الهام اسماعیلی | شهرآرانیوز؛ دکتر ایرج داداشی امروز ۱۸ مهر ۱۴۰۳در نشست هم اندیشی ملی بازخوانی مفهومی مکتب هنر رضوی به مسائل و چالشهای موجود در حوزه پژوهشهای هنری اشاره کرد.
وی گفت: فقدان مسئله یکی از مشکلات اصلی پژوهشهای هنری در بین محققان جوان است.
دکتر داداشی تاکید کرد که اگرچه دانشجویان به واسطه کتابها و رسانهها از اطلاعات کافی برخوردارند، اما این اطلاعات به تنهایی نمیتواند جایگزین مسئلهای مشخص برای پژوهش شود.
وی طرحی با عنوان "مسئلهپژوهی" پیشنهاد داد که میتواند زمینهساز پژوهشهای آتی باشد که در صورت انجام چنین تحقیقی، پژوهشگران با چالش کمتری در انتخاب موضوع برخورد خواهند کرد و این میتواند به رشد و پویایی تحقیقات هنری کمک کند.
در ادامه، داداشی ضمن مرور برخی اصطلاحات رایج در جوامع هنری مانند "سبک"، "مکتب" و "جنبش"، بر اهمیت تعریف دقیق و مشخص این مفاهیم در تحقیقات تاکید کرد.
این استاد دانشگاه همچنین اشاره کرد که هر چند این اصطلاحات در جوامع اروپایی تعاریف روشنی دارند، در بسترهای فرهنگی مختلف میتوانند معانی متفاوتی به خود بگیرند.
او افزود: ما به عنوان پژوهشگران باید با دقت به این مفاهیم بپردازیم و از آنها برای رسیدن به نظریات نوین در هنر بهرهبرداری کنیم.
داداشی، در ادامه سخنان خود به اهمیت حفظ و گسترش آثار هنری منتسب به امام رضا (ع) پرداخت و گفت: تصور کنید نسخه خطی قرآن کریم با دستخط حضرت امام رضا (ع) به دست بیاید. قطعا چنین اثری الگویی برای هنرمندان خواهد شد و آنها تلاش خواهند کرد که آثارشان را به همان سبک زیبا بنویسند.
وی افزود که با تداوم و گسترش این رویکرد، میتوان مکتب هنر رضوی را بهعنوان یک جریان هنری مصداقی تعریف کرد.
استاد دانشگاه هنر تهران خواستار نقش فعالتر نهادهایی، چون آستان قدس رضوی در حفظ این میراث فرهنگی شد و تأکید کرد که نسخهشناسان با استفاده از اصول و قواعد موجود، میتوانند صحت این آثار را تائید کنند.
وی در ادامه به مفهوم "مکتب حکمی" اشاره کرد و گفت: این مکتب میتواند به عنوان حکمت رضوی معرفی شود؛ البته حکمت به معنای قرآنی آن، نه به معنای ترجمههای یونانی. "
او اهمیت حفظ این حکمت و انتقال آن به نسلهای آینده را مورد تأکید قرار داد.
داداشی، به تحلیل منابع تاریخی و روایی درباره امام رضا (ع) پرداخت و گفت: منابعی مانند 'عیون اخبار الرضا (ع) ' میتوانند به عنوان منبع حکمت رضوی مورد استفاده قرار گیرند.
وی به تحقیقاتی در مورد مناظرات امام رضا (ع) با متفکران دیگر ادیان اشاره کرد و افزود که نحوه مواجهه حضرت با اندیشمندان، شامل یهودیها، زرتشتیها و مسیحیان، نگرش خاص و نوینی را نمایان میکند.
استاد دانشگاه هنر تهران با اشاره به نکات موجود در این منابع، گفت: این موارد نشان میدهد که امام رضا (ع) با یک نیروی جدید، مسائل را مطرح میکرد که مورد پذیرش اصحاب این ادیان بود.
وی به زبان خاص به کار رفته در این مناظرات نیز اشاره و تاکید کرد که این ادبیات از معمولیترین اصطلاحات فلسفی فاصله دارد.
او همچنین خاطرهای از دکتر دینانی را به اشتراک گذاشت و گفت: محققان غیرمسلمان نیز به امام رضا (ع) احترام میگذارند، به طوری که یکی از آنها درباره ارادت خود به شیعه سخن گفت.
داداشی تاکید کرد که این مباحث میتواند پایهگذار تحلیلهای عمیقتری درباره فلسفه و حکمت در هنر و ادبیات باشد.