نیشابور در آستانه بحرانی کمسابقه قرار گرفته است؛ برداشتهای بیرویه از منابع آب زیرزمینی این شهرستان را به یکی از اصلیترین کانونهای فرونشست در کشور تبدیل کرده و عمیقترین شکافها و گستردهترین پهنههای فرونشستی ایران در این منطقه شناسایی شده است. این پدیده اکنون زیرساختهای راهبردی از جمله خطوط ریلی تهران–مشهد، مسیرهای مواصلاتی و تأسیسات گاز را با تهدید مستقیم مواجه کرده است. براساس اعلام کارشناسان اداره امور منابع آب ناحیه نیشابور، نرخ سالانه فرونشست در دشت نیشابور به ۸۶ میلیمتر میرسد؛ رقمی بیش از ۲۱ برابر میانگین جهانی که بهروشنی نشان میدهد بحران از مرحله هشدار عبور کرده و به مرحله مخاطره جدی و بلندمدت رسیده است. تحلیلگران حوزه آب معتقدند تکرار این روند میتواند پیامدهای اقتصادی و اجتماعی گستردهای بهدنبال داشته باشد؛ از تضعیف زیرساختهای حملونقل و خدمات عمومی تا تهدید پایداری تولیدات کشاورزی و امنیت غذایی منطقه. متخصصان تأکید میکنند راه برونرفت از این وضعیت، مدیریت سختگیرانهتر برداشت آب از سفرههای زیرزمینی، اجرای برنامههای تغذیه مصنوعی، اصلاح شیوههای آبیاری و تغییر الگوی کشت است؛ اقداماتی که در صورت اجرا میتواند روند فرونشست را کند کرده و از تبدیلشدن بحران نیشابور به یک تهدید ملی جلوگیری کند.
