به گزارش شهرآرانیوز، تحقیقات تازه نشان می‌دهد که دلیل حواس‌پرتی و کاهش تمرکز پس از یک شب بی‌خوابی، تلاش مغز برای پاکسازی مواد زائد است. پژوهشگران MIT می‌گویند مغز انسان هنگام کم‌خوابی، فرآیند حیاتی «شست‌وشوی مغز» را در طول روز جبران می‌کند و همین موضوع باعث وقفه‌های کوتاه، اما مکرر در تمرکز می‌شود.
مغز در طول خواب عمیق، با جریان مایع مغزی نخاعی (CSF) مواد زائد متابولیک را از سلول‌های عصبی پاکسازی می‌کند. این فرآیند برای سلامت مغز ضروری است. تیم تحقیقاتی به سرپرستی "لورا لوئیس"، این فرضیه را بررسی کردند که کم‌خوابی باعث می‌شود مغز این پاکسازی را در طول روز انجام دهد و تمرکز فرد کاهش یابد.
در آزمایش، ۲۶ داوطلب ۱۹ تا ۴۰ ساله، یک بار پس از خواب کامل و یک بار پس از یک شب بیداری، تحت آزمون تمرکز قرار گرفتند. نتایج نشان داد که افراد کم‌خواب به مراتب بیشتر در انجام وظایف ساده شکست خوردند و واکنش آنها کندتر شد.
تصویربرداری مغزی (MRI) نشان داد که تقریباً دو ثانیه قبل از افت تمرکز، مایع مغزی نخاعی از پایه مغز خارج می‌شود و یک ثانیه بعد از بازگشت، تمرکز دوباره به حالت طبیعی بازمی‌گردد. پژوهشگران این چرخه را با عملکرد یک "ماشین لباسشویی" مقایسه کرده‌اند: بخش چرخش و آب‌کشی دقیقاً همان لحظه‌ای است که ما وقفه کوتاه در توجه را تجربه می‌کنیم.
لورا لوئیس توضیح می‌دهد: «اگر به دلیل بی‌خوابی، این فرآیند در شب انجام نشود، مغز آن را در طول روز جبران می‌کند، اما با هزینه کاهش تمرکزمان در طی روز همراه است.»
این پژوهش، برای اولین بار، یک مکانیسم فیزیولوژیک مشخص برای گیجی و حواس‌پرتی پس از بی‌خوابی ارائه کرده است و می‌تواند مسیر جدیدی برای کاهش اثرات شناختی کم‌خوابی فراهم کند. نتایج این تحقیق در نشریه "نیچر" منتشر شده است.
منبع: زومیت