جایی ۴۷۰میلیون کیلومتر دورتر از کره زمین، روی سطح مریخ، کاوشگری فرود آمده که قرار است به تحقق این رؤیا یا دست کم به نزدیک ترشدن به آن کمک کند. جان مک نامی، مدیر پروژه مأموریت این مریخ نورد در ناسا، پیش از این در بیانیهای گفته بود: «فرود بر مریخ کار سختی است، اما زنان و مردان گروه ما در کاری که انجام میدهند در دنیا بهترین اند. زمانی که به بالای جو مریخ برسیم، همه ما آماده خواهیم بود.»
محبوبه عظیم زاده | شهرآرانیوز - جهان، پیوسته به سمت جلو حرکت میکند و رؤیاها و آرزوهای دوردست و ناممکن خودش را ممکن و تحقق یافته میبیند، حتی اگر آن رؤیاها و آرزوها قدر سفر به مریخ و یافتن علائم حیات بر روی یک سیاره دیگر بزرگ و عجیب به نظر برسد. اتفاقی که همیشه دغدغه و سؤال بزرگ بشر بوده است و هرچه بیشتر میگذرد، جذاب تر، هیجان انگیزتر و مهمتر جلوه میکند.
حالا جایی ۴۷۰میلیون کیلومتر دورتر از کره زمین، روی سطح مریخ، کاوشگری فرود آمده که قرار است به تحقق این رؤیا یا دست کم به نزدیک ترشدن به آن کمک کند. جان مک نامی، مدیر پروژه مأموریت این مریخ نورد در ناسا، پیش از این در بیانیهای گفته بود: «فرود بر مریخ کار سختی است، اما زنان و مردان گروه ما در کاری که انجام میدهند در دنیا بهترین اند. زمانی که به بالای جو مریخ برسیم، همه ما آماده خواهیم بود.»
مأموریت آغاز شد
این ربات مریخ نورد که از آن با عنوان کاوشگر استقامت یا پشتکار یا Perseverance هم یاد میشود، پنجشنبه ۳۰ژوئیه۲۰۲۰ یا ۹ مرداد۱۳۹۹ زمین را به مقصد سیاره سرخ ترک کرد. حالا بعد از گذشت حدود ۷ ماه، سازمان فضایی آمریکا اعلام کرد که این کاوشگر با موفقیت بر سطح مریخ فرود آمد. فرودی که خوش حالی مهندسان ناسا را در پی داشت و به احتمال ویدئوی کوتاه آن را در فضای مجازی دیدهاید. مرکز کنترل مأموریتهای ناسا هم این فرود موفقیت آمیز را تأیید کرد و گفت که انتظارها به سر رسیده و مأموریت جست وجو و تحقیق در این سیاره آغاز شده است.
کاوشگر استقامت فقط دقایقی بعد از فرود بر سطح مریخ، اولین عکس از محیط اطراف خود را به زمین فرستاد، عکسی خاکستری رنگ با سنگها و دست اندازهای سنگی که حتما تا مدتها برای ما یادآور سیاره سرخ خواهد بود. سرعت عمل خوب و دقیق این مریخ نورد از دید کاربران طنزپرداز توئیتر هم پنهان نماند: «مریخ نورد ناسا ۳ دقیقه بعد از فرود، ۲ عکس به زمین فرستاد. ما ۳ روزه داریم تلاش میکنیم عکس تکالیف برادرم رو توی شاد برای معلمش بفرستیم، نمیشه.»
لحطه فرود کاوشگر استقامت روی سطح مریخ
عسکر را بفرستیم مریخ
فرود موفقیت آمیز این کاوشگر البته واکنشهای بیشتری را در فضای مجازی در پی داشت، واکنشهایی که بار بیشتر آنها با طنزها و شوخیها و کنایههای زیادی همراه بود. کاربری نوشته بود: «من حتی اگه با این مریخ نورد ناسا هم به مریخ میرفتم، میدیدی صبح جمعه که خوابم، مامانم جاروبرقی رو روشن کرده اومده مریخ که زیر من رو جارو کنه.» و دیگری گفته بود: «ناسا توی مریخ الان ۲ تا توپ پیدا میکنه خوش حال میشه فکر میکنه اونجا حیات هست. ولی نمیدونه یکیش برای فرشید اسماعیلیه و یکیش برای اوساگونا.»
کاربران بیشتری، اما قیاسها و نکتههای ریزی در اظهارنظرهایشان نهفته بود: «خبر روز جهان: فرود موفقیت آمیز جدیدترین مریخ پیمای ناسا بر سطح مریخ. خبر روز ما: خروج مرغ از تهران ممنوع شد.» حتی کاربران پای عسکر را هم به مریخ باز کردند، مردی ساکن روستای تل پوک سروستان که گفته میشد مارها علاقه زیادی به گزیدنش دارند. کاربری نوشت: «بهتره عسکر رو بفرستیم مریخ، این طوری میتونیم مار فضایی هم کشف کنیم!»
استقامت میگوید آیا حیات روی مریخ وجود داشته است یا نه
خیلی از دانشمندان معتقدند زمان احتمال حیات در مریخ، به سه چهار میلیارد سال پیش برمی گردد. همین نکته به نوعی هدف کاوشگر استقامت هم هست، اینکه آیا روی مریخ هرگز حیاتی وجود داشته است یا خیر. حالا هم محققان ناسا امیدوارند کاوشگرشان بعد از فرود موفقیت آمیز روی مریخ، سنگ تمام بگذارد و با جمع آوری سنگهایی از عمق دومتری آن بتواند به آنها در بررسی احتمال وجود پیشین حیات بر روی این سیاره کمک کند. آن گونه که محققان میگویند، یگانه راه تأیید یا رد فرضیه وجود حیات روی مریخ، بررسی همین نمونه سنگها خواهد بود، سنگهایی که میتواند به یکی از بزرگترین سؤالات همیشگی بشر پاسخ بدهد.
شاید شما هم در زمان پیگیری اخبار این اتفاق فضایی، به عبارت ۷ دقیقه وحشت برخورده باشید، ۷ دقیقه حساسی که این کاوشگر باید طی آن سرعت خود را از ۲۰ هزار کیلومتر در ساعت به صفر میرساند و برای فرود بر دشوارترین محلی که تاکنون برای فرود روی سیاره مریخ انتخاب شده است، آماده میشد. این کاوشگر پیشرفتهترین و بزرگترین رباتی است که ناسا تاکنون به کره مریخ فرستاده است و نهمین حضور یک سازه ساخته بشر را بر مریخ رقم زد.
پرواز یک بالگرد در جهانی دیگر
یک نکته مهم دیگر که این اتفاق را جذاب و هیجان انگیز کرده است، همراهی یک پهپاد است که به وسیله کاوشگر استقامت به پرواز درمی آید تا به مسیریابی در مریخ کمک کند، پهپادبالگردی که همراه مریخ نورد است و ۶ سال روی آن کار شده است. نکتهای که خوش حالی وصف ناپذیری را هم برای مدیر ناسا به وجود آورده بود و این گونه ابرازش کرد: «بگذارید به شما بگویم چیزی که بیشتر از همه چیز برای من به عنوان مدیر ناسا هیجان انگیز است، این است که آماده میشوم پرواز یک بالگرد را در یک جهان جدید تماشا کنم.»
تا سال ۱۹۹۷ سابقه نداشت که کاوشگرهای متحرک به مریخ فرستاده شود. بعد از این دوره بود که با اعزام کاوشگرهای متحرک میشود گفت انقلابی در اکتشافات فضایی رخ داد. پیش از این، ۲ کاوشگر «روح» و «فرصت» به مریخ فرستاده شده بودند که توانایی حرکت بر سطح سیاره را داشتند و حالا پهپادبالگرد «نبوغ» است که با کاوشگر استقامت همراه شده است تا اتفاقهای بهتر و جدیدتری را دراین زمینه رقم بزند.
تصاویر جدید کاوشگر استقامت از سطح مریخ