با رأی مثبت شورای اسلامی مشهد به بند دهم طرح تفصیلی پهنه جنوب غرب مشهد فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی شهر تسهیل می‌شود.
به گزارش شهرآرانیوز؛ اعضای شورای شهر مشهد روز دوشنبه (۲۴ تیر ۹۹) طرح تفصیلی پهنه جنوب غرب را به عنوان اولین طرح از طرح‌های تفصیلی هفت‌گانه مناطق مشهد تصویب کردند تا سرانجام طلسم ۱۳ سال معطلی این طرح در مشهد پایان یابد.
در این بین یکی از بند‌های طرح تفصیلی پهنه جنوب غرب حاکی از خبر خوشی برای اهالی فرهنگ و هنر بود که احسان اصولی رئیس کمیسیون فرهنگی شورای شهر درباره آن درجلسه روز دوشنبه شورا این‌گونه توضیح داد: «براساس بند دهم پیشنهاد می‌شود فعالیت‌های فرهنگی تحت شمول ازجمله کتاب‌فروشی ها، مراکز و موسسات فرهنگی، آموزشگاه‌های هنرهای تجسمی، موسیقی، اماکن ورزشی و نظایر آن که دارای مجوزند، در جدول طبقه بندی کاربری‌ها از کاربری تجاری غیرانتفاعی جدا و جزو کاربری‌های فرهنگی و ورزشی طبقه‌بندی شوند.»
این بند پیشنهادی درنهایت نیز رأی مثبت اعضای شورای شهر را گرفت تا چراغی برای بهبود اوضاع فرهنگی شهر روشن شود. آن هم در روز‌هایی که به دلیل شیوع کرونا و وضع اقتصادی نامناسب بسیاری از این مشاغل در معرض تعطیلی قرار گرفته‌اند. همچنان که در روز‌های گذشته خبر تعطیلی کتاب‌فروشی «شکسپیر» به عنوان قدیمی‌ترین کتاب‌فروشی شهر رشت منتشر و باعث ناراحتی بسیاری از فرهنگ‌دوستان شد.
خبری که می‌تواند زنگ خطری برای کتاب‌فروشی‌های دیگر کشور باشد. از این‌رو با تصویب بند دهم طرح تفصیلی پهنه جنوب غرب و با توجه به اینکه این رویه قرار است برای دیگر طرح‌های تفصیلی مشهد در آینده ادامه داشته باشد می‌توان امیدوار بود تا پایان سال باری از دوش مراکز فرهنگی و هنری از جمله کتاب‌فروشی‌ها برداشته شود.
غنیمتی برای اوضاع این روزها
ابراهیم بالاپژوه مدیر شهر کتاب مشهد نیز نظرش درباره این طرح را این‌گونه بیان می‌کند: در شرایط بد اقتصادی این روزها، عملی شدن این طرح غنیمت است. چون پرداخت عوارض شهردای واقعا در توان ما نیست. به طور مثال از کتاب‌فروشی ما به دلیل اینکه ملکمان بزرگ است، سالی نزدیک به دو میلیون تومان پول جمع‌آوری زباله می‌گیرند. درحالی که ما زباله‌ای تولید نمی‌کنیم و بار‌ها نیز به این موضوع اعتراض کرده‌ایم، اما گفته‌اند این براساس متراژ است و اصلا تغییر نمی‌کند.
او با تاکید بر اینکه این روزها کار برای افرادی که فعالیت فرهنگی انجام می‌دهند، سخت شده است، می‌گوید: تعطیل شدن یک کتاب‌فروشی به شهر آسیب‌های زیادی وارد می‌کند و ما این روزها می‌بینیم که برخی از همکاران کتاب‌فروش ما به این فکر افتاده‌اند که کارشان را تعطیل کنند. در این شرایط اگر چنین طرحی اجرا شود می‌تواند حرکت مثبتی در بهبود اوضاع کتاب‌فروشان باشد.
البته مدیرکتاب‌فروشی شهرکتاب امیدوار نیست که این طرح کتاب‌فروشی‌های شهر را افزایش دهد. این طرح به تنهایی نمی‌تواند افرادی را برای ورود به این حوزه ترغیب کند، چون شرایط بسیار سختی این روزها در کشور حاکم است. قیمت کتاب‌ها بیشتر شده، هزینه اجاره ملک‌ها بالارفته است به طوری که یک نفر برای سرمایه‌گذاری در کتاب‌فروشی باید حدود ۴۰۰، ۵۰۰ میلیون تومان پول داشته باشد. من نمی‌خواهم بگویم این حرکت شهرداری کوچک است، ولی آن‌قدر ترغیب کننده نیست.
بالاپژوه همچنین پیشنهاد می‌دهد: یکی از کار‌هایی که شهرداری می‌تواند انجام دهند و ما بار‌ها آن را پیگیری کردیم این است که برای کتاب‌فروشی‌ها در سطح شهر تابلو راهنما نصب کند. حداقل این کار را می‌تواند برای کتاب‌فروشی‌های بزرگ انجام دهد. یک چهارراه پایین‌تر و بالاتر بدون اینکه نام کتاب‌فروشی را بیان کند تابلو راهنما بگذارد تا به چشم مردم بخورد.
به گفته او این کار پیش‌تر در تهران و اصفهان انجام شده است وبه اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی کمک می‌کند.
مدیرشهرکتاب درباره وضعیت این روز‌های کتاب‌فروشی خود نیز توضیح می‌دهد: در زمانی که کرونا تازه شیوع پیدا کرده‌بود، مردم به دلیل قرنطینه یک مقداری به کتاب روی آورده بودند، اما الان این‌گونه نیست و از اول تیر ما افت شدیدی در فروش داشته‌ایم.
بالاپژوه خاطرنشان می‌کند: افزایش قیمت‌ها و موج دوم کرونا مردم را نگران کرده‌است از این‌رو وضعیت ما هم تحت‌تاثیر قرار گرفته و فروشمان به نصف تقلیل پیدا کرده‌است.
ابراز امیدواری برای اجرای طرح
زهیر قدسی که این روزها مکان فرهنگی خانه تجربه را که محفلی برای کتابخوانی و فروش کتاب است به همراه همسرش راه‌اندازی کرده‌است، درباره بند دهم طرح تفصیلی شورای شهر می‌گوید: من زمزمه این ماجرا را خیلی پیش‌تر شنیده بودم. در تهران نیز خیلی وقت بود که این ماجرا تصویب شده بود. از این‌رو طبیعتا انتظار می‌کشیدیم که این اتفاق رخ دهد و فکر می‌کنم اتفاق خیلی خوبی برای اهالی فرهنگ و هنر باشد.
او توضیح می‌دهد: این طرح باری مالی را از دوش کتاب‌فروشی‌ها برمی‌دارد، همچنین راه‌اندازی کتاب‌فروشی‌ها را با هزینه کمتر ممکن می‌کند و هم کمک می‌کند که فضاسازی کتاب‌فروشی‌ها متنوع‌تر شود و آن‌ها از یک فضای تجاری به پاتوق‌های فرهنگی تبدیل شوند.
قدسی ابراز امیدواری می‌کند که این طرح هرچه زودتر سراسری شود و در همه شهر‌ها اتفاق بیفتد.
به باور مدیر خانه تجربه این طرح می‌تواند افراد بیشتری را برای ورود به عرصه کتاب‌فروشی ترغیب کند و همچنین می‌تواند به آن‌هایی که پیش از این در شرایط سخت کارشان را پیش می‌بردند و یک کتاب‌فروشی جمع و جور داشتند کمک کند تا یک فضای بزرگ‌تر داشته باشند و کارشان فقط معطوف به فروش کتاب نباشد.
او با تاکید براینکه این روزها کتاب فروختن به تنهایی نمی‌تواند اثرگذار باشد می‌گوید: ما تعدادی کتاب‌فروشی قدیمی داریم که فقط فروش کتاب دارند و موفق هم هستند، اما درمجموع الان فضا به این صورت است که کتاب‌فروشی‌ها باید یک فضای متنوع‌تر و دلپذیرتر داشته باشند. البته پیش از این داشتن چنین محیطی در یک فضای تجاری واقعا محدودیت بزرگی محسوب می‌شد. اما با اجرای این طرح و تغییر کاربری، کتاب‌فروشی‌ها می‌توانند فضای بزرگ‌تری اجاره کنند و آدم‌های مختلفی را گردهم بیاورند.
به نظر قدسی فضای گفتگو در جامعه امروز ما کم‌رنگ شده‌است او می‌گوید: امیدوارم با اجرای طرح شورای شهر، ظرفیت گفتگو در کتاب فروشی‌ها بتواند دوباره پرورش پیدا کند و اتفاقات خوبی در جامعه بیفتد.
او همچنین با ابراز خرسندی از تصویب این طرح می‌گوید: از بس خبر خوبی است که با تردید به آن نگاه می‌کنم و می‌گویم شاید از آن اتفاقاتی باشد که حرفش هست و عملی نمی‌شود. اما درنهایت امیدوارم این اتفاق بیفتد، چون این خبر خیلی خوبی برای شهرمان است و حتی می‌توانیم امیدوار باشیم در آینده تعداد کتاب‌فروشی‌هایمان خیلی بیشتر شود.
شرایط ایده‌آل‌تر برای کتاب‌فروشی‌ها
افشن تحفه‌گر معاون فرهنگی و رسانه‌ای اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان‌رضوی نیز درباره جزئیات و مزیت‌های اجرا شدن این طرح توضیح می‌دهد: با توجه به اینکه رویکرد کتاب‌فروشی‌ها فرهنگی است در قانون برای آن‌ها معافیت‌های مالیاتی درنظر گرفته شده‌است.
اکنون نیز این مصوبه شورای شهر می‌تواند کمکی باشد تا بار هزینه‌ای کتاب‌فروشی‌ها کمتر شود، آن‌ها بتوانند کارشان را توسعه دهند و شرایط بهتر و ایده‌آل‌تری داشته باشند. مخصوصا در این روزها که همه کسب و کار‌ها از بحران کرونا ضرر و زیان بسیاری دیده‌اند.
او در پاسخ به این سؤال که چرا از برخی از کتاب‌فروشی‌های مشهد مالیات دریافت می‌شود توضیح می‌دهد:کتاب‌فروشی‌ها معافیت مالیاتی دارند، اما برخی از این مجموعه‌ها به طور مثال درکنار کتاب، لوازم‌تحریر می‌فروشند، آن‌ها برای این موارد است که مالیات پرداخت می‌کنند نه برای فروش کتاب. تحفه‌گر همچنین تاکید می‌کند: با موافقت با تغییر کاربری این مجموعه‌ها، عوارضی که شهرداری پیش‌تر از کتاب‌فروشی‌ها و مراکز فرهنگی می‌گرفت، دیگر اخذ نمی‌شود و این اتفاق بسیار حرکت مثبتی است.
کاربری فرهنگی کتاب‌فروشی‌ها
احسان اصولی رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی، زیارت، گردشگری و رسانه شورای اسلامی شهر مشهد در توضیح این طرح و دلایلی که آن را برای تصویب به شورا ارائه کرده است می‌گوید: مجموعه‌ای از کسب و کار‌های فرهنگی در سطح مشهد فعال هستند که این کسب و کار‌ها بیش از اینکه جنبه تجاری و انتفاعی آن‌ها پررنگ باشد، آثار اجتماعی و فرهنگی که از خودشان باقی می‌گذارند، اهمیت دارد. در واقع ما که در مجموعه‌ای مثل شهرداری و سازمان اجتماعی فرهنگی، سالیانه میلیارد‌ها تومان هزینه می‌کنیم تا بتوانیم حوزه فرهنگ را ارتقا دهیم و در بخش‌های مختلف فعالیت‌هایی را تعریف می‌کنیم، گاهی در برخی از این کسب و کار‌های خرد فرهنگی سطح شهر، آثار اجتماعی و فرهنگی بسیار پررنگی را شاهدیم.
به گفته اصولی این کسب و کار‌ها نظیر کتاب‌فروشی‌ها، موسسات فرهنگی و آموزشگاه‌های هنری و حتی فعالیت‌های ورزشی، جنبه اجتماعی و فرهنگی‌شان و آثاری که از خودشان در جامعه باقی می‌گذارند، خیلی محسوس است: برای حمایت از این نوع کسب و کار‌ها در جریان تصویب طرح تفصیلی پهنه جنوب غرب در شورای اسلامی شهر مشهد پیشنهاد اضافه شدن چنین بندی را مطرح کردم، که این کسب و کار‌ها نظیر کتاب‌فروشی‌ها از شمول کاربری تجاری خارج شوند و بتوانند در کاربری‌های غیرتجاری هم فعالیت خود را تعریف کنند.
این عضو شورای شهر همچنین درباره معافیت بهره‌برداری موقت برای کتاب‌فروشی‌ها توضیح داد: در تاریخ ۱۷ خرداد نامه‌ای به رئیس شورای اسلامی شهر مشهد ارسال کردم تا کتاب‌فروشی‌ها از پرداخت نرخ و مبلغ تجاری موقت معاف شوند، این موضوع در کمیته بهره‌برداری موقت شهرداری مطرح شد تا مجموعه کتاب‌فروشی‌هایی که فقط کتاب می‌فروشند، تعرفه‌شان صفر شود.
به گفته اصولی این اتفاق تأثیر مثبتی بر کسب و کار کتاب‌فروشی‌ها خواهد داشت: با این کار بخشی از هزینه‌های راه‌اندازی یک کتاب‌فروشی را حذف کردیم و این‌گونه می‌توانیم شاهد افزایش کتاب‌فروشی‌ها در معابر و سطح شهر باشیم.
تابلو‌هایی در سطح شهر برای کتاب
اصولی رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی، زیارت، گردشگری و رسانه شورای اسلامی شهر مشهد در پاسخ به مطالبه کتاب‌فروشی‌های مشهد که خواستار نصب تابلو‌های راهنما در سطح شهر بودند می‌گوید: پیشنهاد خوبی است و ما این موضوع را در دستور کار قرار داده‌ایم امیدواریم با هماهنگی با کمیته نام‌گذاری شهرداری مشهد که مسئولیت این کار را برعهده دارد، آن را اجرایی کنیم و شناسایی کتاب‌فروشی‌ها را در هماهنگی با اتحادیه کتاب‌فروشی‌های مشهد انجام دهیم.