رئیس کل دادگستری خراسان رضوی تاکید کرد: مباحثی که در این جلسات مطرح می‌شود خلاصه و مفید باشد و فرصتی است که در اختیار همکاران ما قرار می‌گیرد و آنها هم نکات و جمع بندی از هر دو گروه یعنی هم میز دانشگاه و هم میز قضاوت باشد تا به یک خروجی و همافزایی مطلوب در جلسات برسیم.
وی افزود: امروزه حجم کاری که در محاکم قضایی مختلف روی دوش همکاران ما هست حجم بالایی است و بهترین خدمت به نظام قضایی و شهروندان این است که فکر و تدبیر جهت کاهش حجم کار داشته باشیم تا در راستای ارتقا رای و تکریم ارباب رجوع و اعلام نظر بتوانیم بهتر عمل کنیم.
فهم ترمیمی از جرم و قوانین کیفری
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس تهران در این جلسه به تبیین مبانی فهم ترمیمی از جرم و قوانین کیفری در دادگاه‌ها پرداخت و در خصوص عدالت ترمیمی و بسترهای آن گفت: اگر بخواهیم اشاره کوتاهی به بسترهای ظهور عدالت ترمیمی داشته باشیم از دهه ۸۰ میلادی که نظریات تجربه محور وارد حوزه نظام حقوقی و دستگاه قضایی شد مداخلات عدالت کیفری که در گذشته عمدتاً مبتنی بر بسترهای فکری و فلسفی و تجربی بود مورد ارزیابی‌های علمی و تجربی قرار گرفت.
محمد فرجی‌ها اظهار کرد: بعد از اینکه نتایج آن منتشر شد تحول گسترده‌ای در عرصه قضایی در دنیا به وجود آمد وکلای تجربه محور و شواهد محور ظهور کرد اما ورود اندیشه میزان اثر بخشی مداخلات حقوقی عمرش به دو تا سه دهه بیشتر نمی‌رسد.
وی ادامه داد: نتایج این ارزیابی‌ها وقتی در نظام‌های عدالت کیفری مدعی توسعه‌یافتگی منتشر شد این ارزیابی‌ها نشان داد که اهداف و انتظاراتی که از مداخلات عدالت کیفری مد نظر بوده محقق نشده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس تهران تاکید کرد: در حوزه زندان و در حوزه اصلاحات بسیار پرهزینه است وقتی آمدند و پیشرفته‌ترین زندان‌ها را با معتبرترین برنامه‌ها مبتنی بر اصلاحات ترمیمی روی آنها کار کردند به نتایج و گزارش مهمی دست یافتند.
فرجی‌ها بیان کرد: نتایج این تحقیقات نشان داد هیچ کدام از برنامه‌های اصلاحات و درمان نتوانسته به اهداف خود برسد و میزان اثر بخشی یعنی تحقق اهداف نشان داد برنامه‌های اصلاح و درمان به اثربخشی و اهداف به تحقق نرسیده است.
وی ادامه داد: ورود نظام اثربخشی این امکان را فراهم کرد که تحولات را مورد ارزیابی علمی قرار دهیم سنجش اثربخشی به صورت علمی فارغ از پیش داوری‌ها امر دیگری است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس تهران با اشاره به پرونده اسید پاشی‌ها بیان کرد: در رسانه‌ها گفته شد وقتی حکم قصاص را در پرونده‌های اسید پاشی داده شد آمار پرونده‌های اسید پاشی به شدت کاهش پیدا کرد اما وقتی از یکی از دانشجوهای خود که در حوزه پیشگیری کار می‌کرد خواستیم آمار پرونده‌های اسید پاشی را نشان دهد مشخص شد از وقتی حکم قصاص برای اسید پاشی داده شد آمار اسید پاشی در بعضی از فصل‌های سال تا دو و سه برابر افزایش پیدا کرده بود.
فرجی‌ها اظهار کرد: بنابراین ما باید از مدل‌های علمی استفاده کنیم که سلیقه‌ای و شخصی نیست، وقتی نتایج ارزشیابی منتشر شد نشان داد نظام اثر بخشی عدالت کیفری به رغم هزینه‌های هنگفتی که به جامعه تحمیل می‌کند بسیار زیاد است.
وی ادامه داد :هر چه نظام کیفری را بیشتر توسعه دهیم این سیستم خوراک بیشتری می‌خواهد و وابستگی و مراجعه مردم برای عدالت کیفری بیشتر می‌شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس تهران عنوان کرد: نتایج این مطالعات که ارائه شد، نشان داد در کشورهای توسعه یافته این مداخله‌ها و هیچ کدام از برنامه‌های آن اثر بخش نبوده و به اهداف خود نرسیده است، حالا راهکار چیست از دهه ۸۰ میلادی نظام عدالت کیفری با یک بحران مواجه شد نتایج نشان داد کشورهایی که قوی‌ترین نظام پلیسی را دارند و تخصصی‌ترین محاکم را دارند و شدیدترین نظام‌های مجازات جرم را دارند ناامن ترین کشورها هستند و در راس آن هم کشور آمریکا بود به طوریکه این کشور در هر ۱۰۰ هزار نفر ۷۶۳ نفر زندانی دارد.
فرجی‌ها تصریح کرد: در این فضا بود که گفتمان جایگزین و مکمل عدالت جایگزین مطرح شد و در این فضا بحث عدالت ترمیمی عنوان شد؛ در تعریف عدالت ترمیمی گفته شده بازگرداندن وضع به حالت قبل اتفاق، جرم است.
وی ادامه داد: پیشگامان عدالت ترمیمی بیشتر در بستر جوامع فرهنگی شرقی امکان تحقق دارد، فقه اسلامی ما در دوره‌ای شکل گرفت که دادستان به شکل امروزی وجود نداشت به کرات به فقه جزایی اسلامی و به گذشت در قصاص و عفو اشاره شده است اگر عدالت محوری موجود ارزیابی شود نشان می‌دهد مداخلات عدالت ترمیمی به مراتب از مداخلات عدالت کیفری نتیجه بخش‌تر بوده است .
عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس تهران با بیان اینکه در عدالت ترمیمی جرم پدیده اجتماعی است که باید برایش راهکار پیدا کرد گفت: در بسیاری موارد تحقیقات نشان داده فضای حاکم در نشست‌ها و احساس شرم مجرم در عدالت ترمیمی به مراتب اثر بخشی آن در پیشگیری جرم بیشتر بوده تا مورد قصاص واقع شدن فرد مجرم بخاطر آن جرم است.
قاضی، شهید زنده است
سرپرست محاکم تجدید نظر خراسان رضوی در این جلسه با اشاره به سخنان حضرت علی علیه السلام به مالک اشتر عنوان کرد: ایشان به مالک فرمودند از زورگویی و تحمیل خواسته‌های نامعقول بر مردم تحت حکومت خود بپرهیز، مردم فطرتا نمی‌توانند زورگویی را تحمل کنند مدیری که خواسته‌های معقول زیر مجموعه خود را تامین نکند مدیر موفقی نیست.
حجت‌الاسلام محمد میان بندی تصریح کرد: اگر مردم زورگویی ببینند از حکومت دینی فرار می‌کنند و اقدام به مهاجرت می‌نمایند و اموال مردم را اگر پاسداری نکنی دست به شمشیر می‌برند بنابراین سخنان حقیقتا اجرای عدالت حفظ مردم در مقابل زورگویی‌ها و پرهیز انسان از تحمیل نظرات غلط کار سختی است.
وی ادامه داد: قاضی در هر دو جبهه کار کند یعنی هم مانع زورگویی دیگران نسبت به حوزه قضایی خود داشته باشد و هم خودش را بتواند کنترل کند و حقوق تضییع کننده را مراعات کند که البته کار سختی است.
سرپرست محاکم تجدید نظر خراسان رضوی یادآورشد: قاضی شهید زنده است و درست است که در عالم واقع سر او بریده نشده اما حقیقتا سر او بدون شمشیر بریده شده است و اجر و پاداش یک شهید را دارد.
حجت‌الاسلام میان بندی ابراز کرد: در سال گذشته ۷۴ نفر از قضات تجدید نظر ۶۸ هزار و ۵۵ پرونده را رسیدگی کردند و در واقع با ۱۲۵هزار فامیل سروکار داشتند زیرا وقتی پرونده‌ای مطرح می‌شود دو طرف ماجرا و دو فامیل دچار التهاب می‌شوند و بار سنگین التهاب ۱۲۵ هزار فامیل را بر دوش کشیدند و اضطراب و خستگی و غم اصحاب دعوا قابل توصیف نیست.
وی ادامه داد: نکته دیگر از این قرار است که مجموعه تجدید نظر در دو بخش فعالیت و تلاش فوق‌العاده دارد یکی اینکه قاضی باید شخصیت قوی داشته باشد و در مقابل هر بادی نجنبد و در مقابل تهدیدها و تطمیع‌ها مقاومت کند و در بخش دیگر آگاهی کامل به قوانین تکمیل کننده داشته باشد اهمیت مشاوره و به روز بودن قاضی از نظر اطلاعات قضایی امری به جا افتاده است در این مجموعه است.