مهمترین پرسشی که پس از گذشت مدتی از وقوع هر انقلابی در اذهان انقلابیون آن ایجاد میشود، این است که انقلاب آنان چه دستاوردی برایشان به ارمغان آورده است؟ آیا آن نتایج براساس اهداف اصولی آن انقلاب بوده است یا نه؟ انقلاب اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست؛ بلکه طبیعی است که مردم ایران نیز از دستاوردهای انقلاب خود سؤال کنند.
از اینجاست که تبیین دستاوردهای انقلاب، اهمیت و بلکه ضرورت مییابد؛ زیرا در صورت تبیین نکردن صحیح و دقیق آن و درنتیجه ناآگاهی مردم، ممکن است این تلقی در ذهن آنان به وجود آید که این انقلاب هیچ ثمرهای نداشته است و باید کنار گذاشته شود؛ ازاینرو، ممکن است انقلاب، بهتدریج، به دست فراموشی سپرده یا دچار تغییرات ماهوی شود و درنهایت، بهکلی نابود گردد. شناخت دستاوردهای هر انقلابی نیازمند توجه به مفهوم کارآمدی آن است. میزان کارآمدی هر پدیدهای از جمله انقلاب، بر اساس سه شاخصه اهداف، امکانات و موانع روشن میشود.
مهمترین دستاوردهای سیاسی انقلاب اسلامی ایران سرنگونی نظام دیکتاتوری و جایگزینی نظام مردمسالاری دینی است. یکی دیگر از اهداف سیاسی رژیم پهلوی، دور نگاه داشتن مردم ایران از مسائل و واقعیتهای جامعه بود و از این طریق میکوشید بینش سیاسی مردم تعمیق نیابد و آنها در بیخبری بهسر برند. اما پس از انقلاب اسلامی، افزایش آگاهیها و تقویت بینش سیاسی مردم، با استفاده از ابزارهای گوناگون مانند مطبوعات و رسانههای گروهی، بهعنوان اصلی مهم در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، کانون توجه واقع شد.
در رژیم پهلوی، مردم در عرصه تصمیمگیری کشور هیچ جایگاهی نداشتند؛ ازاینرو، مشارکت سیاسی، بهمعنای واقعی کلمه، وجود نداشت، ولی آنان پس از انقلاب اسلامی، در تعیین سرنوشت کشورشان سهیم شدند، بهطوریکه درمدت بیش از سه دهه پس از پیروزی انقلاب، بهطور متوسط هرسال یک انتخابات در عرصه تصمیمگیری کشور برگزار شد که نشاندهنده مشارکت سیاسی گسترده مردم است.
در دوران پهلوی، در ساختار سیاسی ایران، بهدلیل نفوذ کشورهایی نظیر انگلستان و آمریکا، استقلال سیاسی وجود نداشت و سیاست خارجی کشور باتوجهبه منافع کشورهای بیگانه تعریف میشد؛ اما پس از انقلاب، ایران اسلامی ضمن رهایی از نفوذ آمریکا و انگلیس، استقلال سیاسی خود را به دست آورد و سیاست خارجی خود را باتوجه به مصالح اسلامی و منافع ملی تعریف کرد.
تأثیر بر راهبرد قدرتهای بزرگ، یکی دیگر از دستاوردهای انقلاباسلامی است. انقلاباسلامی در کشوری رخ داد که میبایست در برابر حرکتهای ضدغربی در منطقه واکنش نشان میداد، اما خود به کشوری ضدغربی تبدیل شد. از سوی دیگر، تأثیر انقلاب اسلامی بر جنبشهای اسلامی موجود در جوامع اسلامی، تحتسلطه ابرقدرتهای غرب و شرق و نیز طرح نظریههای جدید درباره حکومت و سیاست، هر دو ابرقدرت (آمریکا و شوروی سابق) را برآن داشت تا برای حفظ منافع نامشروع خود در خاورمیانه (غرب آسیا)، انقلاب اسلامی را مهار و آن را از هرجهت محدود کنند. حالا بیش از چهار دهه از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی میگذرد.
این انقلاب پدیده الهی و مبارک بود که در اواخر قرن بیستم، جهان را به لرزه درآورد و نور امید را در دل مسلمانان و مستضعفان عالم روشن کرد. هیچکس نمیتواند از نقش بیبدیل و ماندگار بنیانگذار انقلاب حضرت امامخمینی (ره) در قافلهسالاری این کاروان اسلامی و ملی غفلت کند؛ رهبری که در نزد ایرانیان سرافراز و همه ملل آزاده دنیا بهعنوان اسوه مقاومت و همت بلند، مؤمن حقیقی به خدا، سیاستمدار موفق، مردمی و رستگار و با اندیشههای حقمحورانه و ضداستکبار و ظلم، شناخته شده است؛ لذا در این زمان نیز وظیفه همگان اعم از مسئولان و نخبگان همه عرصهها و مردم شریف، تبعیت از رهنمودهای هوشمندانه و باحکمت رهبرمعظمانقلاب است تا در سایه لطف الهی و توجهات حضرت بقیها... الاعظم (ارواحنا فداه) و با درایت و هوشیاری این خلف شایسته امام، حرکت عظیم اسلامی ملت به قیام موعود (عج) متصل شود.
در مسیر پرخطر و اصلی و حرکت پرشتاب به سوی اهداف اسلامی و ملی، مطمئنا قرآن مجید و فرمایشهای معصومین (سلاما... علیهم) در حکم قوانین الهی و در مراتب بعدی قانون اساسی بهعنوان سند مرجع و قوانین مهم دیگری، چون سند چشمانداز بیستساله و برنامههای پنجساله توسعه و همچنین بودجههای سالانه کشور باید مورد احترام و حساسیت عموم مردم بهویژه مسئولان و نخبگان ملت باشد. این رهنمود امام (ره) همچنان راهگشای مسائل متعدد در کشور است که وحدت کلمه را رمز پیروزی معرفی کردند.
با نگاهی به وضعیت فعلی کشور، تحقق وجوه مختلف وحدت شامل وحدت میان مردم و مسئولان، وحدت میان مردم و نخبگان، وحدت میان مسئولان با یکدیگر و... از اولین مراحل پیشرفت عمیق و جهش بزرگ ملت محسوب میشود. به منظور نیل به اهداف آرمانی اسلام و ملت زنده ایران باید این وحدت در بین ملل و دولتهای جهاناسلام، کشورهای همسایه و کشورهای متحد سیاسی و اقتصادی در برابر استکبار و جهانخوارانی، چون آمریکا، رژیم صهیونیستی، انگلیس و همپیمانانشان بروز یابد که بیشک لازم است نقش جمهوری اسلامی ایران در این راستا سرآمد باشد. وحدت بین ظلمستیزان جهان موجب فراهم شدن زمینهای برای ظهور عدلگستر موعود (عج) نیز خواهد شد.