به دنبال تعیین تکلیف نهایی نقشه‌های اجرایی بازار فرش در جلسه شورای فنی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان و ارسال نقشه‌های مصوب برای اجرا به شهرداری، حالا خبر می‌رسد که مرمت بازار بزرگ و قدیمی فرش مشهد به مرحله انتخاب پیمانکار رسیده است.
محمد کاملان | شهرآرانیوز؛ در سال‌های گذشته، آخرین باری که ماجرای مرمت بازار فرش مطرح شد، سال ۱۳۸۵ بود و پس از آن شاهد ثبت این بازار در فهرست آثار ملی ایران بودیم؛ طرحی که البته در حد حرف باقی ماند و اختلافات شهرداری و میراث فرهنگی در آن زمان اجازه نداد که کار مرمت بازار آغاز شود و اوضاع و احوال بازار به دلیل رسیدگی نکردن مناسب روبه وخامت گذاشت. اصلی‌ترین مشکل بازار هم چوب‌های پوسیده سقف و کابل‌های برقی بود که به صورت ناایمن از کنار آن‌ها عبور کرده بود و این موضوع هرلحظه امکان آتش سوزی و خاکستر شدن بازار را تقویت می‌کرد.
سال ۱۳۹۷ و با پیشنهاد شهرداری مشهد، طرح مرمت بازار در کمیته فنی میراث فرهنگی استان به تصویب رسید و تیرماه ۱۳۹۸ هم ابلاغ کلی این طرح از پایتخت به دست شهرداری و میراث فرهنگی استان رسید. آذرماه همان سال بخش کوچکی از بازار به صورت آزمایشی مرمت شد تا بازاری‌ها و میراث فرهنگی حاصل کار را از نزدیک ببینند.
بعد از گذشت یک سال از تصویب و ابلاغ و تأیید مرمت آزمایشی ۲ دهنه از مغازه ها، به گفته شهردار منطقه ثامن، مرمت بازار فرش وارد مرحله تازه‌ای شده و در مرحله انتخاب پیمانکار قرار گرفته است. مصطفی نعمتی با اشاره به آخرین اخبار منتشرشده مرمت بازار فرش، به خبرنگار ما گفت: مرمت بازار فرش مشهد به صورت جامع هنوز آغاز نشده است. تنها ۲ دهنه از مغاز ه‌ها مطابق طرحی که شهرداری داشت، مرمت شد. شورای فنی میراث در استان و تهران این طرح را تأیید کردند و اکنون در مرحله تعیین پیمانکار هستیم.
۱۰ ماه زمان برای مرمت بازار
وی در ادامه از تغییر اوضاع برای مرمت بازار خبر داد و افزود: پیش از این قرار بود مرمت تنها با مشارکت شهرداری و بازاریان انجام شود و در آن حالت بنا بود که نیمی از این هزینه را شهرداری به صاحبان مغازه‌ها در بازار وام بدهد. اکنون اوضاع کمی تغییر کرده است و با ورود میراث فرهنگی به این ماجرا، باید ببینیم میراث فرهنگی قرار است چقدر هزینه کند و به دنبال این موضوع، سهم شهرداری و کسبه بازار مشخص شود.
شهردار منطقه ثامن با تأکید بر اینکه فرایند مرمت بازار بعد از انتخاب پیمانکار بیشتر از ۱۰ ماه طول نخواهد کشید، گفت: انتخاب پیمانکار برای مرمت بازار فرش با بقیه پروژه‌ها کمی فرق می‌کند و باید به سراغ پیمانکاری برویم که گرید مرمت آثار تاریخی داشته باشد و به همین دلیل نمی‌توانیم مشخص کنیم که چه زمانی پیمانکار انتخاب می‌شود و با شهرداری قرارداد می‌بندد، اما از روزی که پیمانکار مرمت بازار را آغاز کند، پیش بینی ما این است که اگر اتفاق خاصی رخ ندهد و همه اضلاع این فرایند پای کار باشند، مرمت بازار بین ۱۰ ماه تا یک سال بیشتر زمان نخواهد برد.
بازار دوره ناصری احیا می‌شود
اما در جریان مرمت بازار فرش چه اتفاقی برای این بازار خواهد افتاد و چه تغییراتی برای آن رخ می‌دهد؟
مشاور طرح مرمت بازار فرش با بیان اینکه قرار است بازار به همان سبک و سیاق دوره ناصری مرمت و احیا شود، گفت: طرح اصلی ما برای مرمت بازار، بازگرداندن این مکان به شکل دوره ناصری است. بر اساس اسناد تاریخی که به دستمان رسیده است، فرضیاتی درباره شکل و شمایل بازار بزرگ مشهد در زمان قاجار و دوره ناصری داشتیم و بر مبنای همان‌ها طرح مرمت بازار را تهیه کردیم.
ساسان نوروزی افزود: جریان کاوش‌های باستان شناختی که هنگام اجرای مرمت آزمایشی داشتیم، آثار دوره ناصری کاملا پیدا شد. این آثار شامل پایه‌های بازار و ابعاد، همه کف سنگ‌های آن دوره و دیگر لایه‌های تاریخی این بازار بوده است. نکته درخور توجه اینجاست که همه فرضیاتی که ما درباره بازار بزرگ مشهد در دوره ناصری داشتیم، با این کاوش‌های باستان شناسی و چیز‌هایی که پیدا کردیم، کاملا تأیید شد.
وی با اشاره به طولانی شدن فرایند تصویب طرح و تغییراتی که در آن به وجود آمده است، افزود: مراحل تصویب مرمت بازار فرش به دلیل حساسیتی که وجود داشت، کمی طولانی شد و طرح ارسالی ما بیشتر از ۵ درصد دچار تغییر نشده است.