به گزارش شهرآرانیوز؛ تغییرات و تحولات شهری دهه‌های پنجاه و شصت و در نتیجه جابجایی‌های جمعیت در شهر‌های کشور به‌ویژه کلان شهر‌ها باعث بروز مسائل و مشکلات عدیده‌ای هم‌چون بروز پدیده اسکان غیر رسمی و بد مسکنی در نواحی فرودست شهری، تخلیه بافت‌های مرکزی شهر‌ها و تنزل کیفیت زندگی در این مناطق شده است. سیاست بازآفرینی شهری دربرگیرنده نگرش و اقداماتی جامع و یکپارچه برای هدایت روند رشد و توسعه شهری پایدار به منظور احیای هویت شهر‌ها و محله ها، ارتقای کیفیت زندگی شهری و قابلیت زیست پذیری شهر‌ها در دو راهبرد پیشگیری و درمان است.
از این رو این سیاست در طرح‌های تفصیلی در قالب شناسایی پهنه‌ها و بافت‌هایی که از نظر کالبدی، زیست محیطی و... دچار فرسودگی یا ناکارآمدی شده‌اند، تحت عنوان گونه نیازمند ویژه بازآفرینی در کلیه مناطق شهری مشهد طبق نقشه مقابل دنبال شده است و در قالب ضوابط ملاک عمل، پیشنهاداتی جهت بهبود کیفیت کالبدی با هدف حفظ جمعیت ساکن و پیشگیری از تخلیه این گونه بافت‌ها در نظر گرفته شده است.
در شماره قبل راجع به تراکم، سطح اشغال، حوزه ساخت و انواع تیپ و گونه کاربری مسکونی خواندید.
گونه مسکونی ویژه بازآفرینی عمدتا شامل پلاک‌های مسکونی ویژه بافت‌های مشخص شده به عنوان هدف بازآفرینی است که برای اقشار اجتماعی اقتصادی ساکن این محدوده‌ها و در راستای تشویق به نوسازی و بازسازی، پیش‌بینی شد‌ه‌است. با توجه به پهنه‌بندی‌های پیشنهادی این تیپ سکونتی، گونه‌های مختلف مسکونی برای این تیپ پیشنهاد شده است که عبارت‌اند از؛
۱. مسکن تراکم کم گونه یک بافت نیازمند بازآفرینی
۲. مسکن تراکم کم گونه ۲ نیازمند بازآفرینی
۳. مسکن تراکم متوسط گونه یک نیازمند بازآفرینی
۴. مسکن تراکم متوسط گونه ۲ نیازمند بازآفرینی
۵. مسکن تراکم زیاد گونه یک نیازمند بازآفرینی
نحوه ساختوساز در کاربری مسکونی ویژه بازآفرینی (شامل سطح اشتغال و تعداد طبقات مجاز ساختمانی و سایر ضوابط مطروحه) با توجه به دسته‌بندی پنجگانه فوق‌الذکر لازم‌الاجرا‌ست. لازم به ذکر است رعایت ضوابط حریم گسل، حریم کال‌ها و حرایم سازمان‌های تأسیساتی (گاز، برق، مخابرات و آب و فاضلاب) در محدوده‌های واقع در حریم بر اساس ضوابط شورای عالی شهرسازی و معماری الزامی است.
برای اطلاع از تراکم‌های طرح، گونه و تیپ بندی منطقه مورد نظربه وب سایت معاونت شهرسازی و معماری شهرداری مشهد و همچنین وب سرویس‌های زیر مراجعه کنید.
در تمامی شهر‌های ایران برای ساختوساز در محیط شهری (بافت داخل شهر)، قوانین و ضوابطی وجود دارد، اما به‌دلیل اینکه افراد خیلی زیادی، مغایر با ضابطه‌ها و قوانین جاری عمل می‌کنند و در اصطلاح عامیانه، این قوانین را نقض می‌کنند، نهادی برای رسیدگی به این تخلفات ساختمانی، از سوی قانون‌گذار به‌وجود آمده است، تحت عنوان کمیسیون ماده ۱۰۰. کمیسیون ماده ۱۰۰ برای همه افرادی که به هر نحوی با ساختوساز یا خرید و فروش ملک سروکار دارند، نامی آشناست، چون این کمیسیون مهم، وظیفه بررسی و مقابله با تخلفات ساختمانی را دارد.
براساس ماده۱۰۰ قانون شهرداری‌ها مالکان زمین و املاک واقع در محدوده شهری باید قبل از ساختوساز از شهرداری جواز ساخت اخذ کنند و شهرداری موظف و مکلف است از طریق مأموران خود از عملیات‌های ساختمانی بدون پروانه یا دارای تخلف جلوگیری کند.
اعضای کمیسیون ماده ۱۰۰ شهری چه کسانی هستند؟ نماینده وزارت کشور، نماینده دادگستری، نماینده شورای شهر و نماینده شهرداری که در این بین نماینده شهرداری بدون حق رأی است.
معمولا بعد از تخلف عاملان، کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری در قالب ۸ شعبه، رسیدگی گسترده‌ای در این باب انجام می‌دهد و در انتها رأی خود را صادر می‌کند. در اغلب موارد رأی صادره از سوی کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری، دستور تخریب یا پرداخت جریمه مالی است.
در قسمت بعدی برای آشنایی با بند۱۴ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها به معرفی این موضوع می‌پردازیم.