حمیده ذاکری | شهرآرانیوز؛ برای بعضی‌ها این‌طوری است؛ این‌طوری که توی دلشان خداخدا می‌کنند ستاره و بخت و اقبالشان بدرخشد و راویان اخبار از آنها حکایت کنند و نامشان در تاریخ بماند. برای بعضی‌ها این‌طوری است؛ این‌طوری که ناچارند نویسنده اجیر کنند و کلمه بخرند، اما در این میان او، محمد مصطفی (ص)، آخرین رسول پروردگار عالمیان، نه‌تنها درپی کلمه‌ها نبود، که کلمه‌ها از او اعتبار می‌گرفتند و ادیبان و نویسندگان با نام و نعت او برای دیوان‌ها و دفترهایشان، مقبولیت می‌خریدند؛ رسولی که پیش از هر آدمی، وصفش در کتب الهی آمده بود و پیامبران درباره‌اش سخن می‌گفتند؛ پیامبری که وصفش علاوه‌بر قرآن حکیم که او را انسانی با خلق عظیم و قلبی رئوف و رحیم و درنهایت اسوه‌ای حسنه می‌نامید، ائمه اطهار (ع) نیز درباره‌اش سخن‌ها گفته‌اند؛ سخنانی که برای ما انسان‌های کوتاه‌قد می‌تواند همچون راهنمایی برای شناخت خاتم پیامبران، محمد مصطفی (ص)، باشد. در ادامه، سخنان امام هشتم شیعیان (ع) درباره حضرت محمد (ص) و شخصیت ایشان را مرور خواهیم کرد.
نام مبارک رسول خدا (ص) یکی از ویژگی‌های برجسته ایشان است؛ نامی که مورد احترام آسمان‌ها و زمین است و فرشتگان خدا بر او سلام و درود می‌فرستند. امام‌رضا (ع) در چند سخن به این نام مبارک و ضرورت احترام به آن پرداخته‌اند و به شیعیان درباره انتخاب نام پیامبر برای فرزندانشان توصیه کرده‌اند. ایشان در سخنی درباره نام‌گذاری فرزند می‌فرمایند: «چون فرزندی را محمد نام‌گذاری کردید، او را گرامی بدارید و در مجالس برای او جا باز کنید و به‌صورت زننده و ناهنجار با او مواجه نشوید». (عیون اخبارالرضا، ج ۲، ص ۱۶، ح ۲۹)
این عمل تنها برای پاسداشت رسول خدا (ص) نیست، بلکه بیشتر نعمتی برای دوستداران ایشان است. امام‌رضا (ع) با توصیه به انتخاب نام فرزندان، به ذکر برکات و فضیلت این نام پرداخته، می‌فرمایند: «هیچ سفره‌ای گسترده نمی‌شود که بر آن اشخاصی با نام محمد یا احمد باشند، مگر آنکه آن منزل، روزی دو بار تقدیس می‌شود» (عیون‌أخبارالرضا (ع)، ج ۲، ص ۲۹، ح ۳۱).
ایشان در سخنی دیگر، درباره عظمت نام محمد و برکات آن می‌فرمایند: «فقر وارد خانه‌ای نمی‌شود که در آن، این نام‌ها باشند: محمد، احمد، علی، حسن، حسین، جعفر، طالب، عبدا... و از زنان فاطمه».
امام هشتم شیعیان در کلامی به جایگاه والای رسول خدا (ص) می‌پردازند و درباره تبیین امامت می‌فرمایند: «امامت در نسل ابراهیم (ع) باقی بود و یکی بعد از دیگری نسل‌به‌نسل آن را به ارث می‌بردند تااینکه پیامبر اسلام (ص) وارث آن شد. این امامت، خاص حضرت رسول (ص) بود که به امر خدا- به همان وجه که خداوند واجب فرموده بود- به‌عهده علی (ع) قرار داد و سپس در آن دسته از نسل حضرت علی (ع) که برگزیده بودند و خداوند علم و ایمان به ایشان داده، قرار گرفت... این امامت در اولاد علی (ع) تا روز قیامت خواهد بود». (عیون‌اخبارالرضا، ج‌یک، ص ۲۱۷ و ۲۱۸)
امام رضا (ع) مانند سایر اعضای مطهر اهل‌بیت (ع)، شاخه‌های درختی بودند که ریشه‌های آن، حضرت علی (ع) و حضرت زهرا (س) و رسول خدا (ص) بودند؛ ریشه و اصلی که ایشان در چند سخن بر وراثت از آن تأکید کرده و به بیان ویژگی‌های متعالی آن پرداخته‌اند؛ آن‌چنان که در سخنی می‌فرمایند: «.. و پیامبر (ص)، نزد خدا برگزیده است و ما وارثان پیامبری هستیم که خداوند او را بر هرچه از غیبش بخواهد، آگاه می‌کند و او، ما را از آنچه بوده است و تا روز رستاخیز خواهد بود، آگاه کرده است». (الخرائج‌واالجرائح، ج یک، صفحه ۳۴۳)
چنان‌که دیدیم، امام رضا (ع) در برخی سخنانشان، زمانی که فضیلتی از رسول خدا (ص) را بیان فرموده‌اند، به اتصال ایشان با ائمه اطهار (ع) اشاره کرده و بر یکپارچه بودن این سلسله نور تأکید کرده‌اند؛ سلسله نوری که محل نجات و رستگاری شیعیانشان است. ایشان در سخنی درباره رسول خدا (ص) فرمودند: «رسول خدا (ص) در قیامت به دامان خداوند چنگ می‌زند و ما به دامان پیامبرمان و شیعیان ما نیز به دامان ما چنگ می‌زنند. سپس فرمود: مراد از دامان، نور است و در حدیث دیگر فرمود: دامان به معنی دین است». (عیون‌اخبارالرضا ج یک، ص ۲۵۴، ح ۲۰)
و در پایان، برخی خصوصیات اخلاقی پیامبر (ص) از زبان امام‌رضا (ع) را با هم مرور می‌کنیم. امام‌رضا (ع) به نقل از پدران گرامی خویش و به نقل از امام‌مجتبی (ع) می‌فرمایند: رسول اکرم (ص) (در نظرها) باشکوه و بزرگوار بود. سخنانى کوتاه، جامع و بى‌چون‌وچرا مى‌گفت؛ بدون کم و زیاد. نرم‌خو و مهربان بود، در حق کسى ظلم نمى‌کرد، نعمت را اگرچه کم بود، بزرگ مى‌دانست، از مزه غذا نه بد مى‌گفت و نه تعریف مى‌کرد، دنیا و آنچه به آن مرتبط است، او را خشمگین نمى‌کرد و هرگاه حقى ضایع مى‌شد، احدى را ملاحظه نمى‌کرد و چیزى باعث رفع خشمش نمى‌شد، تاآنکه حق را حاکم می‌ساخت». (عیون‌اخبارالرضا، ج ۲، ص ۶۳۵، ح یک)