۲۲ مرداد، بازار سهام در حالی کار خود را به پایان رساند که برای دومین روز پیاپی قرمزپوش شد و این در حالی است که کارشناسان به علت خبر عرضه دارا دوم در شهریور، شاخص بورس را مثبت پیش‌بینی کرده بودند، اما بازار پس از سیر صعودی ابتدای روز در نهایت با ریزش نزدیک ۱۳ هزار واحد به اتمام رسید.
سعیده ساجدی‌نیا / شهرآرانیوز - ریزش شاخص بورس در ساعات پایانی روز چهارشنبه، نگرانی سهامداران تازه‌کار را به‌ویژه دوچندان کرد و این ابهام بار دیگر کلید خورد که آیا صعودی شدن بازار سرمایه به خط پایان خود نزدیک شده است؟!
علل ریزش بازار بورس در هفته سوم مرداد
در تحلیل فضای بازار مالی در سومین هفته مرداد ۹۹ باید گفت که در مجموع بازار‌های مالی با فراز و نشیب‌های شدید روبه‌رو بودند؛ بازار بورس در ساعات ابتدایی معاملات با رشد همراه بود، اما این روند پایدار نبود و شاخص کل با رشد منفی مواجه می‌شد؛ اتفاقی که برای دیگر بازار‌های مالی مانند طلا و ارز نیز رخ داد.
برخی کارشناسان معتقدند رسانه و جو روانی که در بازار‌های مالی به‌وجود آمد سبب ایجاد نوسان در قیمت‌ها شده و البته برخی خبر‌های مربوط به واکسن ضد ویروس کرونا نیز در ایجاد تغییرات شدید قیمتی بی‌تاثیر نبوده است.
عده‌ای نیز درباره علت ریزش بورس به این نکته اشاره می‌کنند که دو متغیر روی بورس اثر منفی کوتاه‌مدت داشته است. به نظر می‌رسد ارائه اوراق سلف نفتی در بورس به تعویق بیفتد و رأی نیاوردن وزیر صمت در مجلس نیز بر روی اعتماد مردم اثر منفی گذاشته است.
آیا بورس دوباره صعودی می‌شود؟!
اما آنچه در این میان حایزاهمیت است، اینکه ریزش شاخص بورس، کوتاه‌مدت است و به توصیه کارشناسان، مردم نباید از سر هیجان تصمیم بگیرند، در غیر این صورت بعد‌ها مجبور می‌شوند همان سهم را گران‌تر خریداری کنند.
اکنون پرسشی که در آستانه آغاز آخرین هفته از ماه مرداد مطرح است، این است که آیا بورس دوباره صعودی می‌شود؟!
پاسخ تا حدی روشن است. برخی از سهام‌ها با مسایلی همراه هستند که ممکن است برای بازار تهدید کننده باشند، اما همچنان فرصت‌های خوبی برای خرید در برخی سهام‌ها وجود دارد و به همین دلیل در وضعیت کنونی نگرانی چندانی بابت ریزش بازار وجود ندارد و می‌توان بورس را در میان فعالان بازار به عنوان بهترین بازار برای سرمایه‌گذاری قلمداد کرد.
بهر حال واقعیت این است که شاخص بورس برای نخستین بار با چنین رشد پر شتابی به این سطح از معاملات رسیده است؛ بنابراین در موقعیت کنونی نمی‌توان به سادگی پیش‌بینی دقیقی را از این بازار ارائه داد.
صعود دوباره شاخص بورس از مهر
اما تحلیل‌گران با اشاره به روند کنونی معاملات بورس پیش‌بینی می‌کنند در دو ماه مرداد و شهریور نمی‌توان انتظار رشد پرشتاب شاخص بورس مانند چهار ماه گذشته را داشت و به‌نظر می‌رسد روند معاملات در بازار در برخی روز‌ها منفی و در دیگر روز‌ها مثبت باشد، اما در کل بازار با شیبی آرام صعودی خواهد بود.
آن‌ها بر این باورند که مسیر معاملات بورس در مهر و آبان ۹۹ که گزارش شش ماهه شرکت‌ها منتشر می‌شود، تغییر می‌کند و می‌توان پیش‌بینی کرد که بازار در آن زمان دوباره در مسیر صعودی پرشتابی قرار گیرد.
بعضی سهم‌ها آن میزان از ارزشمندی را ندارد که جایگاه سرمایه‌گذاری داشته باشد
مدیر سابق تالار بورس خراسان و کیش درباره تحولات بازار سرمایه می‌گوید: بسیاری از سرمایه‌گذاری‌ها در بازار سهام به‌دلیل ایجاد جو انجام شده است و از آنجا که ورود تازه‌واداران به بورس با مطالعه و آگاهی نیست، موجب شده که در مواردی سهام شرکت‌ها و کارخانجاتی را خریداری کنند که زیان‌ده هستند و به‌دلیل تقاضای زیاد دچار رشد بی‌دلیل شده‌اند، اما اینکه برخی می‌گویند این حباب است، قبول ندارم بلکه معتقدم بعضی سهم‌ها آن میزان از ارزشمندی را ندارد که جایگاه سرمایه‌گذاری داشته باشد، اما واژه حباب را در این مورد درست نمی‌دانم، زیرا حباب به مجموع بورس بازمی‌گردد، در حالی مسئله ارزشمند بودن یا نبودن برخی سهام‌هاست.
عباسعلی طوسیان در گفت‌وگو با خبرنگار شهرآرانیوز درباره ارزیابی از فضای بازار بورس و سرمایه در هفته‌ها و ماه‌های بعد تأکید می‌کند: بازار همچنان مثبت و صعودی پیش خواهد رفت، اما نه با این سرعتی که در چند ماهه اخیر شاهد بوده‌ایم! بخشی از رکورد‌های بی‌سابقه در بازار سهام به‌دلیل کاهش ارزش پول کشور اتفاق افتاده است و در واقع رشد به معنای واقعی نیست و جبران بی‌ارزشی واحد پول ملی کشور با افزایش قیمت سهم است!
به هیچ وجه فضای بورس را نمی‌توان با موسسات اعتباری مقایسه کرد!
این کارشناس ارشد بارار سرمایه در واکنش به اظهارنظر برخی کاشناسان مبنی بر اینکه بزودی سهامداران بازار بورس به سرنوشت سرمایه‌گذاران موسسات مالی – اعتباری دچار می‌شوند؟!، می‌گوید: به هیچ وجه فضای بورس را نمی‌توان با این موسسات مقایسه کرد! ماجرای زمین خوردن این موسسات پیچیده‌تر از این حرف‌هاست، برای نمونه یک زمین را به دو برابر قیمت ارزش‌گذاری و خریداری می‌کردند و بنابراین دارایی‌ای وارد می‌شد که قیمت واقعی آن عدد دیگری بود و در ادامه به مالک زمین می‌گفتند اگر پولش را نگیرد، برایش سپرده خواهند کرد و سالی ۲۰ درصد سود به حسابش واریز می‌شود، در نتیجه به قیمت دو برابری ارزش واقعی به طرف سود می‌دادند!
به این ترتیب موسسات برای ارزشی که در واقع وجود نداشت هم برای خود تعهد ایجاد کرده بودند و هم مابه‌ازای آن سود بالا پرداخت می‌کردند و این در حالی بود که این سرمایه حتی مولد هم نبود! علت سقوط موسسات این بود. اما سرمایه گذاری در بورس این‌گونه نیست، زیرا بهر حال خرید سهم از شرکت‌هایی در حال انجام است که وجود خارجی دارد و در حال تولید و فعالیت است، ضمن اینکه ارزش ذاتی کارخانه رو به افزایش است.
بهتر است مردم وارد صندوق‌ها و ETFها شوند
طوسیان درباره افزایش بی‌سابقه آمار دارندگان کد بورسی نیز اظهار می‌کند: در ژاپن شاید بالغ بر ۹۵ درصد مردم، سهم خرید و فروش می‌کنند، اما تفاوت در این است که در ۹۹ درصد کشورها، مردم مستقیم وارد فضای بورسی نمی‌شوند بلکه در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند، صندوق‌هایی که به اندازه کل درآمد ناخالص ملی ایران ممکن است گردش مالی داشته باشد. اینکه همه ایرانی‌ها سهامدار شوند، خیلی ارزشمند است، اما واقعیت این است که اگر تجزیه و تحلیل و اطلاعات نداشته باشند، ضرر و زیان سنگین در کمین سرمایه‌هایشان هست و بهتر است که وارد صندوق‌ها و ETFها شوند، زیرا تیم‌های متخصص پشت این صندوق‌ها هستند و می‌دانند که چه زمانی کدام سهم را بخرند و چه زمانی کدام سهم را بفروشند و رفتارهایشان باعث ضرر و زیان دیگران نمی‌شود.
فروش سهام شرکت‌های دولتی به‌دلیل کسری بودجه دولت است
این کارشناس ارشد بازار سرمایه درباره فروش سهام عدالت نیز به سهامداران توصیه کرد دست‌کم تا آخر سال دست نگه دارند و سهام خود را نفروشند و نگران جابه‌جایی دولت‌ها هم نباشند، زیرا اکنون مالکیت سهام با خودشان است. در مجموع هیچ دولتی نگاه عاقلانه‌ای به بازار سرمایه نداشته است و هر یک صرفا به‌دنبال اهداف خود بوده‌اند و در حال حاضر هم اگر می‌بینید دولت آقای روحانی با فروش سهام شرکت‌های دولتی مانند شستا درصدد رونق بازار بورس برآمده به‌دلیل جبران کسری بودجه خود است، زیرا در غیر این‌صورت باید اسکناس چاپ می‌کرد که باعث افزایش بیشتر تورم می‌شد!