نگاهی تحلیلی به توافق اخیر روسیه و پاکستان در حوزه انرژی که با کنار‌گذاشتن کشورمان همراه بود
به گزارش شهرآرانیوز؛ هفته گذشته، رسانه‌های روسی از «توافق روسیه و پاکستان برای ساخت خط لوله ۱۱۰۰کیلومتری انتقال گاز» خبر دادند. این خبر شاید در وهله نخست برای آنانی که درجریان مذاکرات پیشین ایران و پاکستان برای انتقال خط لوله گاز از ایران به پاکستان نبودند، چندان حائز اهمیت نباشد و صرفا همکاری مشترک دو کشور دوست تلقی شود، اما مادامی‌که بدانیم پاکستان تا پیش از این قرار بود با ایران دراین زمینه توافق کند، همه‌چیز متفاوت می‌شود. نه فقط از جهت منافع اقتصادی‌ای که این توافق می‌توانست برای ایران به‌دنبال داشته باشد بلکه به‌دلیل ارزش استراتژیک این خط لوله، توافق جدید پاکستان با روسیه و کنار‌گذاشتن ایران از جانب این کشور همسایه، خبر تلخی برای منافع ملی کشورمان است.
تلخ‌تر آنکه آن بخش از خط لوله که در ایران قرار دارد تکمیل شده است و بنا بر قرارداد، پاکستان هم می‌بایست تا مرداد۱۳۹۸ بخشی را که در این کشور جریان می‌یابد تکمیل و آماده بهره‌برداری می‌کرد، اما این پروژه با‌وجود شکایت ایران، تاکنون تکمیل نشده است و با‌توجه‌به تداوم تحریم‌ها نمی‌توان انتظار تکمیل آن را در آینده نزدیک داشت به‌ویژه که حال پای روس‌ها هم به این معامله باز شده است.
تحریم‌ها مانع از تکمیل خط لوله گاز ایران- پاکستان
بر‌اساس اخبار منتشرشده توافقنامه تسهیل همکاری اقتصادی پاکستان و روسیه میان مقامات انرژی دو کشور در تاریخ ۲ آذرماه ۱۳۹۹ به امضا رسیده است؛ این در‌حالی است که خط لوله گاز ایران-پاکستان به حال خود رها شده است! البته پاکستان پیش‌تر در اردیبهشت۱۳۹۸ به ایران اطلاع داده بود «مادامی که این کشور تحت تحریم‌های آمریکاست، امکان تکمیل خط لوله ایران-پاکستان وجود ندارد.» ازآنجاکه تعلیق خط لوله گاز ایران به پاکستان سؤال برانگیز است، مبین صولت، رئیس اداره گاز پاکستان، پاسخ هر‌گونه پرسش در این خصوص را پیش‌دستانه این‌گونه داده است: «وجود تحریم‌ها باعث شده که ما نتوانیم خط انتقال گاز از ایران را تکمیل کنیم.»
انگیزه‌های فرصت طلبانه پاکستان
اما در‌کنار نقد‌هایی که برخی کارشناسان اقتصادی به پیامد‌های قطعی و منفی تحریم‌ها دارند، یک کارشناس مسائل جنوب آسیا، معتقد است که فارغ از انگیزه تحریم اقتصادی، در همین شرایط رخ‌داده ناشی از تحریم‌ها علیه ایران، پاکستان فرصت‌طلبانه با انگیزه‌های بسط نفوذ خود در منطقه، با نوعی تغییر رویکرد در سیاست خارجی خود، به روسیه نزدیک‌تر از گذشته شده است. مصطفی زندیه با اشاره به منابع خبری پاکستان که گزارش داده‌اند در‌صورت نهایی‌شدن قرارداد ۹میلیارد دلاری فروش تجهیزات نظامی روسیه به پاکستان، مسکو به صادرکننده نخست تسلیحات به پاکستان تبدیل خواهد شد، گفت: «این‌ها نشانه‌هایی است که از آن می‌توان پی به عمق روابط پاکستان و روسیه برد.»