در دوره سی‌ونهم این رویداد نیز با وجود تمام محدودیت‌های رخ داده فیلم‌هایی با محوریت دفاع مقدس و مقاومت حضور دارند. آثاری که می‌تواند حداقل سیمرغ بخش نگاه ملی یا جایزه ویژه شهید سردار سلیمانی را از آن خود کنند. در این نوشتار نگاهی داریم به مهم‌ترین این آثار.
شکیبا افخمی‌راد | شهرآرانیوز - تا به امروز فیلم‌های زیادی با محوریت دفاع مقدس در سینمای ایران ساخته شده‌است. فیلم‌هایی که هر کدام از زاویه مختلفی به هشت سال جنگ تحمیلی پرداخته‌اند. اما همچنان داستان‌ها و اتفاقات ناگفته زیادی درباره آن وجود دارد که می‌تواند در قالب یک فیلم‌سینمایی بیان شود. از همین‌رو نیز بعد از گذشت چند دهه از جنگ تحمیلی همچنان سینماگران به سراغ ساخت فیلم‌هایی با این محوریت می‌روند تا روایت‌های مختلفی را از حاشیه و متن جنگ برای مردم به نمایش بگذارند. جشنواره فیلم فجر هم در دوران برگزاری‌اش هرسال میزبان چند فیلم دفاع مقدسی بوده است.
در دوره سی‌ونهم این رویداد نیز با وجود تمام محدودیت‌های رخ داده فیلم‌هایی با محوریت دفاع مقدس و مقاومت حضور دارند. آثاری که می‌تواند حداقل سیمرغ بخش نگاه ملی یا جایزه ویژه شهید سردار سلیمانی را از آن خود کنند. در این نوشتار نگاهی داریم به مهم‌ترین این آثار.
روایت «تک‌تیرانداز»
فیلم قهرمان‌محور «تک‌تیرانداز» به کارگردانی علی غفاری و تهیه‌کنندگی ابراهیم اصغری برشی کوتاه از حضور حماسی شهید عبدالرسول زرین بهترین تک‌تیرانداز دوران دفاع مقدس را در قالب یک داستان اکشن روایت می‌کند. در این اثر کامبیز دیرباز در نقش شهید عبدالرسول زرین حاضر شده است. درکنار او دیگر بازیگرانی، چون علیرضا کمالی و امیررضا دلاوری و چند هنرمند از کشور‌های مصر، نیجریه، سنگال و ساحل عاج به ایفای نقش پرداخته‌اند. بخش زیادی از قصه «تک‌تیرانداز» در دل نیرو‌های دشمن تعریف می‌شود و به تأثیر حضور و مبارزه تک‌تیرانداز ایرانی در عقیم کردن عملیات‌های دشمن می‌پردازد.
داستانی نوجوانانه از دفاع مقدس
مهدی جعفری که دو سال پیش با فیلم دفاع مقدسی ۲۳ نفر در جشنواره فیلم فجر حضور داشت، امسال از «یدو» در مهم‌ترین رویداد سینمایی کشور رونمایی می‌کند. این اثر که در گونه فیلم‌های دفاع مقدس و کودک و نوجوان ساخته شد، اولین ماه‌های جنگ تحمیلی را در آبادان در حال محاصره به‌تصویر کشیده است. به‌جز بازیگر نقش اول زن فیلم (ستاره پسیانی) دیگر بازیگران «یدو» همگی خوزستانی هستند. براساس اخبار منتشر شده فیلم جدید جعفری که از تولیدات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان محسوب می‌شود، حال وهوایی مشابه با «۲۳ نفر» دارد، اما پروداکشن آن سنگین‌تر و فضا‌های خارجی‌اش بیشتر است.
قصه ساخت اولین جنگنده ایرانی
فیلم «منصور» با نام قبلی «اوج ۱۱۰» به کارگردانی سیاوش سرمدی نیز از آثار دفاع مقدسی امسال جشنواره است. این فیلم سینمایی با نگاهی به بخش‌هایی از زندگی شهید ستاری و طراحی و تولید اولین جنگنده کاملا ایرانی ساخته شده که در آن بخش‌های ناگفته‌ای از هشت سال دفاع مقدس نیز روایت می‌شود. در فیلم «منصور» جمعی از بازیگران تئاتری به ایفای نقش پرداخته‌اند و علیرضا داوودنژاد نیز به عنوان مشاور کارگردان درکنار عوامل این اثر حضور دارد. سرمدی که پیش از این مستند‌های «ادواردو»، «امام موسی صدر»، «چمران به روایت دختر جبل عامل»، «۸۰ سال مقاومت»، «داوطلب مرگ» را روی پرده نقره‌ای برده، حدود سه سال درگیر نگارش فلیم‌نامه و کار‌های مطالعاتی و پژوهشی فیلم «منصور» بوده است.
دیگر فیلم‌ها با محور مقاومت
از دیگر فیلم‌هایی که به‌نوعی با دوران جنگ و مقاومت در ارتباط هستند می‌توان به فیلم «مامان» به کارگردانی آرش انیسی و تهیه‌کنندگی مجید برزگر اشاره کرد. این فیلم سه دوره از زندگی شخصیت مامان خانواده‌ای را که در زمان جنگ از آبادان مهاجرت می‌کنند، به تصویر کشیده است.
به نظر می‌رسد حمیدرضا آذرنگ نیز در نخستین ساخته سینمایی‌اش که «روزی روزگاری آبادان» نام دارد ادای احترامی به مردم جنگ‌زده جنوب کشور داشته‌است. او در این فیلم از حضور بازیگرانی، چون فاطمعه معتمدآریا و محسن تنابنده بهره گرفته است.
در میان آثار جشنواره یک فیلم سیاسی و استراتژیک نیز حضور دارند. فیلم «مصلحت نظام» با نام قبلی «پدری» به کارگردانی حسین دارابی که داستانش در دهه ۶۰ و حوادث سیاسی ملتهب آن دوران می‌گذرد. در این اثر که محصول مشترک سینمایی حوزه هنری و سازمان هنری رسانه‌ای اوج به حساب می‌آید، فرهاد قائمیان، وحید رهبانی، مهدی حسینی‌نیا و نازنین فراهانی ایفای نقش کرده‌اند.
توجه داوران به فیلم‌های دفاع مقدسی
تمامی فیلم‌های یاد شده از آثاری هستند که مورد توجه هئیت داوران قرار گرفته‌اند. هر کدام از این آثار با نامزد شدن در یک یا چند بخش سودای سیمرغ توانسته‌اند در فهرست ۱۶ فیلم نهایی جشنواره امسال قرار گیرند و برای مردم و منتقدان به نمایش دربیاند. از این‌رو می‌توان گفت احتمالا امسال آثار درخور توجهی را با موضوع دفاع مقدس در جشنواره خواهیم داشت. البته چندین اثر دیگر هم با محور مقاومت متقاضی حضور در فجر شده بودند که درنهایت نتوانستند به فهرست نهایی راه پیدا کنند. «آفتاب نیمه‌شب» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی شهریار بحرانی یکی از این آثار است. این فیلم فرازی از زندگی شهید حسن طهرانی‌مقدم و مردان بلندبالایی را روایت می‌کند که با تلاش و مشقت فراوان برای اولین بار صنعت موشکی را در ایران اسلامی پایه‌گذاری کردند.
رقیه توکلی نیز امسال با فیلم «مهران» در فجر ثبت‌نام کرده‌بود. این فیلم که در سی‌وسومین جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان توانست پروانه زرین شهید بهنام محمدی و جایزه ویژه دبیر برای توجه به فرهنگ مقاومت و برداشت ملموس مردمی و فهم‌شدنی برای نسل امروز ایران اسلامی را از آن خود کند، داستان پسربچه‌ای به اسم مهران است که در دهه شصت میزبان خانواده‌ای جنگ‌زده از شهر مهران می‌شود.
«بچه‌های طوفان» ساخته صادق صادق‌دقیقی دیگر فیلم مرتبط با جنگ تحمیلی است که در فهرست نهایی داوران قرار نگرفت. داستان این اثر که از حضور بازیگرانی، چون پژمان بازغی، مریم بوبانی، پرهام دلدار، رضا ناجی و سوگل طهماسبی بهره گرفته درباره پسر نوجوانی است که پدرش در دوران هشت سال دفاع مقدس جانباز شده‌است.