مجلس شورای اسلامی (قوه مقننه) رکن اصلی نهاد قانونگذاری در کشور ایران است که وظیفه انحصاری وضع قانون و نظارت بر اجرای آن را در جمهوری اسلامی برعهده دارد. در قانون اساسی مشروطه و قانون اساسی جمهوری اسلامی پیش از بازنگری، نام این نهاد مجلس شورای ملی بوده است، هرچند که در ۳۱تیر۱۳۵۹ نمایندگان مجلس این نهاد را «مجلس شورای اسلامی» نامگذاری کردند. مصوبات مجلس شورای اسلامی اگر به تأیید شورای نگهبان برسد، برای اجرا به رئیسجمهور ابلاغ میشود.
مجلس شورای اسلامی از دیگر قوا مستقل است. بر طبق اصل۶۲ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مجلس شورای اسلامی از نمایندگان ملت که بهطور مستقیم و با رأی مخفی انتخاب میشوند، تشکیل میشود. دوره نمایندگی در این مجلس ۴سال است که انتخابات هر دوره باید پیش از پایان دوره قبل برگزار شود، بهطوریکه کشور در هیچ زمان بدون مجلس نباشد. عده نمایندگان مجلس ۲۷۰نفر است و از تاریخ همهپرسی سال۱۳۶۸ پس از هر ۱۰سال، با درنظرگرفتن عوامل انسانی، سیاسی، جغرافیایی و نظایر آنها، نهایت ۲۰نماینده میتواند اضافه شود.
زرتشتیان و کلیمیان هرکدام یک نماینده و مسیحیان آشوری و کلدانی درمجموع یک نماینده و مسیحیان ارمنی جنوب و شمال هرکدام یک نماینده انتخاب میکنند. محدوده حوزههای انتخابیه و تعداد نمایندگان را قانون معین میکند. هم اکنون دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی است و تعداد نمایندگان آن ۲۹۰نفرند. پس از برگزاری انتخابات، جلسات مجلس شورای اسلامی با حضور دوسوم مجموع نمایندگان رسمیت مییابد و تصویب طرحها و لوایح طبق آییننامه مصوب داخلی انجام میشود، مگر در مواقعی که در قانون اساسی حدنصاب خاصی تعیین شده باشد.
برای تصویب آییننامه داخلی موافقت دوسوم حاضران لازم است. مذاکرات مجلس شورای اسلامی باید علنی باشد و گزارش کامل آن از طریق رادیو و روزنامه رسمی برای اطلاع عموم منتشر شود. فقط در شرایط اضطراری و در صورتی که رعایت امنیت کشور ایجاب کند، به تقاضای رئیسجمهور یا یکی از وزرا یا ۱۰نفر از نمایندگان، جلسه غیرعلنی تشکیل میشود. مصوبات جلسه غیرعلنی در صورتی معتبر است که با حضور شورای نگهبان به تصویب سهچهارم مجموع نمایندگان برسد. گزارش و مصوبات این جلسات باید پس از برطرفشدن شرایط اضطراری برای اطلاع عموم منتشر شود.
هیئترئیسه و انتخاب رئیس مجلس شورای اسلامی
طبق آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی، مسنترین فرد از نمایندگان حاضر بهعنوان رئیس سنی و فرد بعدی بهعنوان نایبرئیس و ۲نفر از جوانترین نمایندگان حاضر به سمت دبیر معین میشوند و در جایگاه هیئترئیسه قرار میگیرند. این ترکیب هیئترئیسه سنی مجلس را تشکیل میدهد که وظیفه اداره جلسه افتتاحیه، انجام مراسم تحلیف، اقتراع شعب و اجرای انتخابات هیئترئیسه موقت را برعهده دارد. انتخاب هیئترئیسه موقت در دومین جلسه علنی مجلس انجام خواهد شد؛ ترکیب و طرز انتخاب آن مانند هیئترئیسه دائم است، بهجز اینکه اکثریت نسبی در انتخاب رئیس کافی خواهد بود.
هیئترئیسه موقت بلافاصله پس از انتخاب، با متن سوگندنامه هیئترئیسه دائم مراسم تحلیف را بهجا خواهد آورد. پس از تصویب اعتبارنامه دستکم دوسوم مجموع نمایندگان، هیئترئیسه موقت اقدام به انتخاب هیئترئیسه دائم میکند. اعضای هیئترئیسه دائم برای یکسال انتخاب میشوند. مبنای تجدید انتخابات سالیانه، سالروز انتخابات هیئترئیسه قبلی است و در صورتی که با تعطیلات مصادف شود، در جلسه قبل از آن انجام میشود و مسئولیت هیئترئیسه جدید از سالروز انتخابات قبل تفویض خواهد شد.
نهادهای وابسته مجلس شورای اسلامی
مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، دیوان محاسبات کشور، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی و کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، ۴نهاد زیرمجموعه مجلس شورای اسلامی است. علاوهبراین، مجلس دارای ۳معاونت نظارت، قوانین و اجرایی است.
کمیسیونهای تخصصی مجلس شورای اسلامی
گروههایی از نمایندگان هستند که با هدف بررسی تخصصی طرحها و لوایح مطرحشده در مجلس تشکیل میشوند. برپایه اصل۶۶ قانون اساسی، تعداد کمیسیونها و دوره تصدی نمایندگان در آنها در آییننامه داخلی مجلس مشخص خواهد شد. اکنون مجلس شورای اسلامی ۱۷کمیسیون تخصصی دارد.
مجلس شورای اسلامی
| شهرآرانیوز نماینده مردم رزن و درگزین در مجلس گفت: آقای پزشکیان شما در بودجه امسال، پیشنهاد افزایش ۲۰ درصدی حقوق را دادهاید که با شعار عدالت خواهی شما منافات دارد.
کد خبر: ۳۸۲۰۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۷
با تغییر آییننامه داخلی مجلس، روند بررسی لایحه بودجه تغییر کرده است؛ بهگونهای که از این پس، تنها جداول تفصیلی و ارقام بودجه در مجلس مورد رسیدگی قرار میگیرد و مجلس دیگر وارد بررسی احکام بودجه نمیشود.
کد خبر: ۳۸۱۷۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۶
گزارش کمیسیون تلفیق در مورد کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۵ کل کشور و سوال از وزیر امور اقتصادی و دارایی در دستور هفته جاری مجلس است.
کد خبر: ۳۸۱۶۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۶
سخنگوی هیئترئیسه مجلس شورای اسلامی با انتقاد از اظهارات مداخلهجویانه مقامات آمریکایی، گفت: ایالات متحده با ایجاد شکاف میان آحاد ملت ایران و تضعیف جبهه مقاومت، به دنبال تسلط بر منافع کشور است در حالی که تجربه تاریخی نشان میدهد مقاومت، ایستادگی و حفظ انسجام ملی تنها راهحل مقابله با فشارها و تهدیدهای آمریکا است.
کد خبر: ۳۸۱۶۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۶
نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی ، از کلیدخوردن طرح سؤال از مسعود پزشکیان رئیسجمهور در مجلس خبر داد.
کد خبر: ۳۸۱۳۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۴
براساس برنامه بودجه ۱۴۰۵ که دولت به مجلس تحویل داده است، سرجمع ردیف بودجههای نظامی و ردیفهای امنیتی و انتظامی حدود ۱۱ میلیارد و ۴۱۲ میلیون ریال (حدود ۱.۱۴ هزار همت فعلی) است که به نرخ امروز دلار در بازار آزاد، معادل با ۸ میلیارد دلار خواهد بود.
کد خبر: ۳۸۱۳۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۴
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: فکر میکنم به احتمال زیاد کلیات لایحه بودجه در مجلس رأی نیاورد؛ چون دولت هیچ اقدامی در جهت کوچکسازی و حذف تشکیلات زائد اداری انجام نداده است و فقط میخواهد از طریق مالیاتها، هزینههای خود را پوشش دهد.
کد خبر: ۳۸۱۱۳۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۳
رئیس جمهور کشورمان برای تقدیم لایحه بودجه ۱۴۰۵ در جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی حضور پیدا کرد.
کد خبر: ۳۸۰۹۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۲
لایحه بودجه سال ۱۴۰۵ در حالی در مسیر بررسی قرار گرفته که احتمال تنظیم آن بر مبنای ریال جدید و حذف چهار صفر از پول ملی، توجهها را جلب کرده است؛ اقدامی که اگرچه میتواند شفافیت عددی ایجاد کند، اما برای مردم زمانی معنا دارد که به بهبود معیشت و ثبات اقتصادی منجر شود.
کد خبر: ۳۸۰۸۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۲
جلسه غیرعلنی مجلس شورای اسلامی برای بررسی ۵ موضوع اساسی کشور و مرتبط با معیشت مردم شامل اجرای طرح جدید کالابرگ، تأمین نهادهها، کنترل بازار ارز، کنترل و نظارت بر بازار و قیمت کالاها و حمایت از تولیدکنندگان با حضور ۵ وزیر کابینه دولت، رئیسکل بانک مرکزی و رئیس سازمان برنامه و بودجه، امروز برگزار شد.
کد خبر: ۳۸۰۸۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۲
سخنگوی هیئترئیسه مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: دغدغه اصلی مجلس و دولت این است که مردم اثر سیاستها، برنامهریزیها و بودجهریزیها را در سفره خود مشاهده کنند.
کد خبر: ۳۸۰۸۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۲
سخنگوی هیئترئیسه مجلس شورای اسلامی از جلسه غیرعلنی مجلس با حضور مسئولان دولتی درباره وضعیت اقتصادی، معیشت مردم و نوسانات نرخ ارز خبر داد.
کد خبر: ۳۸۰۷۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۲
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: ما مسئولان باید شرایط را به گونهای مدیریت کنیم تا مردم به زندگی عادی خود برسند.
کد خبر: ۳۸۰۶۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۱
سخنگوی کمیسیون مشترک بررسی لایحه ساماندهی اتباع با اشاره به تصویب ۳۲ ماده لایحه و ارجاع ۱۹ ماده به کارگروه جهت رفع ابهامات، گفت: برخی رسانهها با شیطنتهایی دنبال حاشیهسازی هستند چراکه این لایحه وقتی به قانون تبدیل شود، مانع منفعتطلب سودجویان خواهد شد.
کد خبر: ۳۸۰۶۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۱
کاهش سقف اجرای ضمانت کیفری مهریه به چهارده سکه، تازهترین تصمیم مجلس شورای اسلامی است که دوباره موضوع مهریه را به صدر بحثهای حقوقی و اجتماعی آورده است.
کد خبر: ۳۸۰۴۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۱۰/۰۱
مرکز ارتباطات، رسانه و امور فرهنگی مجلس شورای اسلامی در پی انتشار اظهاراتی درباره نقش مجلس در حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و جلوگیری از تثبیت نرخ ارز، با صدور اطلاعیهای این ادعاها را خلاف واقع دانست و تأکید کرد: مجلس یازدهم نهتنها دولت را مکلف به حذف ارز ترجیحی نکرده، بلکه هرگونه تغییر در سیاست ارزی را مشروط به صیانت از معیشت مردم و اجرای سازوکارهای جبرانی کرده است.
کد خبر: ۳۸۰۳۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۳۰
۳۸ نماینده مجلس شورای اسلامی به رئیس جمهور درباره لزوم برقراری عدالت و حذف تبعیض در ساختار اداری کشور و ساماندهی کارکنان دولت تذکر کتبی دادند.
کد خبر: ۳۸۰۳۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۳۰
وزرای اقتصاد، کار، صمت، کشاورزی و دادگستری در جلسات هفته جاری مجلس، برای ارائه گزارشی درباره اقدامات دولت برای حفظ قدرت خرید آحاد مردم، نحوه اجرای طرح کالابرگ الکترونیکی و مدیریت نوسانات ارزی حضور پیدا میکنند.
کد خبر: ۳۸۰۱۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۲۹
رئیس فراکسیون مدیریت شهری مجلس شورای اسلامی گفت: در بودجه سال آینده، برای حمایت از حملونقل عمومی، پنجاه هزار میلیارد تومان اوراق پیشبینی شده است تا گره مشکلات شهرها در این حوزه باز شود.
کد خبر: ۳۷۹۷۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۲۷
رئیس فراکسیون مدیریت شهری مجلس شورای اسلامی گفت: به دلیل منابع اعتباری کشور، قوانین اجازه میداد وزارت کشور نقش کلیدی ایفا کند و به شهرداریها کمکهای خوبی داشته باشد و ما نباید اجازه بدهیم مدیریت شهری در تأمین منابع دچار مشکل شود.
کد خبر: ۳۷۹۶۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۹/۲۷