نجمه موسوی‌زاده
خبرنگار شهرآرا محله
فاطمه صدقی 26ساله و ساکن محله کوهسنگی است. از زمانی که دبیرستانی بوده بنا به علاقه‌ای که به ورزش داشته است رشته‌های مختلفی را امتحان می‌کند از شنا، بدن‌سازی و آمادگی جسمانی گرفته تا هندبال، والیبال و ... حتی کلاس‌های دفاع شخصی نیز می‌رود و می‌تواند کمربند قهوه‌ای کیوکوشین بگیرد.
تحصیلات دانشگاهی خود را در رشته شیمی دنبال می‌کند اما ورزش را کنار نمی‌گذارد و مدتی است که علاقه ورزشی خود را در رشته موتورسواری دنبال می‌کند؛ او که اکنون توانسته یکی از مقام‌آوران موتورسوار خراسانی باشد از روزهای آشنایی و تمرینش برایمان در حرفه‌ای که شاید به چشم خیلی از افراد جایی برای بانوان ندارد می‌گوید.
فصل جدید زندگی‌ام
دوم راهنمایی بوده که با موتور تصادف می‌کند و بینی او می‌شکند از همان موقع ترس زیادی از موتور داشته به طوری که با دیدن موتورسوار از آن دوری می‌کند. حتی زمانی که گواهی‌نامه خودرو می‌گیرد باز هم ترس از موتور با او همراه بوده است، تا اینکه دو سال و نیم پیش به‌خاطر علاقه‌اش به ورزش و مقام‌هایی که در رشته‌های مختلف کسب کرده بود از طریق اداره ورزش و جوانان و همچنین آشنایی‌ای که با خانم حمیدی پیدا می‌کند، چند باری به تماشای موتورسواری بانوان می‌رود و کم کم مشتاق به تمرین موتورسواری می‌شود. می‌گوید:« ترس از موتور به‌دلیل تصادفی که در سن کودکی داشتم همیشه همراه من بود برای همین هم زمانی که تصمیم گرفتم موتورسواری را تجربه و به نوعی با ترس خودم مقابله کنم برایم سخت بود.»
فاطمه در حالی که لبخندی به صورت دارد، پی حرفش را این‌گونه می‌گیرد: « روزهای اولی که وارد این ورزش می‌شوی چون آماتور هستی ممکن است آسیب زیادی ببینی اما اگر علاقه‌مند باشید با جدیت هدف خود را دنبال می‌کنید. من نیز نخستین‌باری که سوار موتور شدم به خاطر سابقه قبلی‌ای که در ذهنم از موتور داشتم ترس همراهم بود اما کم کم این ترس از بین رفت و جای آن را شور و هیجان گرفت.»
وی بیان می‌کند:« مدت زیادی از حضور و تمریناتم نمی‌گذاشت که متوجه شدم نه‌تنها ترسم از بین رفته بلکه عاشق این ورزش شده‌ام و نمی‌توانم آن را رها کنم بنابراین مصمم شدم تا تمرینات برایم فقط جنبه تفریحی و سرگرمی نداشته باشد و برای هدف بالاتری که شرکت در مسابقات بود، تلاش کنم.»
هیچ تصوری از حریف نداریم
او از نخستین‌باری که در مسابقه شرکت کرده این‌گونه برایمان تعریف می‌کند: « اولین مسابقه تجربه متفاوتی برای هر فرد است چون در رشته موتورسواری هیچ‌گونه تصوری از اینکه حریف تو تا چه میزان حرفه‌ای است نداری و بی‌خبر از اینکه چقدر حریف می‌تواند موتور خود را کنترل کند باید با او به رقابت بپردازی، بنابراین خودت هم هر چقدر خوب برانی و مهارت کافی داشته باشی باز معلوم نیست طرف مقابل چگونه باشد و ممکن است به تو آسیب بزند. این موضوع ترس زیادی برای فرد ایجاد می‌کند چون چارچوبی وجود ندارد و اگر زمین بخورید ممکن است آسیب زیادی ببینید.»
فاطمه ادامه می‌دهد: « گاهی در برخی مسابقات شاهد آسیب دیدن بچه‌ها بوده‌ام. من هم در زمان تمرین آسیب دیده‌ام. به خاطر دارم قبل از اینکه زمان تمرین بانوان فرابرسد، آقایان در پیست تمرین کرده بودند و چون موتورهای آن‌ها قدرت بیشتری دارد زمین پیست دچار گودال و فرورفتگی‌های عمیقی شده بود که در یکی از این چاله‌ها موتور من گیر کرد و زمین خوردم و از ناحیه دست آسیب دیدم.»
وی یادآور می‌شود: « همچنین در دومین مسابقه‌ای که شرکت کردم به علت آسیب‌دیدگی دست با اسپری بی‌حس کننده مسابقه را به پایان رساندم. البته این را هم باید اضافه کنم که در این رشته دو زمان آسیب می‌بینی یکی اول کار که آماتور هستی و دوم وقتی حرفه‌ای می‌شوی چون احساس قدرت می‌کنی و ممکن است ضربه‌ای که به تو وارد می‌شود حتی شدت بیشتری نیز داشته باشد. »
وقتی درباره خطرات و آسیب‌های این ورزش و رضایت خانواده از او سؤال می‌کنیم، با همان لبخندی که در طول مصاحبه بر چهره‌اش نقش دارد، بیان می‌کند: «موتورسواری در ظاهر رشته ورزشی خوبی برای بانوان نیست و خطرات آن هم برای همه به نوعی روشن است به همین خاطر خانواده‌ام زیاد راضی نبودند. مادرم خیلی نگران من است و تاکنون حتی یک‌بار هم برای دیدن مسابقات به پیست نیامده و همیشه می‌گوید دل دیدن زمین خوردن تو را ندارم. از طرف دیگر هم می‌گوید این مدت به خاطر تو و علاقه‌ای که می‌دیدم به این موتورسواری داری، صبر کردم حالا تو به خاطر من دیگر ادامه نده! البته مادر است و حق دارد چون اگر آسیب ببینم تمام درد و ناله‌ام در خانه است و این خانواده است که باید از من نگهداری کند، اما علاقه‌ام به این ورزش باعث شده که تا الان بتوانم او را برای ادامه دادن و تمرین مجاب کنم.»
ورزشی که با 5نفر شروع شد!
اولین مسابقه‌ای که فاطمه در آن شرکت می‌کند مسابقات استانی است که در پیست ثامن الائمه مشهد برگزار می‌شده است. او در این رقابت‌ها می‌تواند مقام سوم را در رده آماتور کسب کند. درست بعد از این مسابقه بوده که جدی‌تر از گذشته به تمرین می‌پردازد و ابتدا در مسابقات آیلند کشوری و سپس در مسابقات پیست آزادی شرکت می‌کند. او در این باره می‌گوید:« تعداد قهرمانان خراسانی در این دو مسابقات بسیار زیاد بود و من در هر دو مسابقات توانستم مقام سوم را کسب کنم.»وی با اشاره به اینکه زحمات زیادی کشیده شده تا بانوان بتوانند در این رشته ورزشی فعالیت کنند، بیان می‌کند:« مسئول پیست بانوان سمانه حمیدی است که خیلی کمک کرد تا بانوان بتوانند در این ورزش بدرخشند، همچنین با تلاش‌های او و رئیس هیئت آن زمان مجوز ورزش موتورسواری بانوان گرفته شد، البته اکبر بروشکی و مرتضی حرمی‌باف که هر دو پیش‌کسوت این ورزش هستند به عنوان مربی برای بچه‌ها سنگ تمام گذاشتند.»
فاطمه ادامه می‌دهد:« دو سال و نیم پیش که وارد این ورزش شدم فقط 5خانم بودیم که با علاقه خود توانستیم این رشته نوپا را به دیگر افرادی که علاقه‌مند هستند معرفی کنیم. از خانواده‌ام فقط خودم علاقه‌مند به موتورسواری شدم و وقتی چند جلسه‌ای تمرین کردم نه فقط به خاطر هیجانی که داشت بلکه به خاطر اینکه رشته نوپایی بود که نیاز به حمایت داشت و اینکه بچه‌ها حامی و پشت هم باشند تا این ورزش جان بگیرد و سرپا بماند، هر روز بیشتر از دیروز علاقه‌مند شدم تا حرفه‌ای‌تر باشم و این رشته را ادامه دهم.»
نخستین پیست بانوان کشور
صدقی با اشاره به اینکه استان خراسان اولین استانی است که پیست موتورسواری مخصوص بانوان دارد، می‌گوید:
« دختران موتورسوار همراه با مربیان خود پیست را درست کردند. ما با جانمایی لاستیک در خاک سعی کردیم مسیر را مشخص کنیم حتی برای آن از جیب خود هزینه کردیم چون به حرفه و کار خود عشق می‌ورزیم. البته این پیست با ایده‌آل خود فاصله زیادی دارد اما از نبودش بهتر است.» او با اشاره به اینکه تعدادی از بانوان موتور کراس‌سوار استان مدرک داوری از فدراسیون دارند، ادامه می‌دهد: «من هم این مدرک را گرفته‌ام. در دوره‌های آموزشی شرکت کردم و توانستم مدرک داوری را از فدراسیون کسب کنم و با همین مدرک در مسابقات آقایان ثبت جدول کردم و داوری آن را برعهده داشته‌ام.»
ورزش حرفه‌ای پرهزینه
وی تصریح می‌کند: «اگر کسی به موتورسواری علاقه‌مند باشد او را تشویق می‌کنم اما همان ابتدا هم می‌گویم که رشته پرخرجی است و لباس آن فقط 7میلیون تومان هزینه دارد و پوشیدن آن ضروری است چون جلوی آسیب دیدن و ضربه را می‌گیرد. هزینه خرید موتور نیز از پایه 10میلیون تومان شروع می‌شود و تا 160میلیون تومان می‌رسد که بدون پلاک بوده و کالای قاچاق محسوب می‌شود.» او ادامه می‌دهد:« لباس این رشته لباس سنگین وزنی است از کفش‌هایش تا زانوبند و لباسی که به تن می‌کنیم تا ضربه‌گیر باشد وزن فرد را سنگین می‌کند و این خود در موتورسواری تأثیر دارد، البته با پوشیدن این لباس و گذاشتن کلاه دیگر نمی‌توان تشخیص داد کسی که موتورسواری می‌کند مرد است یا زن! ما در استان روپوشی را که بر روی آن نام هیئت و بانوان ذکر شده است طراحی کرده‌ایم که در اختیار بانوان این رشته قرار می‌دهیم تا شناخته شوند و تنها هیئت استانی بودیم که دست به چنین اقدامی زدیم و در مسابقات کاملا بچه‌های ما مشخص شده بودند.»فاطمه همچنین می‌گوید:« به فرد علاقه‌مند این رشته تأکید می‌کنم که حمایت خاصی در موتورسواری از او نمی‌شود و خطرات این حرفه چیست و اگر آسیب ببیند ممکن است حتی به طور کلی فراموش شود همان‌طور که پیش‌کسوتان زیادی داشتیم که مثال بارز «هر که از دل برود از دیده رود...» شده‌اند و بعد از آسیب جدی هیچ کس سراغی از آن‌ها نگرفته است.»
محدودیت‌ها
وی ادامه می‌دهد: « با وجودی که حمایت خاصی از بانوان در این ورزش نمی‌شود اما در یکی از مسابقات کشوری دو نفر در 250سی سی، دو نفر در 150سی سی آماتور و دو نفر در 150سی سی حرفه‌ای از بانوان مشهدی مقام آوردند، هرچند وعده‌هایی نیز از سوی مسئولان داده شده که از موتورسواری بانوان حمایت کنند اما هنوز اتفاق خاصی نیفتاده است.»
می‌گوید:« این رشته متفاوت از دیگر ورزش‌هاست و نمی‌توانیم هر زمانی که بخواهیم تمرین کنیم چون هیئت زمان‌های خاصی را مشخص می‌کند و این گونه نیست که به عنوان مثال هر زمان که دلتان خواست سوار موتور شوید و برای خودتان تمرین کنید،. البته برخی موتورسواران آقا به کوه و دشت می‌روند اما خانم‌ها به خاطر محدودیت‌ها و اینکه به طبیعت آسیب وارد نشود کمتر پیش می‌آید که خارج از پیست و عرف هیئت موتورسواری کنند. موتورسواری رشته‌ای است با ضوابط و مقررات خاص که رعایت آن‌ها اولین الزام است؛ از زمانی که حرفه‌ای می‌شوی نباید یک‌سری خطاهایی مرتکب شد و چون خانم‌ها گواهی‌نامه ندارند سوار موتورهای شهری نمی‌شوند و تلاش می‌کنند کاملا قانونمند و مطابق قوانین عمل کنند.» او بیان می‌کند: «رشته پرهیجانی است و حتی اگر شما تاکنون سوا موتور نشده باشید یا قدم به پیست نگذاشته باشید اما موتورسوارانی را در کف خیابان دیده‌اید که با حرکات نمایشی استعداد خود را نمایش می‌دهند برخی از آن‌ها بسیار توانمند هستند اما به خاطر هزینه‌ای که این رشته دارد به این سو کشیده نشده‌اند و حرکات آن‌ها در خیابان ممکن است بسیار خطرآفرین باشد و باعث آسیب رساندن به خودشان شود. البته موتورسواری فقط آلودگی هوا و صوتی نیست و برای اینکه نشان دهیم دوستدار طبیعت هستیم با مجوزی که برای تردد از نیروی انتظامی گرفتیم با هدف فرهنگ‌سازی احترام به طبیعت برای جمع‌کردن زباله‌ها به دشت‌های اطراف رفتیم.»
چالش‌های موتورسواری بانوان
او تأکید می‌کند:« به دلیل نبود امکان اخذ گواهی‌نامه موتورسواری برای بانوان، افراد علاقه‌مند به این رشته چاره‌ای جز ورزشی‌شدن ندارند. ورود به این رشته ورزشی تا چندی قبل توأم با یک سری مشکلات از جمله در اختیار نداشتن مکان مناسب بود، بنابراین بانوان علاقه‌مند در ابتدا ناچار به موتورسواری در تپه‌ها و کوه‌های اطراف بودند که علاوه‌بر تخریب منابع طبیعی و محیط زیست، چالش‌هایی را نیز برای بانوان به همراه داشت.» فاطمه ادامه می‌دهد:« برای سروسامان دادن به این وضعیت و همچنین شناسایی و جذب افراد علاقه‌مند، مدیریت و سامان‌دهی آن‌ها حدود ٥سال قبل با پیگیری و همت ریاست وقت هیئت موتورسواری و اتومبیل‌رانی خراسان رضوی و موافقت وزارت ورزش و جوانان آغاز و اولین پیست موتورکراس بانوان با همکاری و مشارکت خود بانوان موتورسوار در مجموعه ورزشی ثامن الائمه مشهد راه‌انداری شد.»وی می‌گوید: «با وجود کمبود امکانات و شرایط سخت ناشی از نبود زیرساخت‌های مناسب برای حضور بانوان، اما تلاش‌های آن‌ها روز به روز بیشتر شد تا جایی که پس از تمرینات سخت و طاقت‌فرسا در اولین دوره از مسابقات موتور کراس کشور، تیم بانوان خراسان رضوی توانست بر شکوه این مسابقات بیفزاید و بانوان استان تعدادی از عناوین قهرمانی را به خود اختصاص دهند. برگزاری منظم تمرینات در پیست ثامن و همچنین مسابقات کشوری بانوان در ورزشگاه آزادی تهران و حضور تیم‌های مقتدر استانی به‌ویژه خراسان رضوی در این مسابقات باعث معرفی بیشتر این رشته و جذب بانوان شد که بیشتر آن‌ها از ورزشکاران دیگر رشته‌های ورزشی هستند و مجموعه این اقدامات در استان و کشور سبب شد تا یک کرسی در فدراسیون جهانی از آن بانوان فدراسیون موتورسواری و اتومبیل‌رانی ایران شود. »فاطمه ادامه می‌دهد:« استان خراسان به طور معمول بیشترین ورزشکار را در مسابقات کشوری موتورسواری دارد اما متأسفانه این روزها آن‌طور که باید و شاید از این ورزش حمایت نمی‌شود به طوری که بسیاری از بچه‌های موتورسوار با ترس اینکه ممکن است موتور آن‌ها را توقیف کنند کمتر به پیست می‌آیند.»وی می‌افزاید:« چون موتورهای ما معمولا کالای قاچاق است بیرون آوردن آن بسیار سخت است و در حال حاضر مجوز داده شده تا از مسیر شهرک صنعتی تا جاده حسن‌آباد بیایند اما به خاطر همین که کالای قاچاق به شمار می‌روند می‌توان با اطلاع دادن شماره بدنه موتور به نیروی انتظامی و اعلام اینکه موتور ثبت هیئت است، اگر موتوری ضبط شد، راحت‌تر و مطابق با قوانین آن را از توقیفی آزاد کرد اما اگر این اطلاعات داده نشده باشد علاوه بر ضبط موتور، موتورسوار باید دو برابر قیمت موتور را نیز به تعزیرات پرداخت کند.»
نگاه جدی‌تر مسئولان
او با بیان اینکه در کشور موتورسواری بانوان در پیست مشکلی ندارد و فدراسیون و وزارت ورزش و جوانان به‌خوبی این رشته را حمایت می‌کنند، تأکید می‌کند:« واقعا حیف است که این همه تلاش در طی این چند سال بر زمین بماند، امیدوارم با حمایت مسئولان محلی و ملی کاری که طی این سال‌ها شروع شده با تلاش مضاعف ادامه پیدا کند و شرایط برای حضور بانوان موتورسوار در مسابقات آسیایی و منطقه‌ای، بین‌المللی و جهانی فراهم شود.» صحبت از نوع برخوردها که می‌شود او بیان می‌کند: « واکنش‌ها متفاوت است خانم‌هایی که می‌بینند موتورسواری می‌کنم واکنش بدی ندارند و بسیاری از آن‌ها اتفاقا خوششان هم می‌آید. در بین آقایان هم بسیاری هستند که واکنش‌های خوب و مثبتی دارند و شاید برای بعضی از آن‌ها تعجب‌آور باشد اما در کل واکنش‌های خوب و مثبت بیشتر است. مردم زمانی که می‌بینند موتور را با یدک‌کش می‌آورم خیلی تعجب می‌کنند و با وجودی که این همه درباره موتورسواری بانوان گفته شده و حتی در برنامه تلویزیونی نیز مصاحبه‌هایی در این رابطه بوده است باز هم برای آن‌ها دیدن خانم موتورسوار جالب است و با تعجب سؤال‌هایی در این باره می‌کنند اما اینکه بخواهم بگویم فردی با دیدن من با موتور برخورد بدی داشته یا رفتار توهین‌آمیزی انجام داده نه همچین اتفاقی تا الان نیفتاده است.» صدقی خاطرنشان می‌کند: «رشته ورزشی موتورکراس زمینه‌های خوب و مساعدی برای پیشرفت دارد. در درجه نخست حجاب کاملا رعایت می‌شود کمااینکه امکان تشخیص مرد یا زن بودن در لباس موتورسواری وجود ندارد، دوم اینکه پیست‌ها و موتورهایی که مورد استفاده قرار می‌گیرند در همه کشورها یکسان است لذا با حضور مربیان واجد شرایط و کسب آمادگی در اردوگاه‌های تیم ملی و حضور حامی مالی، موفقیت تیم موتورکراس بانوان در عرصه‌های جهانی دست‌یافتنی است.» وی در پایان بیان می‌کند: «از مسئولان اداره کل ورزش و جوانان خراسان رضوی و دیگر مراجع ذی‌صلاح درخواست رسیدگی برای رفع مشکلات موجود و حمایت بیشتر از این رشته ورزشی سالم و مفرح را دارم.»