طرح تفصیلی حوزه جنوب غربی مشهد از سمت شمال به بولوار امامعلی(ع)، از شرق به جاده سنتو و بولوار شهید ناصری، از جنوب به ارتفاعات جنوبی مشهد و از غرب به مرز محدوده مشهد منتهی میشود که پهنهای شامل مناطق ۹ و ۱۱ و بخشهایی از منطقه۱۲ است. طرح تفصیلی حوزه جنوب غربی مساحتی معادل ۵۷۳۶هکتار را در خود جا داده است.
رویکرد عمده طرح تفصیلی حوزه جنوب غربی تأکید ویژه بر ساختارهای سبز و پیادهمحور در قالب تغییر ساختار مسیلها و کالهای موجود در این پهنه است؛ بخشهایی شامل ارتفاعات جنوبی و کال چهلبازه، همچنین کریدور دسترسی به ییلاقات وکیلآباد، طرقبه و شاندیز از طریق محور وکیلآباد، این حوزه را بهعنوان دروازه گردشگری شهر مشهد معرفی میکند و باتوجهبه ویژگیهای طبیعی، آینده تفرجگاهی شهر مشهد محسوب میشود.
در راهبردهای پیشبینیشده برای توسعه این حوزه نیز بر بهرهگیری از مسیلها و مسیرهای سبز و پیاده، ایجاد عدالت فضایی در ارائه خدمات عمومی میان ساکنان، توسعه مبتنی بر حملونقل عمومی و همچنین توسعه شهری انسانمحور و مشارکت اجتماعی ساکنان تأکید ویژهای شده است. در این ساختار ارتباط بین مراکز اصلی و فضاهای عمومی ازجمله کال چهلبازه، محور وکیلآباد، ارتفاعات جنوبی و پارک ملت از طریق ۳محور اصلی گردشگری و بیش از ۱۰مسیل و کال محلی و ناحیهای و بیش از ۱۰محور پیادهمدار پیشبینی شده است.
براساس طرح تفصیلی جنوب غرب، جمعیت این حوزه در افق طرح به ۶۰۲هزار نفر خواهد رسید که باتوجهبه جمعیت ۵۰۸هزار نفری موجود، نرخ رشد سالانه ۱/۸درصد را در پی خواهد داشت. بااینحال، چنانچه زیرساختهای لازم و تعهدات بزرگ مالکان تحقق پیدا کند، درمجموع تا ۷۰۲هزار نفر قابل افزایش است.
طرح تفصیلی نقشه راهی برای توسعه شهر است که براساس معیارها و ضوابط مطرحشده در «طرح جامع شهری»، نحوه توسعه پهنههای مختلف شهر را تبیین میکند. شکل استفاده از زمینها، موقعیت و مساحت دقیق اراضی، گسترس شبکه رفتوآمد، تراکم جمعیتی، تراکم ساختمانی و فضای سبز شهری بخشی از جزئیات ذکرشده در طرح تفصیلی است. در دورههای مختلف مدیریت شهری، تلاشهای زیادی برای ارائه و تصویب طرح تفصیلی مناطق شهر مشهد شد، اما همگی بهدلایلی به نتیجه نهایی نرسید و به بنبست خورد؛ موضوعی که موجب آشفتگی و سرگردانی در تصمیمگیری برای توسعه پهنههای شهری شد.
از همین رو شورای پنجم شهر مشهد یکی از برنامهها و اهداف اصلی خود را ارائه و تصویب نهایی طرحهای تفصیلی شهر مشهد اعلام کرد. سپس برای تهیه طرح تفصیلی بهروز، کلانشهر مشهد به ۷حوزه جغرافیایی تقسیم شد که از بین این حوزهها، طرح تفصیلی حوزه جنوب غرب اولین طرح تفصیلیای بود که در کمیسیون ماده۵ شورایعالی شهرسازی و معماری مصوب شد.
مطالعات طرح تفصیلی را مشاور طرح تهیه میکند و در شهرداری مشهد با ملاحظات و با تخصصهای مختلف بررسی و پس از جمعبندی به شورای اسلامی شهر مشهد فرستاده میشود. در این مرحله با بررسی طرح در کمیسیونهای مختلف شورا تأیید و درنهایت در صحن علنی شورای اسلامی شهر مشهد مطرح و در صورت تأیید آن به کمیسیون ماده۵ فرستاده میشود تا پس از بررسی نتایج مطالعات، طرح تفصیلی به تصویب نهایی برسد.
موضوعاتی که روش تهیه طرح تفصیلی این دوره مدیریت شهری را از دیگر روشهای پیشنهادی گذشته متمایز میکند، عکسبرداری هوایی، تهیه اطلاعات اولیه و تولید همه لایههای اطلاعاتی بهصورت مکانی، تحلیل لایههای ایجادشده و روند تغییرات توسعهای شهر، حقوق مکتسبه عمومی و پیشبینی خدمات مورد نیاز برای چشمانداز تدوینشده با استفاده از آخرین شیوههای بهروز است. همچنین بهصورت کلی میتوان ادعا کرد طرح تهیهشده مطابق با آخرین استانداردهاست.