سیره حضرت موسی‌بن‌جعفر (ع) دارای قله‌های اخلاقی فراوانی است که الگوگیری از هریک از آنها می‌تواند سبک زندگی ما را متحول کند. از ویژگی‌های بارز اخلاقی امام‌کاظم (ع) توجه به مشکلات مردم و مسئولیت‌پذیری بود. حضرت درباره درد و مشکلات مردم دغدغه داشتند و مشکلات آنها را رصد و برای حل‌وفصلشان اقدام می‌کردند. فراوان نقل شده است که حضرت موسی‌بن‌جعفر (ع) مشکلات مالی شیعیان و حتی غیرشیعیان و فراتر از آن حتی دشمنان خود را حل کرده‌اند. ایشان علاوه‌بر فقرا و درماندگان، از مقروضان و ورشکستگان هم حمایت مالی می‌کردند.
حضرت موسی‌بن‌جعفر (ع) در گره‌گشایی از مردم به‌ویژه تأمین خوراک و پوشاک محرومان و فقرا، اهتمام بسیار داشتند و در سیره ایشان است که کیسه‌های درهم و دینار تدارک می‌دیدند و به فقرا انفاق می‌کردند و با حمایت‌های مالی ایشان، مشکلات مالی بسیاری از شیعیان برطرف و از جامعه شیعی محرومیت‌زدایی شد؛ این سیره و اهتمام حضرت به‌ویژه در شرایط کنونی جامعه که مشکلات اقتصادی، خیلی از مردم را دچار سختی و رنج و سفره‌های آنها را کوچک کرده است، می‌تواند الگوبخش و گره‌گشا باشد و از سختی‌های معیشتی آنها کم کند.
شیخ مفید (ره) سخاوت و فقیرنوازی امام‌کاظم (ع) را این‌طور توصیف می‌کند: «او بیشتر از همه مردم، به صله‌رحم و رسیدگی به اهل‌وعیال و خویشاوندان می‌پرداخت. شبانه به جست‌وجوی مسکینان مدینه بیرون می‌آمد و با زنبیلی به دیدار ایشان می‌رفت که در آن پول نقد و آرد و خرما نهاده بود و آن را به ایشان می‌داد، درحالی‌که نمی‌دانستند از جانب چه کسی این کمک‌ها آمده است. مورخان و منابع دینی، هدیه معمولی آن حضرت را بین ۲۰۰ تا ۴۰۰دینار ذکر کرده‌اند» (الارشاد، ج۲، ص۲۳۱).
از مهم‌ترین ابعاد اخلاقی در سیره حضرت موسی‌بن‌جعفر (ع)، کظم غیظ، صبوری و حلم و بردباری است و اساسا برای همین ویژگی هم بود که به «کاظم» مشهور شدند، حضرت در مقابل جسارت‌هایی که به ایشان می‌شد، صبوری کرده، یاران را هم از واکنش تند و صریح منع می‌کردند. این جلوه رفتاری امام (ع) امروز به‌ویژه در عرصه سیاست و مواجهه با برخی بداخلاقی‌ها بسیار راهگشاست و اجرا کردن آن مانع از تنش‌ها و چالش‌ها می‌شود.
نقل است مردی از نوادگان خلیفه دوم در حضور امام‌کاظم (ع) به امام‌علی (ع) توهین کرد. همراهان امام خواستند به او حمله کنند، اما امام مانع شدند و سپس به مزرعه آن مرد رفتند. مرد با دیدن امام‌کاظم (ع) شروع به دادوبیداد کرد که محصولش را لگدمال نکند. امام (ع) به او نزدیک شدند و با خوشرویی پرسیدند که چقدر خرج کاشت مزرعه کرده‌ای؟ مرد گفت: ۱۰۰دینار! سپس پرسیدند: امید داری چه اندازه از آن برداشت کنی؟ مرد پاسخ داد: غیب نمی‌دانم. امام‌کاظم (ع) فرمودند: گفتم امید داری چه اندازه از آن برداشت کنی؟ مرد پاسخ داد: ۲۰۰دینار.
امام (ع) ۳۰۰دینار به او دادند و فرمودند: این ۳۰۰دینار برای توست و محصولت هم برایت باقی است. سپس به طرف مسجد رفتند. آن مرد زودتر خود را به مسجد رساند و با دیدن امام‌کاظم (ع) برخاست و آیه۱۲۴ سوره انعام را تلاوت کرد: «چون آیه‌اى بر آنها نازل شد، گفتند که ما ایمان نمى‌آوریم تا آن‌گاه که هر چه به پیامبران خدا داده شده است، به ما نیز داده شود. بگو: خدا داناتر است که رسالت خود را در کجا قرار دهد. به‌زودى به مجرمان به کیفر مکرى که مى‌ورزیده‌اند، از جانب خدا خوارى و عذابى شدید خواهد رسید».
مدارا و کظم غیظ حتی مقابل دشمنان و مخالفان از اوج قله‌های رفتاری حضرت است که به ایشان جایگاهی خاص درمیان ائمه اطهار (ع) بخشید و باعث شد آنها به ایشان نامه بنویسند و حمایت خود از امام را اعلام کنند؛ همین نامه به دست هارون افتاد و دستاویز وی برای زندانی کردن موسی‌بن‌جعفر (ع) شد.
این مدارا الگوی مطلوبی برای امروز ماست که اگر دیگران بدی و ناسزایی روا داشتند، تا جایی که عقل و شرع اجازه می‌دهد، باید با مدارا و کریمانه رفتار کنیم؛ البته این رفتار‌ها باید از روی اخلاص باشد؛ چنان‌که امام‌کاظم (ع) با هوای نفس و عجولانه تصمیم نمی‌گرفتند، اما امروز بسیار می‌بینیم مردم سریع برداشت ناصواب می‌کنند و انگ می‌زنند و روحیه مدارا ندارند و همین هم ما را دچار چالش می‌کند.