نگاهی تحلیلی به اظهارات اخیر پرویز فتاح در گفتگو با پروانه سلحشوری و غلامرضا ظریفیان
علی قدیری | شهرآرانیوز؛ چند روز از اظهارات جنجال‌برانگیز پرویز فتاح، رئیس بنیاد مستضعفان، می‌گذرد، اما واکنش‌ها به آن همچنان ادامه دارد. فتاح هم‌زمان با یک‌سالگی حضورش در بنیاد مستضعفان، در برنامه زنده نگاه یک حاضر شد و ضمن تشریح عملکرد این بنیاد در سال گذشته، درباره بازپس گرفتن املاک مستضعفان، موضع صریحی را اعلام کرد. فتاح در این زمینه گفت: «خوشبختانه برخی‌ها به گفته ما برای بازپس دادن و تعیین‌تکلیف املاک مستضعفان عمل کردند و برخی نصفه‌ونیمه عمل کردند و متأسفانه برخی نیز باوجود پیگیری‌ها عمل نکرده‌اند».
او در این راستا از چهره‌ها و افرادی از هر دو جناح سیاسی کشور انتقاد کرد که در ادامه با پاسخ‌ها و تکذیبیه‌های آنان مواجه شد. اما تحلیل‌ها درباره اظهارات اخیر فتاح متفاوت است؛ برخی این اظهارات را تلاش بدون تعارف فتاح برای مبارزه با فساد، شفاف‌سازی و احقاق حقوق مستضعفان ارزیابی می‌کنند و برخی دیگر گام بلند وی برای حضور در انتخابات ۱۴۰۰. از سویی تلاش برای مشاهده این برنامه تلویزیونی در سایت تلوبیون دست کم تا دیروز به نتیجه نرسید. هرچند در آرشیو سایت دو، قسمت نگاه پاسخی که کاربران دریافت می‌کنند: این محتوا در حال حاضر در دسترس نیست.
برای بررسی بیشتر موضوع، سراغ دو تن از چهره‌های سیاسی رفته‌ایم؛ پروانه سلحشوری، نماینده مردم تهران در دوره دهم مجلس شورای اسلامی، و غلامرضا ظریفیان، استاد تاریخ دانشگاه تهران و معاون وزیر علوم در دوره اصلاحات، همچنین اظهارات دو فعال اصولگرا را در این خصوص مرور می‌کنیم. سلحشوری در گفتگو با شهرآرانیوز، در پاسخ به این پرسش که اظهارات اخیر فتاح تا چه میزان مرتبط با انتخابات ریاست‌جمهوری آتی است و تا چه میزان می‌تواند به شفافیت در کشور کمک کند، گفت: «من هم مثل دیگر دوستان به نظرم می‌رسد که این اظهارات، تبلیغات انتخاباتی زودهنگام است؛ چون ایشان اگر درباره این مسائل حساس هستند و قصد جدی برای برخورد با آن را دارند، می‌توانستند در همان بدو ورود به بنیاد مستضعفان اعلام کنند که چه اتفاقی برای املاک افتاده است و بعد در کارنامه یک‌ساله خود اعلام می‌کردند در این مسیر به چه موفقیت‌هایی دست پیدا کرده‌اند. نکته دیگر آنکه برخی ادعا‌های ایشان را افراد و نهاد‌های مختلف در این روز‌ها تکذیب کردند و مشخص شد که ازاساس درست نبوده است.»
او ادامه داد: «نکته مهم‌تر این است که اگر ایشان قصد مبارزه با مفاسد و احیای موقعیت بنیاد مستضعفان را دارند و فقط شعار شفافیت نمی‌دهند، اکنون شفافیت حکم می‌کند ابهاماتی که درباره بنیاد وجود دارد، نظیر اینکه چه املاکی را تحت اختیار دارد، دارایی آن چگونه است، درآمد و هزینه‌اش از کجا تأمین می‌شود و در کجا خرج می‌شود را مشخص و شفاف کنند. اگر این‌گونه عمل می‌کردند، هم نتیجه‌بخش‌تر و موثرتر بود و هم با واکنش‌هایی مواجه نمی‌شدند که بگویند او وزیر احمدی‌نژاد بوده است و اقدامات پوپولیستی وی را ادامه می‌دهد و می‌خواهد با ژست ضدفساد در انتخابات حاضر شود.»
این نماینده سابق مجلس همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا انتقاد توأمان آقای فتاح از چهره‌های اصولگرا و اصلاح‌طلب، تلاشی برای ایجاد فاصله با دو جریان سیاسی کشور برای ترسیم چهره‌ای متفاوت در اذهان عمومی نیست، گفت: «اگر آقای فتاح را در جریان احمدی‌نژاد بدانیم، مدت‌هاست که تلاش می‌کنند خودشان را به‌عنوان یک گفتمان سوم مطرح کنند. این جریان همواره با سروصدای رسانه‌ای می‌خواهند نشان دهند که ازسوی هر دو جریان شناخته‌شده سیاسی کشور تحت فشار هستند، بنابراین ممکن است ایشان هم بخواهند همین رویه را ادامه دهند».
غلامرضا ظریفیان نیز در تحلیل خود از گزارش اخیر فتاح درباره بنیاد مستضعفان، به شهرآرانیوز گفت: «اگر آقای فتاح قصد شفافیت دارند، به‌جای آنکه بر ابهامات بیفزایند و از مسائل گزارش‌های نصفه‌ونیمه بدهند، باید در ابتدا یک گزارش جدی، کامل و واقعی از درآمد‌ها و هزینه‌ها و مناسبت‌های بنیاد مستضعفان ارائه کنند و پس از آن اموال مردم را که در اختیار بخش‌های مختلف کشور است، مطالبه کنند.»
او بیان کرد: «گزارش آقای فتاح بسیار غیرشفاف و ناقص بود و با پاسخ نیرو‌های مسلح و دیگر بخش‌ها نیز همراه شد. این فضا باعث می‌شود آقای فتاح بخواهد در اذهان عمومی از خود یک احمدی‌نژادِ پاک‌دست به جای بگذارد؛ یعنی احمدی‌نژادی با وجوه مثبت بدون نقاط منفی. تصور من این است کسانی که قصد شرکت در انتخابات را دارند، نباید در یک فاصله زمانی نسبتا طولانی با انتخابات، با این‌گونه گزارش‌های غلط به صحنه بیایند. آنچه مسلم است، این است که ایشان اگر با این اقدام اخیر قصد اعلام حضور در انتخابات را داشته است، بسیار ناشیانه عمل کرده است و کسانی که به ایشان مشاوره می‌دهند، به نظر می‌رسد مشاوران خوبی نیستند؛ چراکه اظهارات اخیر آقای فتاح به جای یک ارائه دقیق از ایشان، تنها یک چهره مبهم از ایشان را درمیان مردم ترسیم کرده است.» او همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا شاهد احمدی‌نژاد دیگری در کالبد فتاح خواهیم بود، گفت: «با وجود برخی شباهت‌ها، آقای فتاح برخی ویژگی‌های خاص آقای احمدی‌نژاد را تاکنون نداشته است. باید دید در ادامه ایشان با پروپاگاندا، تبلیغات ویژه و بهره‌گیری از فضای غبارآلود کشور، در این مسیر حرکت خواهد یا نه، اما من فکر می‌کنم آقای احمدی‌نژاد حداقل در بازنمایی از خود و تبلیغات، توانایی بسیار زیادی دارد که تصور نمی‌کنم آقای فتاح این توانایی را داشته باشد».
از سویی منصور حقیقت‌پور، مشاور رئیس پیشین مجلس، در گفتگو با اعتماد آنلاین گفت: آقای فتاح آدم ساده‌زیستی است و شاید به دل محرومان و مستضعفان بنشیند. حالا باید دید که آیا قدرت اجرا کردن عدالت را هم دارد؟ آیا مقابل گردن‌کلفت‌ها می‌ایستد؟ آیا برنامه‌های جدی دارد؟ هر کسی به‌عنوان کاندیدای ریاست‌جمهوری جلو بیاید، باید برنامه ارائه کند. باید بگوید با امثال اسدبیگی که هفت‌تپه را گرفته است، چه‌کار می‌کند.
همچنین محسن کوهکن، نماینده ادوار مجلس و فعال سیاسی اصولگرا، در گفتگو با نامه نیوز درباره کنش‌های سیاسی فتاح گفت: اینکه فردی بدون کار تشکیلاتی و براساس تشخیص و تصمیم خود وارد انتخابات شود و بعد از اخذ تصمیم او نیرو‌های سیاسی له یا علیهش سخن بگویند یا گروه‌ها و احزاب پشت‌سرش حرکت کنند، صحیح نیست و تجربه نشان داده است که چنین روشی، مصالح ملی را تأمین نمی‌کند. درباره چند رئیس‌جمهور پیشین هم همین اتفاق افتاد و نتایجش را دیدیم. متأسفانه رویه‌ای حاکم شده است که در هر انتخابات، چندنفر از رؤسا وارد انتخابات می‌شوند و مصاحبه می‌کنند و دیگران را نقد می‌کنند تا خود را درمیان مردم، مطرح و حتی محبوب کنند.