در حالی که شیوع کرونا تهران را به تعطیلی کشانده است، اعضای ستاد کرونای استان خراسان رضوی پاسخگوی خبرنگاران نیستند
مهدی عسکری | شهرآرانیوز؛ هرچند بنا به روایت مسئولان دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مردم این شهر روزانه طی ۳۰۰۰ تماس با سامانه ۱۹۱ پرسش‌های خود را مطرح می‌کنند، مشخص است دامنه این پرسش‌ها فراتر از جویا شدن عوارض بیماری یا ابتلای احتمالی نیست و بسیاری از مردم برای اطلاع از سیاست‌های کلان به ۲ کانال وابسته هستند؛ اول اخبار ملی برای اطلاع از سیاست‌های کلان ملی و دوم اخبار محلی و استانی برای اطلاع از وضعیت مشهد و خراسان رضوی در بحران جاری کرونا.
از ۸ اسفند سال گذشته که اولین مورد ابتلا به کرونا در خراسان رضوی تأیید شد تا امروز، دامنه اطلاع رسانی همه جانبه در مورد اخبار و رویداد‌های محلی برای کرونا، با چالش‌های زیادی مواجه بوده است. جلسات ستاد استانی مبارزه با کرونا با نظم برگزار نمی‌شود و اطلاعاتی که از سوی این ستاد در اختیار رسانه‌ها قرار می‌گیرد نیز پاسخ گوی تمام پرسش‌های خبرنگاران نیست. اغلب رسانه‌ها نیز به این ستاد و جلسات آن راه ندارند (به جز رسانه ملی و گاهی نیز یکی از خبرگزاری‌های دولتی) و نمی‌توانند پرسش‌های بی شمار خود را در مورد سیاست‌های کلان استانی جویا شوند؛ پرسش‌هایی که به هرحال تابعی از پیگیری‌های مردمی و ابهامات اصحاب رسانه است.
سؤالاتی که بی پاسخ می‌ماند
از ابتدای شیوع بیماری کرونا تاکنون اطلاعات و تصمیمات کلان استانی تنها از طریق همین ستاد به اطلاع رسانه‌ها رسیده است؛ اخباری که طبعا ممکن است در برخی موارد برای اطلاع رسانی از ممیزی هم عبور کرده باشد.
البته برای برگزاری همین جلسات نیز نمی‌توان روز و ساعت مشخصی را تعیین کرد، چنان که دکتر محمدحسین بحرینی، سخن گوی ستاد استانی مبارزه با کرونای استان، اواخر تیرماه امسال در پاسخ به خبرنگار قدس آنلاین که علت نبود نظم در برگزاری جلسات این ستاد را جویا شد، اعلام کرد: «تاکنون زمان بندی منظمی برای تشکیل جلسات ستاد مبارزه با کرونای استان وجود نداشته و هیچ کدام از روز‌های هفته به طورقطع برای تشکیل جلسات تعیین نشده است.»
از این دریچه مهم که فاکتور بگیریم، برخط بودن مدیران، حداقل در ساعاتی از روز برای پاسخ گویی به پرسش‌های اصحاب رسانه دراین باره درخواست زیادی نیست. حسن جعفری، جانشین رئیس ستاد کرونای استان، تا قبل از آنکه به عنوان سرپرست استانداری خراسان رضوی منصوب شود، به جز چند مورد پاسخ گویی کلی به صداوسیما و سایت استانداری، تقریبا با هیچ یک از روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها در این مورد گفتگو نداشته است.
چندی پیش نیز به دنبال اعتراض اصحاب رسانه درباره پاسخ گو نبودن مسئولان ستاد کرونای استان، دانشگاه علوم پزشکی مشهد با ایجاد سامانه ای، از خبرنگاران خواست تا سؤالات خود را در همه زمینه‌های کرونا مطرح کنند تا مسئولان این دانشگاه و ستاد کرونای استان برای پاسخ گویی به این پرسش‌ها اقدام کنند، اما به هردلیل، این کار با استقبال خبرنگاران و اصحاب رسانه مواجه نشد و پاسخ گویی حضوری یا تلفنی همچنان به عنوان مطالبه اول اصحاب رسانه مطرح بوده است.
مسئولان دانشگاه علوم پزشکی نیز یا کمتر تمایل به پاسخ گویی دارند یا باید برای پرسشی ساده با پاسخی مشخص یا پاسخ‌های تفصیلی بار‌ها و بار‌ها تماس گرفت یا با ارسال پیامک، مطالبه خود را بیان کرد. در آخرین نمونه این موارد می‌توان به تماس‌ها و پیام‌های خبرنگار شهرآرا با مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی در مورد آخرین وضعیت تخت‌های بیمارستانی استان در ۲ روز پایانی هفته گذشته اشاره کرد، مطالبه‌ای که البته تا زمان تهیه این گزارش بدون پاسخ ماند، یا تماس‌های بی پاسخ خبرنگاران ما در روز‌های ۳۱ شهریور، ۷، ۱۰ و ۱۲ مهرماه که باز هم بدون جواب باقی ماند.
همین رویه را هم با کمی شدت بیشتر می‌توان درباره رئیس دانشگاه علوم پزشکی مشهد که سخن گوی ستاد استانی کرونا نیز هست، مشاهده کرد که تقریبا در همه تماس‌های خبرنگاران، با اعلام اینکه «تلفنی گفتگو نمی‌کنم» از پاسخ به سؤالات آنان امتناع می‌کند.
این مسئله‌ای عادی و طبیعی است که وقتی مسئولان بالادستی مایل به ارائه دقیق اخبار دراین باره به رسانه‌ها و خبرنگاران نباشند، پیگیری‌ها درباره اعمال سیاست در زمینه‌ای خاص، از مدیران میانی و مدیران کل استانی دنبال شود؛ مسئله‌ای که در بسیاری موارد یا با ارائه اطلاعاتی متناقض با اطلاعات و یافته‌های قبلی همراه است یا پاسخ مدیر مربوط در فلان دستگاه به ارائه تصمیمات ستاد استانی کرونا موکول می‌شود و دوباره دور باطل تکرار گریبان رسانه‌های استان را می‌گیرد.
مروری بر وضعیت دیگرکلان شهرها
با نگاهی به تیتر و اخبار منتشرشده در رسانه برخی کلان شهرها، می‌توان گفت که دامنه اطلاع رسانی در این استان‌ها از اطلاع رسانی در خراسان رضوی بهتر است.
درحالی که رسانه‌های مشهدی نمی‌توانند برای هفته‌های آتی دست کم حتی پیش بینی‌ای موقتی از وضعیت ادامه، کاهش یا افزایش شیوع کووید ۱۹ ارائه دهند، دیروز خبرگزاری ایسنای اصفهان از قول سخن گوی دانشگاه علوم پزشکی این شهر، پیش بینی نسبتا خوبی از وضعیت هفته‌های آتی ارائه دارد. طبق آنچه که آرش نجیمی اعلام کرده است: «آمار‌ها نشان می‌دهد شیوع کرونا در اصفهان در هفته‌های گذشته جهش شدیدی داشته است. با توجه به افزایش تعداد بیماران حاد و نیازمند دستگاه کمک تنفس در استان ممکن است در هفته‌های آینده با مرگ ومیر ۲ تا ۳ برابری بیماران مواجه شویم که این، وضعیت استان از لحاظ مرگ ومیر بیماران را به فاجعه تبدیل می‌کند.»
یا به عنوان نمونه‌ای دیگر، ۲ روز قبل سید روح ا... حسینی، مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شیراز، با اعلام اینکه طی ۲۴ ساعت (از ظهر پنجشنبه تا ظهر جمعه) ۱۰ نفر در این استان به دلیل ابتلا به کرونا جان باخته اند، آمار نهایی فوت شدگان کرونا در این استان (از ابتدای شیوع کووید ۱۹) را ۱۰۰۱ نفر و آمار نهایی مبتلایان را ۵۵ هزار و ۴۸۷ مورد اعلام کرد. این در حالی است که ما در خراسان رضوی مدت هاست که از آمار به روز فوت شدگان ناشی از کرونا اطلاعی نداریم.
درحالی که انتظار می‌رود مسئولان ارشد استانی بیشتر از گذشته در مورد مسائل مختلف کرونا اظهارنظر کنند، آخرین اظهار نظر رسمی علیرضا رزم حسینی، استاندار سابق خراسان رضوی، در مورد کرونا به حدود یک ماه قبل و ۱۵ شهریور باز می‌گردد؛ جایی که وی به یک اظهار نظر در یک مدرسه دخترانه بسنده و اعلام کرد: «سیاست استان در بازگشایی مدارس با توجه به شرایط ویژه ناشی از شیوع بیماری کووید ۱۹ تابعی از سیاست‌های ستاد ملی کرونا و سیاست‌های ابلاغی از سوی وزارت آموزش وپرورش است.»
تکلیف نامشخص محدودیت‌ها در استان
درحالی که ما در خراسان رضوی نمی‌دانیم آیا محدودیت‌ها هنوز هست یا نه و اگر هست تا چه اندازه است و تا چه زمان خواهد بود و در حالی که بسیاری از موارد زیرمجموعه محدودیت‌های کرونایی فعالیت‌های خود را از مدت‌ها قبل در مشهد آغاز کرده اند، طبق مصوبات ستاد مدیریت بحران استان قم و دستور استاندار این استان، اعمال برخی محدودیت‌های کرونایی به مدت یک هفته از روز پنجشنبه، ۱۰ مهرماه، در استان قم آغاز شده است؛ ضمن اینکه بعد از این دوره ده روزه نیز درباره تمدید یا لغو محدودیت‌ها تصمیم گیری مجدد خواهد شد.
این تمام ماجرا نیست و در کنار قم که قطعا شرایطش از مشهد حادتر نیست، تهران نیز از دیروز با تشدید محدودیت‌ها به تعطیلی یک هفته‌ای رفته است و دانشگاه ها، مدارس، مدارس شبانه روزی، حوزه‌های علمیه، آموزشگاه‌های فنی و حرفه ای، زبان سرا‌ها و دیگرآموزشگاه‌ها و کتابخانه ها، مساجد و مصلاها، سینماها، تئاتر‌ها و مراکز مشابه، موزه‌ها و باغ موزه ها، تالار‌های پذیرایی، آرایشگاه‌های زنانه و سالن‌های زیبایی در این یک هفته تعطیل خواهد بود.
از همدان نیز خبر رسیده است که دیروز طبق دستور استاندار همدان، تمامی مقاطع و مدارس استان به مدت یک هفته تعطیل اعلام شده است. اصفهانی‌ها نیز سال تحصیلی را با یک هفته تعویق شروع کردند. ضمن اینکه تداوم وضعیت قرمز در ۲ شهرستان دلفان و سلسله، باعث تعطیلی مدارس این ۲ شهرستان از توابع استان لرستان در آخرین هفته شهریورماه شده بود. این در حالی است که تعطیلی مدارس خراسان رضوی همچنان از مرحله «ارسال درخواست به استانداری برای تعطیلی مدارس شهرستان» فراتر نرفته است و با وجود اینکه مدیرکل آموزش وپرورش خراسان رضوی اعلام کرده است از ابتدای شیوع کرونا ۲۳۲ دانش آموز و ۲۴۴ معلم استان به کرونا مبتلا شده اند، هنوز خبری از تعطیلی مدارس استان یا حداقل شهرستان‌های دارای وضعیت قرمز نیست.
آخر صفر و توصیه و درخواست به جای دستور
همه ساله و در ایام دهه آخر ماه صفر، خیل عظیم مشتاقان بارگاه منور رضوی از جای جای ایران و به ویژه خراسان رضوی، با پای پیاده راهی مشهد می‌شوند. با نگاهی به اخبار منتشره در این زمینه، مسئولان استانی تنها به توصیه برای حضور نیافتن در مشهد، شرکت نکردن در پیاده روی دهه آخر اربعین و حداکثر به اخطار برای ارائه نکردن خدمات به زائران پیاده بسنده کرده اند.
آنچه مشخص است این است که خبرنگاران هنوز نتوانسته اند به رسالت کامل خود برای اطلاع رسانی کانال محلی و استانی اخبار و روایات کرونایی عمل کنند و نمی‌توان از کم لطفی مسئولان در این زمینه نگفت و ننوشت.