۲ ماه از تصویب فهرست آلاینده‌های مشهد گذشته، اما هنوز از اقدام دستگاه‌های مسئول در راستای کاهش آلودگی هوا خبری نیست
لاله سادات کوثری | شهرآرانیوز؛ اولین ماه از آخرین زمستان قرن را هم با چند روز هوای آلوده شروع کردیم؛ هوایی که از ابتدای سال، روز‌های زیادی را در آلودگی گذرانده است و با رویه فعلی، بی‌گمان روز‌ها و هفته‌های دیگری نیز باید در انتظار روز‌های آلوده باشیم. با گذشت ۲ ماه از تصویب سیاهه آلودگی هوای مشهد، دستگاه‌های اجرایی شهر همچنان درگیر ابلاغ شدن یا نشدن این سیاهه هستند. به گونه‌ای که برخی دستگاه‌ها از ابلاغ این سیاهه سخن می‌گویند و برخی هنوز در انتظار ابلاغ هستند. اما مشخص است که برای کاهش بار آلودگی، اقدامی صورت نگرفته است.
۲ ماه قبل بود که در جلسه کارگروه اجرایی و اضطراری کاهش آلودگی هوای استان سیاهه آلودگی هوای مشهد ارائه شد. این سیاهه را که شهرداری مشهد برنامه ریزی کرده و دانشگاه صنعتی شریف تهیه و تدوین کرده است، در آن جلسه ارائه شد و درباره آن بحث و تبادل نظر صورت گرفت و در انتها به تصویب رسید. بعد از انتشار این خبر و با گذشت بیش از ۲ ماه از تصویب این سیاهه، انتظار‌ها برای اقدام عملی در راستای کاهش آلودگی هوای مشهد از سوی دستگاه‌های مختلف به فرجام نرسیده است و مشهد همچنان با آلودگی هوا درگیر است.
سیاهه به فرمانداری ارسال شده است
در این باره مدیر محیط زیست و توسعه پایدار شهری شهرداری مشهد به خبرنگار شهرآرا گفت: در شهرداری وظایف اجرایی در این راستا آغاز شده و برای مثال، رونمایی از تاکسی‌ها و اتوبوس‌های نوسازی شده در حوزه شهرداری مشهد اتفاقات مبارکی بوده است، اما در سطح کلان و برای اجرا در کل شهر، این سیاهه را به فرمانداری ارسال کردیم تا فرماندار آن را به دستگاه‌های خارج از مجموعه شهرداری ابلاغ کند.
محمد پذیرا افزود: به نظر می‌رسد بهتر است فرمانداری درباره میزان آلاینده‌ها و تعیین سهم هر بخش و متولی در ایجاد و کاهش آلایندگی، اطلاع رسانی کند تا هر حوزه سهم خود را از آلودگی هوا بداند.
پذیرا با بیان اینکه مشهد دومین کلان شهر کشور است که از سال ۹۷ در تدارک تدوین سیاهه آلودگی هوا است، یادآور شد: در مشهد تاکنون سیاهه انتشار آلاینده‌های هوا نداشته ایم، اما اکنون با در دست داشتن این سیاهه، می‌توانیم تحلیل کنیم که سهم هرکدام از منابع ثابت و متحرک مانند موتورسیکلت ها، نیروگاه‌ها و دستگاه‌های متولی در آلایندگی هوا چقدر است.
پذیرا بیان کرد: این سیاهه به قسمت‌های مختلف شهرداری مشهد ارسال شده است.
پیگیری از دفتر فنی استانداری
معاون عمرانی فرماندار مشهد در گفتگو با ما در باره اینکه سیاهه موجود در چه مرحله‌ای قرار دارد، با بیان اینکه تاکنون چنین نامه‌ای به دست ما نرسیده است، گفت: شهرداری معمولا نامه‌هایی از این دست را به محیط زیست استان ارسال می‌کند. زیرا در کارگروه استانی که تشکیل می‌شود، محیط زیست استان نقش دبیری دارد؛ بنابراین موضوع در حوزه اختیارات نهاد‌های استانی است.
مهدی برامکی افزود: بهتر است این موضوع را از دفتر فنی استانداری پیگیری کنید.
تصویب همان ابلاغ است!
در ادامه پیگیری‌ها و پاسخ به اینکه سرانجام سیاهه انتشار آلاینده‌های هوای مشهد از چه زمانی برای دستگاه‌ها لازم الاجراست، مسئول گروه فضای سبز دفتر فنی استانداری خراسان رضوی به خبرنگار ما گفت: با توجه به اینکه در کارگروه آلودگی هوا، همه دستگاه‌های مرتبط با این موضوع عضو هستند، مصوبه کارگروه به منزله ابلاغ محسوب می‌شود.
حسین فکور افزود: به عبارتی می‌توان چنین تحلیل کرد که با تصویب این موضوع در کارگروه آلودگی هوا، سیاهه انتشار به دستگاه‌ها ابلاغ شده است. وی گفت: بعد از ابلاغ مرکز پایش آلاینده‌های زیست محیطی، شهرداری مشهد باید با توجه به سیاهه موجود، شرح وظایف هرکدام از دستگاه‌ها را احصا کند و به دفتر فنی ارائه دهد. وی بیان کرد: بعد از ارسال شرح وظایف از سوی شهرداری به دفتر فنی، ما هرکدام از این وظایف را به صورت جداگانه به هر دستگاه ابلاغ خواهیم کرد؛ بنابراین در حالت کلی، ابلاغ ما همان مصوبه‌ای است که در کارگروه به تصویب رسیده است.
هرگونه تخطی پاسخگویی می‌طلبد
فکور با بیان اینکه تاریخ تصویب مصوبه همان اوایل آبان ماه امسال بوده است، افزود: اگر شهرداری شرح وظایف را به ما ارسال کند، ما بلافاصله کار ابلاغ جداگانه و اختصاصی برای هر دستگاه را انجام خواهیم داد و این ابلاغ به عنوان دومین ابلاغ به حساب می‌آید.
وی در پاسخ به اینکه اگر دستگاهی بعد از ابلاغ از وظایف خود عدول کند، چه می‌شود نیز افزود: مدیران هر دستگاه باید در کارگروه آلودگی هوا پاسخگوی اعمال و رفتار دستگاه خود باشند.
شهرداری نمی‌تواند برای دستگاه‌ها شرح وظایف تعیین کند
برای یافتن پاسخ اینکه آیا شهرداری شرح وظایف را برای دستگاه‌ها تهیه کرده است یا خیر، دوباره به سراغ مدیر محیط زیست و توسعه پایدار شهری شهرداری مشهد رفتیم. پذیرا در پاسخ به این سؤال گفت: این شرح وظایف باید در کارگروه آلودگی هوای استان تهیه شود. ۱۵سازمان در کاهش آلودگی هوا مؤثرند. شهرداری نمی‌تواند برای همه دستگاه‌ها وظیفه تعیین کند. وی گفت: ما اطلاعات اولیه را به عنوان سیاهه انتشار آلاینده‌های هوا گردآوری و تهیه کردیم تا بتوان به راحتی اوضاع و شبکه مسائل آلاینده در مشهد را تحلیل کرد. حال باید هر دستگاه به فراخور فعالیتش تصمیم گیری و برنامه ریزی کند. حال که سهم هر سازمان تعیین شده است، هر دستگاه خود بهتر می‌داند که چه کند تا آلودگی هوا کمتر شود.