به مناسبت روز کتاب و کتاب‌خوانی راهی یکی از مجهزترین کتابخانه‌های منطقه در شهرک طرق شدیم تا از مکانی که به همت یک خیر در سال ۸۲ بنا شده و همچنین حسین قربانی، مدیر باسابقه آن که به‌شدت دل‌تنگ روز‌های حضور در کتابخانه و میزبانی از مراجعه‌کنندگانش است، گزارش تهیه کنیم.
سعید جلائیان | شهرآرانیوز؛ به مناسبت روز کتاب و کتاب‌خوانی راهی یکی از مجهزترین کتابخانه‌های منطقه در شهرک طرق شدیم تا از مکانی که به همت یک خیر در سال ۸۲ بنا شده و همچنین حسین قربانی، مدیر باسابقه آن که به‌شدت دل‌تنگ روز‌های حضور در کتابخانه و میزبانی از مراجعه‌کنندگانش است، گزارش تهیه کنیم.
کتابخانه فرزانه جامع یکی از مراکز اصلی فرهنگی‌واجتماعی در شهرک طرق محسوب می‌شود که تا پیش از شیوع کرونا به همت مسئولانش برنامه‌های متنوعی در آن برگزار می‌شد که باعث عضویت بیشتر شهروندان طرقی در این کتابخانه شده بود. این امر به‌ویژه در ۳ سال اخیر که حسین قربانی مسئولیت اداره این مرکز فرهنگی را برعهده گرفته است، بیشتر به چشم می‌آمد. مدیر کتابخانه فرزانه جامع ۱۴ سال سابقه کار دارد و با علاقه‌ای که به کار خود دارد، توانسته است رونق خاصی به کتابخانه‌اش ببخشد. البته علاقه او به کتاب و کتابداری به دوران تحصیلش بازمی‌گردد. قربانی درباره چگونگی حضورش در این حرفه توضیح می‌دهد: من علاقه زیادی به مطالعه کتاب دارم و در دوران تحصیل در مدرسه عضو فعال کتابخانه‌های مختلف بودم. در آنجا بود که به کار کتابداری علاقه پیدا کردم. برخورد کتابدار‌ها با اعضا بسیار صمیمی بود و به‌خوبی مراجعه‌کنندگان را راهنمایی می‌کردند. من با چشمانم دیدم این حرفه چه ظرفیتی برای رفع نیاز‌های جامعه و بالا رفتن سطح آگاهی مردم دارد. به همین سبب جذب این حرفه شدم و به‌عنوان کتابدار استخدام شدم. پس از آن نیز در رشته کتابداری تحصیل کردم و پس از دریافت مدرک کارشناسی به استخدام رسمی نهاد کتابخانه‌ها درآمدم.
لذت کار در کتابخانه‌های حاشیه شهر
شروع به کار قربانی در سال ۸۵ و کتابخانه شهید باهنر بوستان ملت بود. او در ادامه در مراکز فرهنگی مانند طبرسی، ثارا...، قائمیه و دهخدا کار می‌کند و پس از آن به مدت ۴ سال در کتابخانه‌های فریمان مشغول می‌شود. وی با مقایسه مراکزی که در آن‌ها خدمت کرده است، می‌گوید: من در مناطق مختلف شهر مشهد خدمت کردم، اما صادقانه می‌گویم لذتی که کار در کتابخانه‌های حاشیه شهر دارد، متفاوت است. در اینجا حس خوبی دارم که دلیل آن هم مراجعه‌کنندگان به‌ویژه کودکان و نوجوانانی هستند که هیچ ادعایی ندارند و تنها جویای یادگیری علم و دانش هستند. ۳ سال از روزی که در طرق مشغول به کار شدم می‌گذرد. با وجود اینکه منزلم در قاسم‌آباد است و هرروز ۳۳ کیلومتر راه را باید برای رسیدن به محل کارم طی کنم، کار در اینجا را به کتابخانه‌های دیگر و حتی نزدیک محل سکونتم ترجیح می‌دهم.
امکانات کتابخانه
کتابخانه فرزانه جامع که قربانی در آن مشغول است، به همت یک خیر در سال ۸۲ بنا شده است. مساحت این مرکز فرهنگی ۸۳۰ مترمربع است. در سال ۸۷ اداره این کتابخانه به نهاد کتابخانه‌ها واگذار می‌شود و این نهاد آن را تجهیز و اداره آن را به نیرو‌های متخصص می‌سپارد. قربانی درباره امکانات این کتابخانه توضیح می‌دهد: اینجا یکی از مجهزترین کتابخانه‌های حاشیه شهر مشهد است. اکنون ۲۳ هزار و ۴۰۷ نسخه کتاب در قفسه‌های این کتابخانه موجود است. بخش‌های مخزن، مرجع و کودکان بسیار فعال و مجهز است. همچنین بخش‌های نوجوان و کمک‌درسی تقسیم شده است. علاوه بر این، امکاناتی مانند بخش سمعی‌وبصری، ۲ سالن مطالعه، تالار اجتماعات با ۹۰ صندلی و نمازخانه نیز داریم.
۳ سال از حضور قربانی در کتابخانه شهرک طرق با ۱۳۰۰ عضوی که داشته است، می‌گذرد، اما در این مدت تعداد اعضا به ۱۸۷۲ نفر رسیده است. مسئول کتابخانه جامع فرزانه درباره چگونگی جذب مخاطب در این مرکز فرهنگی توضیح می‌دهد: وقتی مسئول کتابخانه شدم، برنامه‌ها و اهدافی داشتم. روزی که من کارم را شروع کردم، به مهد‌های کودک و مدارس رفتم و از دانش‌آموزان دعوت کردم به اینجا بیایند. به همین شکل توانستیم حدود ۳۵ درصد اعضای فعال کتابخانه را اضافه کنیم. البته تغییر سیاست نهاد کتابخانه‌ها که دیگر مراکز از حالت قرض دادن کتاب به اجرای برنامه‌های فرهنگی تغییر کرده نیز تأثیر زیادی در جذب مخاطبان داشته است. ما تا پیش از شیوع کرونا برنامه‌های متنوع و شادی به‌ویژه برای گروه سنی کودک‌ونوجوان برگزار کردیم. مانند جشن وحدت، مسابقات و برنامه‌های متنوعی مانند نقاشی، کتاب‌خوانی و... که استقبال زیادی به همراه داشت. حتی مهد‌های کودک و مدارس نیز به اینجا می‌آمدند و برنامه‌های خود را در اتاق جلسات یا بخش کودکان ما برگزار می‌کردند. کار‌هایی که همه آن‌ها با شیوع ویروس کرونا تعطیل شد.
کتابخانه طرق در محلی واقع شده است که مقابل و همچنین در همسایگی آن چند مدرسه قرار دارد. به همین علت بخش عمده‌ای از مراجعه‌کنندگان را دانش‌آموزان تشکیل می‌دهند. قربانی درباره اعضای کتابخانه می‌گوید: طبق برآوردی که من انجام دادم، حدود ۷۰ درصد مراجعه‌کنندگان ما را کودکان و دانش‌آموزان مدارس طرق تشکیل می‌دهند. حتی برخی دانش‌آموزان پیش از حضور در مدرسه به اینجا سر می‌زنند.
روز‌های فرود کتابخانه
کتابخانه‌ای که هرروز ده‌ها مراجعه‌کننده داشت، از اسفند سال گذشته بسیار خلوت شده است. به همین سبب مسئولان کتابخانه تلاش می‌کنند با برگزاری برنامه‌های مختلف در فضای مجازی، اعضای کتابخانه را به مطالعه دعوت کنند. قربانی از برنامه‌های این کتابخانه در اوضاع کرونایی می‌گوید: پس از شیوع ویروس کرونا، من برای فعال نگه‌داشتن کتابخانه و تشویق مردم به مطالعه صفحه‌ای در اینستاگرام راه‌اندازی کردم و هرهفته پستی برای معرفی یک کتاب منتشر می‌کنم. البته متأسفانه بیشتر مراجعه‌کننده‌های ما کودک و بدون تلفن هوشمند هستند، اما برای من تفاوتی ندارد. من به‌شدت دل‌تنگ روز‌هایی هستم که با بچه‌ها در اینجا بازی و درباره کتاب بحث می‌کردیم.