تنظیم ساعات خواب و بیداری دانش آموزان درسال تحصیلی

به گزارش شهرآرانیوز؛ همه ما تجربه دیر بیدارشدن و دیر رسیدن به مدرسه و از آن طرف سرزنش شدن را درکارنامه تحصیلی‌مان داریم، به‌ویژه پس از سه ماه خوردن و خوابیدن پای تلویزیون درخانه، برای همین می‌دانیم که هفته نخست مهر برای بیشتر بچه‌ها جزو سخت‌ترین هفته‌های سال تحصیلی‌شان محسوب می‌شود. ناگفته نماند که والدین هم به‌همان اندازه درگیر این مسئله هستند و به مشکل می‌خورند. موضوعی که باید دست‌کم از نیمه شهریور برای آن برنامه‌ریزی می‌کردند تا بچه‌ها در شروع مهر آمادگی لازم برای زود بیدارشدن را پیدا کنند. می‌پذیریم که کمی دیر شده‌است، ولی باتوجه با طولانی‌بودن سال تحصیلی نمی‌توان آن را کم‌اهمیت شمرد و باید از همین امروز برای آن برنامه‌ریزی کرد. موضوعی که می‌خواهیم در مطلب امروز به آن بپردازیم.

عادت‌ها در بچه‌ها ساختنی است

بچه‌ها حتی اگر همه فصل تابستان را با وقت گذراندن در کلاس‌های مختلف سپری کرده‌باشند، بازهم نظم و انظباط سخت مدرسه را به‌راحتی نمی‌پذیرند و تمایلی به زودبیدارشدن و زود خوابیدن و پیروی از قانون‌های دست‌وپا‌گیر مدرسه را ندارند. گذشته از آن ساعت زیستی بدنشان هم آنها را یاری نمی‌کند که با یک تغییر صدوهشتاددرجه‌ای روبه‌رو شوند، برای همین لازم است که کم‌کم و صبورانه با برنامه‌ریزی این تغییر را در آنها ایجاد کنیم. اگر از چند هفته پیش برنامه تنظیم خواب آنها را شروع کرده‌اید که الان نباید مشکلی داشته‌باشید، ولی اگر تازه الان می‌خواهید این‌کار را شروع کنید. بهتر است با زمان‌بندی‌های چنددقیقه‌ای ساعت خواب آنها را جلوتر بیاورید تا به ساعت ۹ شب برسید، چون ساعت بیدارشدنشان مشخص است.

خواب کمتر از درس اهمیت ندارد

آنچه والدین باید بدانند این است که مسئله خواب بچه‌ها بیش از درس و مشق و نمره آنها اهمیت دارد و به‌اندازه تغذیه‌شان مهم است، چون رابطه مستقیمی بین خواب و سلامتی‌شان وجود دارد، بنابراین نباید برای اینکه بچه‌ها به دیگر برنامه‌هایشان برسند مانند زود رسیدن به مدرسه یا انجام تکالیف، از خواب آنها بزنید. موضوعی که بچه‌ها هم باید آگاهانه درباره آن بدانند و به اجرای آن پایبند شوند.

خواب ناکافی بچه‌ها علت دارد

علت‌های زیادی وجود دارد که سبب به‌هم خوردن تنظیم خواب کودکان می‌شود. وظیفه شما والدین عزیز این است که با شناسایی درست آنها، به تنظیم خواب فرزندتان کمک کنید.

نامناسب بودن شرایط خانه برای خواب مانند دعوای والدین باهم

انجام بازی‌های هیجانی یا دیدن فیلم و انیمیشن ترسناک پیش از خواب

خوردن غذا‌های محرک مانند شکلات یا شیرینی پیش از خواب

گرما یا سرمای زیاد اتاق خواب

مشکلات تنفسی هنگام خواب

استرس و اضطراب زیاد بچه‌ها به هر دلیل

ترس با منشأ ذهنی مانند ترس از دزد

اختلال بیش‌فعالی در کودکان

خوابیدن زیاد درطول روز

عادت به استفاده زیاد از گوشی همراه و تبلت

گرسنه بودن پیش از خواب

نداشتن برنامه منظم برای خواب

۲۱ تا ۳ صبح

بر اساس یافته‌های علمی ضروری است که کودکان بین ساعت ۹ شب تا ۳ صبح در خواب باشند تا بدنشان برای فعالیت در روز و تکمیل فرایند رشد، انرژی لازم را کسب کند.

۲۵% والدین با فرزندانشان بر سر مسئله خواب مشکل دارند.

فوایدی که از آنها بی‌خبرید

اگر قصد دارید درباره اهمیت خواب برای بچه‌ها حرف بزنید، حتما توجه آنها را به فوایدی که خواب برای آنها دارد، جلب کنید.

عملکرد‌هایی مانند دقت، تثبیت و طبقه‌بندی مطالب آموخته شده، حافظه، قدرت تحلیل و یادگیری و هوشیاری در طول خواب ارتقا می‌یابند.

هورمون‌هایی که در زمان خواب شبانه در بدن ترشح می‌شوند، وظیفه ساخت عضلات، رشد استخوان‌ها و حتی سم‌زدایی بدن را برعهده دارند.

هرچه خواب بچه‌ها باکیفیت‌تر باشد، مشکلات سلامت روان آنها مانند افسردگی و اختلالات اضطرابی در مراحل بعدی زندگی‌شان کمتر خواهد شد.

خواب کافی میزان تحریک‌پذیری، عصبیت، پرخاشگری و بی‌حوصلگی کودکان را تا حد چشمگیری کم می‌کند.

هرچه خواب بچه‌ها کافی‌تر باشد، تمایل آنها به خوردن غذا‌های پرچرب یا کربوهیدرات و همچنین کم‌تحرکی کمتر خواهد شد.

خواب کیفی و کافی به تقویت سیستم ایمنی بدن بچه‌ها کمک و از زود بیمارشدن آنها پیشگیری می‌کند.

بین خواب باکیفیت و تمرکز و توجه بچه‌ها رابطه مستقیمی وجود دارد. تحقیقات پژوهشگران نشان می‌دهد ۲۷دقیقه خواب اضافی تمرکز بهتر بچه‌ها روی تکالیفشان را به‌دنبال دارد.

در طول خواب، مسیر‌های عصبی جدیدی در مغز ایجاد می‌شود که به کودک در یادگیری چیز‌های جدید کمک می‌کند. همچنین اعتمادبه‌نفس و اشتیاق او به مدرسه رفتن را افزایش می‌دهد.

خواب بچه‌ها را این‌گونه تنظیم کنید

قانون‌های اجباری هیچ‌وقت جواب نمی‌دهند. پس پیش از وضع هرقانونی درباره ضرورت اجرای آن با فرزندتان صحبت کنید. در ادامه برخی از راهکار‌هایی را می‌خوانید که برای تنظیم خواب شبانه بچه‌ها به‌کارتان می‌آید.

اتاق نورگیرتر

نور خورشید نقش مهمی در تنظیم ساعت درونی بدن دارد. اتاقی را برای خواب فرزندتان انتخاب کنید که نورگیرتر است. روشنای صبح بدون نیاز به کوک کردن ساعت، فرزندتان را بیدار می‌کند.

تغییر تدریجی

ایجاد تغییر در ساعت خواب بچه‌ها، فرایندی زمان‌بر است و نباید انتظار داشته‌باشید کودکی که ساعت ۱۱ شب می‌خوابیده است، حالا ۹ شب بخوابد. این زمان را هرشب پانزده دقیقه جلوتر ببرید تا به ساعت مدنظرتان برسید.

الکترونیکی‌ها خاموش

نوری که از وسایل الکترونیکی مانند تلویزیون و گوشی همراه منتشر می‌شود، سبب هوشیاری بیشتر مغز خواهد شد. پس حدود دو ساعت پیش از خواب استفاده از این وسایل را برای بچه‌ها ممنوع کنید.

کافئین بی‌کافئین

قهوه، چای، شکلات و نوشابه حاوی کافئین هستند، ماده‌ای که سطح هوشیاری را بالا می‌برد. اگر نمی‌توانید مصرف آنها را برای فرزندتان ممنوع کنید، زمان استفاده‌اش را به فاصله صبح تا ظهر محدود کنید.

فعالیت بیشتر

فعالیت روزانه و خستگی، نیاز بدن به خواب را بیشتر می‌کند. اگر فرزندتان جزو بچه‌های ناآرام و کم‌خواب است، حتما با ثبت‌نام او در یکی از کلاس‌های ورزشی انرژی روزانه‌اش را تخلیه کنید.

سامان‌دادن کار‌ها

پیش از خواب، برنامه منظمی را برای فرزندتان بچینید تا استرس کار‌های عقب‌افتاده مانع از خواب خوب و آرام شبانه‌اش نشود، مانند آماده کردن کیف مدرسه، حمام کردن، نوشیدن یک لیوان شیر گرم و مسواک زدن.

آداب خوابیدن

داشتن یک خواب خوب و عمیق نیاز به پیش‌درآمد‌هایی هم دارد، مانند اینکه زمان خواب اتاق تاریک باشد، لباس تنگ و چسبان به تن باشد، سروصدای مزاحمی وجود نداشته و دمای هوا معتدل باشد. پس پیش از خواب بچه‌ها این نکات را هم بررسی کنید.

بیداری بانوازش

بیدارکردن بچه‌ها در ساعت‌های اولیه روز با عجله و سروصدای زیاد آنها را در طول روز بدخلق می‌کند و اثر روانی منفی روی آنها می‌گذارد. بهتر است ابتدا آرام در اتاق او را باز و سپس با نوازش و الفاظ زیبا و محبت‌آمیز، بیدارش کنید.

زودخوردن شام

شام بچه‌ها را زود بدهید، حتی اگر خودتان فرصت شام‌خوردن در آن ساعت را نداشته باشید. یادتان باشد، غذا‌های چرب و سنگین برای وعده شام هم مناسب نیستند.

میهمانی تعطیل

نباید انتظار داشته‌باشید داخل پذیرایی میهمان باشد و بچه‌ها بروند و بخوابند، پس میهمانی‌های شبانه را تعطیل یا به شب‌های جمعه منتقل کنید.

خواب عصر ممنوع!

بسیاری از بچه‌ها تمایل دارند عصر بخوابند. اول اینکه این چرت میان‌روز باید کوتاه باشد. دوم اگر این خواب، خواب شبانه او را مختل می‌کند، نباید اجازه داشته‌باشد که

بخوابد.

حذف سردیجات

خوردن سردیجاتی مانند هندوانه و خیار یا حتی آب نیاز به دست‌شویی رفتن بچه‌ها را در طول شب زیاد می‌کند و این خواب و بیداری‌های مداوم می‌تواند مانع از خواب عمیق و یکنواخت شبانه آنها شود، ازاین‌رو خوردن سردیجات از عصر به بعد را کمتر کنید.