«سربازی اجباری باید جمع شود و سربازی باید حرفه‌ای شود.» گزاره‌ای است که از نظر هر مخاطبی، منطقی است. این ۲ جمله، بخشی از صحبت‌های قاضی زاده هاشمی، نایب رئیس مجلس، در برنامه «جهان آرا» است که در فضای مجازی منتشر شده و بازخورد‌های زیادی هم داشته است.
فرانک باباپور | شهرآرانیوز؛ «سربازی اجباری باید جمع شود و سربازی باید حرفه‌ای شود.» گزاره‌ای است که از نظر هر مخاطبی، منطقی است. این ۲ جمله، بخشی از صحبت‌های قاضی زاده هاشمی، نایب رئیس مجلس، در برنامه «جهان آرا» است که در فضای مجازی منتشر شده و بازخورد‌های زیادی هم داشته است. سربازی اجباری یکی از آن موضوعات مهمی است که لغو آن در بازه‌های زمانی گوناگون به یک خواست جمعی تبدیل شده و تلاش‌هایی برای برداشتن اجبار از آن انجام شده است.
سیلی به سرباز، آرمان ما نبود!
هربار یک اجحاف در حق سربازان، جرقه‌های اعتراض به اجباری بودن خدمت سربازی را می‌زند و آتش زیر خاکستر درخواست لغو یا کاهش زمان آن را شعله ور می‌کند. این روز‌ها هم دوباره آن خاکستر با ماجرای سیلی عنابستانی، نماینده مردم سبزوار، به یک سرباز راهور جان گرفته و پویش‌هایی برای #لغو_سربازی_اجباری ایجاد کرده است.
ماجرای سیلی به این سرباز، از این قرار است که آقای نماینده با خودرو و راننده شخصی قصد ورود به خط ویژه را داشته که عابد اکبری، سرباز راهور، مانع شده و به این سیلی ختم شده است. این اتفاق واکنش‌های گسترده‌ای در فضای مجازی داشت و هشتگ‌های متنوعی درباره آن زده شد که #سیلی_به_سرباز و #سرباز_اکبری و #عنابستانی پررنگ‌ترین آن‌ها بود.
بماند که عنابستانی سیلی زدن را انکار کرده و نماینده دیگری از سبزوار به دفاع از او رسانه‌ها را شعبان بی مخ نامیده و نماینده اصفهان هم گفته است که نماینده نیروی انتظامی باید از نماینده مردم عذرخواهی کند! اما از قول یکی از کاربران توئیتر: «ناجا پشت سربازش ایستاده و به قوه قضائیه شکایت کرده است. بازپرس هم گفته بدون هیچ فشارپذیری از سوی نمایندگان، پرونده را بررسی می‌کند. البته عنابستانی از چند نماینده خواسته بود از او دفاع کنند. علیه سرباز و ناجا هم مصاحبه کردند که البته این نقشه زیرکانه نقش بر آب شد.»
همه تلاش‌های لغو اجبار سربازی
پیش از این هم اتفاقات ناخوشایندی برای سربازان وطن پیش آمده بود تا آغازگر پویش‌های جمعی برای حذف سربازی اجباری یا بهبود آن بوده باشند. یکی از این اتفاقات، سقوط اتوبوس سربازان به دره نی ریز در سال ۱۳۹۵ بود که به شهادت بیش از ۱۳ سرباز انجامید. در همان روز‌ها بود که پویش #نه_به_سربازی_اجباری راه اندازی شد تا قانون سربازی در ایران را با استناد به قوانین سربازی در دیگر کشور‌ها تغییر دهد. اینکه فقط ۹ درصد کشور‌ها سربازی اجباری دارند، در ۳۰ درصد کشور‌ها اختیاری اجباری و در ۶۱ درصد کشور‌ها کاملا اختیاری است. «بهبود سربازی» شعار پویش دیگری است که با هدف تغییر و بهبود سربازی در راستای منافع ملی آغازبه کار کرد.
جالب است بدانید قانون اجباری بودن خدمت سربازی در ایران، اولین بار در سال ۱۳۰۴ تصویب شد و با اینکه ۹۵ سال از آن می‌گذرد، همچنان بر قوت خود باقی است، به جز مواقعی که زمان آن را تغییر داده اند. از سال ۱۳۹۱، زمان سربازی ۲۱ ماه تعیین شده که برای مناطق جنگی و امنیتی ۱۸ ماه و برای مناطق محروم ۱۹ ماه در نظر گرفته شده است. بااین حال مهرماه همین امسال بود که مدت سربازی به ۲۴ ماه افزایش یافت و همان موقع درخواست‌هایی برای کاهش آن از سوی جوانان مطرح شد که پاسخ مسئولان، تغییرنکردن مصوبه بود.
به همین ترتیب در آذرماه ۹۹ دوباره کارزاری با عنوان #لغو_سربازی_اجباری ایجاد شد که بیانیه‌ای از طرف عموم مردم ایران به ویژه مشمولان غایب، دانشجویان و دانش آموزان به محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، نوشته و از او خواسته شده بود سربازی اجباری را لغو کند که تا لحظه نگارش این مطلب ۱۶ هزار و ۶۵ امضا برای آن جمع شده است.
اما هنوز سال ۱۳۹۹ را به پایان نرسانده ایم که نایب رئیس مجلس، کورسوی امیدی را در دل جوانان روشن کرد تا به برداشته شدن اجبار از قانون سربازی امیدوار باشند.
سحر نزدیک است؟
۷ بهمن ماه بود که خبر افزایش حقوق سربازان به یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان در سال آینده مطرح شد و گمانه زنی‌هایی برای لغو سربازی اجباری و جایگزینی آن با سربازی حرفه‌ای را ایجاد کرد. سیدمحسن دهنوی، عضو کمیسیون تلفیق۱۴۰۰، به جز این افزایش حقوق، از دیگر مزایای در نظر گرفته شده برای سربازان مثل حق مأموریت، تأهل، بدی آب وهوا و مناطق مرزی که علاوه بر حقوق تعیین شده محاسبه می‌شود نیز گفت.
البته مردم به همین افزایش حقوق و مزایا راضی نبودند و معتقد بودند تا زمانی که سربازی اجباری باشد، هیچ فرقی نمی‌کند حقوق آن چقدر باشد. کاربران زیادی در فضای مجازی از سختی‌های سربازی و اشکالات اجباری بودن آن نوشتند، مانند کاربری در توئیتر که گفته بود: «خلاصه تا #سربازی_اجباری هست، فرقی نداره به سرباز حقوق زیاد بدهی یا به او چک بزنی، تفاوتی نمی‌کند به سرباز ۱۸۰هزار تومان پول بدهی یا یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان. باید به این سمت برویم که سربازی اجباری برداشته شود.»
یا کاربر دیگری که درد مشترک سربازان تحصیل کرده را مطرح کرده بود: «یکی از رفقام ۶ سال توی بهترین دانشگاه کشور مهندسی برق خونده و حالا ناامید از آینده، داره اقدام می‌کنه برای #سربازی_اجباری. دیشب بهم زنگ زد، قشنگ معلوم بود دیگه کم آورده.»
بااین حال صحبت‌های نایب رئیس مجلس مهر تأییدی بر آن گمانه زنی‌ها شد و دغدغه مجلس برای حرفه‌ای شدن سربازی را مطرح کرد: «سربازی اجباری باید جمع شود. سربازی باید حرفه‌ای شود. مجلس دراین زمینه طرح دارد که باید با ستاد کل به توافق برسیم. ما به خوبی از سرباز‌ها استفاده نمی‌کنیم و وقت آن‌ها تلف می‌شود.» صحبت‌هایی که دل بسیاری از جوانان و خانواده هایشان را روشن کرد.