فهیمه شهری | شهرآرانیوز؛ خودرو دلخواهش لامبورگینی است، اما همه او را با پراید سفید و قرمزش میشناسند که با آن رکوردهای بسیاری را ثبت کرده و حتی در مسابقه با بیامو قهرمان شده است. درباره محمد مهری صحبت میکنیم. قهرمان اتومبیلران کشورمان که ۴۱ سال سن دارد و تاکنون ۴۰ مقام کشوری و بیش از ۳۰ مقام استانی در رشته اتومبیلرانی را از آن خود کرده است.
او از سال ۹۰ تاکنون در همه مسابقات کشوری روی سکو رفته و از سال ۹۱ تاکنون در رقابتهای آزاد اتومبیلرانی نیز بیش از ۲۰ مدال کسب کرده است. او تعداد زیادی جام قهرمانی برای استان به ارمغان آورده، طوری که فقط در یک مسابقه ۵ جام به نام او ثبت شده است. طی سالهای اخیر نیز رتبههای اول تا چهارم استان مربوط به شاگردان و همتیمیهای این قهرمان اتومبیلرانی بوده است. در ادامه، صحبتهای این ورزشکار را میخوانید.
شوق پدر، موفقیت پسر
اهل تایباد هستم و کودکیام را در این شهرستان گذراندم. پدرم در عین حال که کشاورز بود، به خودرو و رانندگی خیلی علاقه داشت. از مکانیکی هم سر درمیآورد. همین موضوع باعث شد که وقتی از کودکی علاقه من به رانندگی را میدید، مشوقم باشد و شرایط تمرین را برایم مهیا کند؛ بنابراین از حدود دهسالگی رانندگی میکردم و وقتی در سن هجدهسالگی گواهینامهام را گرفتم، برایم یک تویوتای زرد شکاری خرید. با این خودرو استارت اتومبیلرانی من زده شد و خاطرات زیادی با آن دارم. شنیده بودم مشهد پیست اتومبیلرانی دارد. در رفتوآمدهایم به این شهر سراغ پیستش را گرفتم و به آنجا رفتم. آن زمان پیست ثامن فقط یک زمین آسفالت بزرگ بود. دیدم رانندههای چند خودرو در آن حرکات مارپیچ میروند.
من هم به این کارها علاقه داشتم. حتی احساس میکردم سرعتم از بعضیهایشان بیشتر است. با حمایت خانواده و بهخصوص پدرم، تصمیم گرفتم تمریناتم در پیست را شروع کنم. آن زمان هیئت اتومبیلرانی در استان تشکیل شده بود، اما روی موتور متمرکز بودند و برای مسابقات اتومبیلرانی کار خاصی انجام نمیدادند. با چندنفر از دوستانم وضعیت اتومبیلرانی را کمی نظم دادیم و رقابتهای عامیانه را شروع کردیم. از همان موقع در مسابقات جزو نفرات برتر میشدم و روی سکو میرفتم. اولین مقامم را سال ۷۶ گرفتم و از آنجا که میدیدم فاصله رکوردم با رقیبانم زیاد نیست، انگیزه بیشتری پیدا کردم. آن موقع فدراسیون کلاس آموزشی یا امکانات تمرینی خاصی در اختیارمان نمیگذاشت.
من هم بدون گذراندن هیچ دوره آموزشی خاصی، فقط بر اساس تمرین و تجربه شخصی مسابقه میدادم. از آن موقع تاکنون حدود ۵۰ مقام در رشته اتومبیلرانی برای استان کسب کردهام، اما از حدود سال ۷۸ دیگر به کسب مقام در استان قانع نبودم و به مسابقات کشوری فکر میکردم. برای همین با همان تویوتا به تهران رفتم و پیست اتومبیلرانی آن را پیدا کردم. برای ورود گفتند باید کارت عضویت داشته باشی. من هم، چون علاقه داشتم، اقدامات لازم برای دریافت کارت را انجام دادم و سرانجام داخل پیست رفتم و چند دور در آن زدم.
در حین همین تمرین با یک خودرو دیگر وارد رقابت شدم و دیدم سطح خوبی دارم و فاصلهام با او خیلی زیاد نیست. فقط خودروم از لحاظ فنی ضعیف بود و فهمیدم باید روی آن کار کنم. زیرا در مسابقات اتومبیلرانی ۵۰ درصد موفقیت به رانندگی مربوط میشود و ۵۰ درصد دیگر به وضعیت خودرو و سطح فنی آن ارتباط دارد. پس از تمرین تهران به مشهد بازگشتم، اما دائم این خیال را در سر داشتم که بتوانم در مسابقات ملی تهران مقام کسب کنم. برای رسیدن به این هدف، تا سال ۸۱ خودروم را عوض کردم.
گفتند به درد این رشته نمیخوری، اما ناامید نشدم
در تهران دیده بودم که اتومبیلرانان یک اتاق پراید را میخرند و خودشان تجهیزات فنی داخلش را میبندند. من هم همین کار را انجام دادم. موتوری که لازم بود، خریدم و با همان اطلاعات فنی و مکانیکی که از پدرم فراگرفته بودم، اتاق پراید را بستم و تجهیزات آن را کامل کردم. ابتدا چند مسابقه استانی را با این خودرو شرکت کردم و در همهشان مقام گرفتم.
دیدم قابلیتهای خوبی دارد. مطالعات اینترنتی زیادی انجام دادم و خودروم را به استانداردهای فدراسیون نزدیک کردم. آن زمان سربازیام را خریده بودم. درسم را تا دیپلم ریاضی خواندم و بعد از آن همه وقتم را به اتومبیلرانی اختصاص دادم. میلیونها تومان هزینه اینترنت کردم تا مباحث و فیلمهای رانندگی را دنبال کنم. پایه اطلاعاتی که من در این رشته کسب کردم، همه از طریق اینترنت بود. درواقع بهجای دانشگاه، در خانه و از طریق اینترنت درس اتومبیلرانی خواندم. هنوز هم در حال تحقیق و افزودن اطلاعاتم در این رشته هستم. آن زمان هم بعد از اینکه خودروم را از لحاظ فنی ارتقا دادم، برای شرکت در مسابقات کشوری تقاضا دادم، اما گفتند باید گواهینامه حضور در این مسابقات را کسب کنی. برای گرفتن گواهینامه رفتم نزد فردی که آزمون عملی میگرفت. چون خودروم پلاک نداشت، آن را با قطار و بهسختی به تهران رسانده بودم. آن مربی از خودروم و خودم کلی ایراد گرفت و روحیهام را تضعیف کرد.
در آخر هم گفت میخواهم هنگام رانندگی کنار دستت بنشینم. چون خودرو مسابقه یک صندلی بیشتر ندارد، کلی در شهر تهران سختی کشیدم تا توانستم برای خودروم یک صندلی دیگر بگذارم که آن مربی بتواند کنار دستم بنشیند. درنهایت همینکه یک دور با او زدم، گفت شما به درد این رشته نمیخوری.
بعد از ۸ سال رانندگی و گرفتن مقامهای متعدد استانی، این حرف مثل آب سردی بود که روی سرم ریختند. برایم خیلی سخت بود، اما ناامید نشدم. پرسوجو کردم ببینم فرد دیگری هم هست که آزمون بگیرد و گواهینامه حضور در مسابقات کشوری را بدهد. مرحوم سعید اعرابیان را معرفی کردند. درحالیکه جمعه روز مسابقه بود، چهارشنبه توانستم او را پیدا کنم. پنجشنبه بهسختی قانعش کردم که به پیست بیاید و از من آزمون بگیرد. کنار ایستاد و گفت برو بهترین رانندگیات را انجام بده. پس از اینکه رانندگیام تمام شد، دیدم نیست. داشتم دنبالشم میگشتم که یک بچه از بین جمعیت آمد و برگه گواهینامه مهر و امضاشدهام را به من داد و گفت اعرابیان این را داده است تا به شما بدهم. در آن لحظه انگار دنیا را به من داده بودند. خیلی خوشحال شدم. فردایش روز مسابقه بود. خودروم چند ایراد جزئی داشت. تا آنها را برطرف کردم و رسیدم، تایمگیری تمام شده بود و من آخرین نفر مسابقه را شروع کردم، اما مقام اول را کسب کردم و خاطرهای بهیادماندنی برایم شد.
از رکوردهای کشوری تا حضور در رقابتهای آزاد
این ماجرا مربوط به سال ۸۳ است و از آن زمان تاکنون هرسال در مسابقات کشوری حضور داشتم و مقام گرفتهام. پس از اولین مقام کشوری، در کلاسهای ۱۶۰۰ سیسی، ۱۸۰۰ سیسی و کلاس پراید با موتور بیپی شرکت کردم و مقامهایی کسب کردم که رکورددار شدم و از این پس رکوردهای کشوری را تغییر میدادم.
سفرهایم به کشورهای اروپایی را آغاز کردم و تاکنون به ۲۰ کشور خارجی رفتهام تا از نزدیک تکنیکها و تجهیزات فنی آنها را ببینم و روی خودروم پیاده کنم. کمکم یک خودرو دیگر خریدم تا خودرو مخصوص مسابقه داشته باشم. به پیستهای معروف کشورهای موفق در اتومبیلرانی رفتم و سعی کردم اطلاعاتم را بهروز کنم. زیرا هرچند ممکن است من به مسابقات جهانی اتومبیلرانی نرسم، دوست دارم از لحاظ فکری آماده باشم و بدانم چه کارهایی باید برای شاگردان و نسل جدید انجام دهیم تا آنها به این سطح برسند و شرایط مسابقات جهانی برایشان مهیا شود. البته این سفرها برای خودم هم فایدههای بسیاری داشت. آنها در نوع رانندگی، صندلی، چرخها، لباس، کلاه، کفش و... نکات زیادی به کار میبرند که خیلیهایشان برای ما هم قابل اجراست. در این سفرها از چیزهایی که میدیدم عکس و فیلم میگرفتم تا وقتی به ایران بازگشتم، آنها را اعمال کنم. البته کار سادهای نبود. زیرا در شرکتها و کارگاههای ساخت خودرو، همیشه مسائلی هست که در اختیار هیچکس نمیگذارند و درواقع رمزهای کاریشان است.
از سال ۹۰ به بعد تصمیم گرفتم تیمی از اتومبیلرانان تشکیل دهم. ابتدا ۲ نفر عضو این تیم بودند، اما بهمرور تعدادشان افزایش پیدا کرد و به ۱۱ نفر رسید. من همیشه اعضای این تیم را با خودم به مسابقات کشوری میبرم و تجربیاتم را در اختیارشان میگذارم تا شاهد موفقیت آنها هم باشم. یکی از افتخاراتم هم این است که در همه مسابقات، خودم یا یکی از اعضای تیمم روی سکو رفته است؛ بنابراین بیشترین تعداد جامهای استانی را برای خراسانرضوی کسب کردهایم. حتی در یک مسابقه تیم ما ۷ جام استان را گرفت. تا حالا سابقه نداشته است این تعداد جام برای یک استان گرفته شود.
یکی دیگر از افتخاراتم حضور در رقابتهای آزاد است. این بزرگترین هدف و آرزوی من در اتومبیلرانی بود. زیرا در رقابتهای آزاد، قویترین و سریعترین خودروهایی که در کشور هستند، حاضر میشوند. من هم در این مسابقات با پرایدی که داشتم، با خودروهای ششسیلندر، هشتسیلندر، دهسیلندر و خارجی مسابقه دادم و برنده شدم، درحالیکه طی ۲۰ سال پیش از آن هیچکس نتوانسته بود با پراید با آنها مسابقه دهد و این کار خیلی بزرگی بود. البته موتور خودروم را قوی کرده بودم، اما همان چهارسیلندر بود و بارها با همین پراید چهارسیلندر در رقابتهای آزاد مسابقه دادم و با زمانهای خوبی که داشتم، از سال ۹۱ تاکنون، بیش از ۲۰ بار روی سکوی رقابتهای آزاد کشوری ایستادهام و میتوانم بگویم که بدون جام از رقابتها بیرون نیامدهام.
تجهیزخودرو برای ثبت رکوردهای بهتر
مهری تمرین زیاد و مستمر را یکی از دلایل موفقیتش میداند و در این راستا اظهار میکند: ۲۴ سال است که در رشته اتومبیلرانی حضور دارم و در همه این سالها هرهفته بدون استثنا، جمعهها تمرین میکردم. در این تمرینات هم لاستیکهای مختلف، خودروهای متفاوت، رانندگی در وضعیت جوی مختلف و روی زمینهای خاکی و آسفالت گوناگون را تجربه کردم. اینها در کسب تجربه بسیار مؤثر است.
این قهرمان اتومبیلران کشورمان حدود یکونیمسال پیش خودرو جدیدی را جمع کرده و با آن در رقابتهای آزاد توانسته است رتبه اول را به دست آورد. همچنین سال ۹۸ با این خودرو مقام قهرمانی کلاسهای ۲۰۰۰ سیسی را کسب کرده است. او سال ۹۷ با پرایدش مقام قهرمانی کلاسهای جیتی را به دست آورده است. مهری برای خودروی که خودش طراحی کرده، ۳۵ هزار دلار هزینه کرده و در کنارش تحقیقات زیادی انجام داده است تا از لحاظ فنی این خودرو را به سطح بالایی برساند. او اکنون در حال طراحی یک خودرو دیگر است که پیشبینی میکند حدود ۶۰ هزار دلار برایش هزینه داشته باشد. البته بهعلت شیوع کرونا و بستهبودن مرزها، کارش عقب افتاده، ولی امیدوار است که تا پایان سال بتواند ساخت و جمعبندی این خودروش را به پایان برساند. مهری که تاکنون رکوردهای مختلفی را به ثبت رسانده، امیدوار است در سالهای آینده بتواند رکورد کلاسهای پراید بیپی، پراید جیتی، پراید ۲۰۰۰ سیسی و رقابتهای آزاد را بزند و با این خودرو جدیدی که در حال جمع کردن آن است، میخواهد رکورد خودروهای شش، هشت و دهسیلندر را از آن خود کند. به عقیده او، در استان خراسان رانندگان بااستعدادی داریم که ظرفیتهای زیادی دارند و با برنامهریزی و برگزاری کلاسهای آموزشی برای آنها میتوان به موفقیتهای آیندهشان و مدالهایی که برای استان میآورند، امیدوار بود.
مهری با اشاره به شیوع بیماری کرونا که منجر به تعطیلی پیست شده است، میگوید: از خودروهای اتومبیلرانان ما میشود فقط در پیست استفاده کرد و این تعطیلیها میتواند از شور و شوق و آمادگی آنها بکاهد؛ بنابراین امیدوارم با گذر از وضعیت قرمز، هرچه زودتر مسابقات پیست برگزار شود تا اتومبیلرانان انگیزههای بیشتری پیدا کنند. به نظر او، پیست اتومبیلرانی مشهد از وضعیت خوبی برخوردار است و بعد از تهران، دومین پیست کشور است، اما همچنان میتواند اوضاع بهتر و مطلوبتری را برای علاقهمندان این رشته فراهم کند.
بزرگراه جای ویراژدادن نیست. او که تاکنون در پیست سرعت بیشتر از ۲۰۰ کیلومتر را تجربه کرده است، در رانندگی شهری سعی بر اجرای قوانین دارد و بهخصوص خطاب به جوانان میگوید: بزرگراه جای حرکات مارپیچ و لاییکشیدن نیست و از کسانی که به این سبک رانندگی علاقه دارند، درخواست میکنم به پیست بیایند و در محیطی ایمن، هیجاناتشان را تخلیه کنند. او توضیح میدهد: بر خلاف تصور عموم، پیست اتومبیلرانی نهتنها جای پرخطری نیست، بلکه مکانی امن است و، چون در آن اصول ایمنی رانندگی لحاظ میشود، خطرات جانی بسیار کمی دارد. این در حالی است که در شهر احتمال خطر و تصادف ۸۰ درصد افزایش پیدا میکند. او همچنین بر مصرف نکردن مشروبات الکلی تأکید میکند و میافزاید: در همه جای دنیا، رانندگی پس از مصرف مشروبات الکلی ممنوع است. زیرا این مشروبات بر عملکرد مغز تأثیر منفی میگذارد و جسارت کاذبی به فرد میدهد که بسیار خطرناک است.
مهری تاکنون هیچ تصادف منجر به جراحتی نداشته و فقط در پیست با رقیبانش برخوردهایی در حد سپر به سپر یا آینه به آینه داشته است. این قهرمان اتومبیلرانی ادامه میدهد: رانندگی فقط لاییکشیدن نیست و اگر علاقهمندان این حرکات ابتدا آموزشهای لازم را دریافت کنند و بعد در محیط ایمن پیست تمرین و مسابقه دهند، هیچ خطری برای خودشان و دیگران ندارند و میتوانند لذت یک هیجان فوقالعاده را درک کنند. زیرا در رانندگی پرسرعت، فشار خون و آدرنالین افزایش پیدا میکند و درنهایت احساس خوبی به فرد دست میدهد که با هیچ احساس دیگری مقایسهشدنی نیست. او با اظهار تأسف از شمار زیاد تصادفات جادهای ایران میگوید: ما در دنیا بیشترین مرگومیر جادهای را داریم و این خیلی تأسفانگیز است. زیرا فرهنگ رانندگی ما ضعیف است و رانندگان رانندگی بدون قاعده و دور از قوانین را یک افتخار میدانند، درحالیکه رانندگی حرفهای پر از قاعده و قانون است و کسی میتواند در رانندگی موفق باشد که به اصول و قوانین آن پایبند باشد.
مهری خطاب به دوستداران رانندگی هیجانانگیز اظهار میکند: قهرمان کسی است که در عین اجرای اصول و قوانین رانندگی و با رعایت همه مسائل ایمنی بتواند سرعت را تجربه کند، وگرنه اینکه کسی با زیر پا گذاشتن قوانین و بهخطرانداختن جان خودش و دیگران پا روی گاز خودرو بگذارد، حماقتی بیش نیست.
آینده خوب رانندگی بانوان
در ادامه او بر بهبود وضعیت جادهها و خیابانهای شهر تأکید میکند و میگوید: بسیاری از بولوارهای اصلی ما ازجمله وکیلآباد از سالها پیش به همین شکل بوده و اکنون که تعداد خودروها چندبرابر شده، باز هم مانند قبل است و این بستر را برای سانحه فراهم میکند؛ بنابراین لازم است که مسئولان توجه بیشتری بر ایمنسازی جادهها و خیابانها داشته باشند. او به اطلاعات کم مردم در خرید خودرو اشاره میکند و توضیح میدهد: مردم ما تخصص کمی درباره خودرو دارند. بهعنوان مثال میبینیم که فردی برای رانندگی شهری، از روی چشم و همچشمی خودرو شاسیبلند میخرد، درحالیکه نمیداند این خودرو از نظر هندلینگ ضعیف است و در سرعتهای زیاد نمیتواند تعادل خوبی داشته باشد.
اینها همه باعث میشود که شاهد افزایش آمار تصادفات باشیم. او تصریح میکند: اگر شهروندان به پیست بیایند و از آموزشهای آن برخوردار شوند، ممکن است همه به قهرمانی کشور نرسند، اما همینکه یاد میگیرند در حین رانندگی چطور نکات ایمنی را رعایت کنند، برای خودشان و خانوادهشان مفید است. مهری در ادامه به پیشرفتهای رانندگی بانوان اشاره میکند و میگوید: طی سالهای اخیر شاهد پیشرفتهای خوبی در این حوزه بودهایم و اکنون بانوان بسیاری داریم که در این رشته تمرین میکنند و مدالهایی دریافت کردهاند و من آینده خوبی را برای آنها میبینم. او به نبود اسپانسر در این رشته اشاره میکند و میافزاید: تا زمانی که ورزشکار رشته اتومبیلرانی به حدی برسد که بتواند اسپانسر جذب کند، باید هزینههای زیادی بپردازد که هرکسی توان پرداخت آن را ندارد. او توضیح میدهد: در همه دنیا، این رشته با کمک اسپانسرها پیش میرود. بهگونهای که شرکتهای سازنده خودرو، مسابقات را هدایت میکنند، اما در ایران، چون شرکتهای خودروساز قوی نداریم و از طرفی در صداوسیما این رشته دیده نمیشود و تبلیغاتی برای آن انجام نمیشود، جذب اسپانسر سختتر است.