تکتم جاوید | شهرآرانیوز؛ کمبود دارو برای یک بیمار مبتلا به سرطان یعنی هرلحظه برای تأمین مادهای که مرگ و زندگی اش به آن وابسته است، نگرانی مداوم دارد. این تصویر تلخ، مدتهای زیادی پیش روی بیماران و خانواده هایشان است. برخی از آنها ناگهان کمیاب میشود و باید دنبال جایگزین باشند و برخی را باید از طریق آشنا و بازار قاچاق به قیمت گزاف خرید.
شنیدن پاسخ «نداریم» از متصدیان داروخانه برای هر بیمار، سرگردانی و نگرانی به دنبال دارد، اما برای بیماران مبتلا به سرطان که آمار فوت آنها بعد از تصادفات و بیماریهای قلبی در دسته سوم قرار دارد، ترسناک است. داروهای شیمی درمانی هم کمیاب است و خانوادهها برای یافتن آن دچار مشکل اند، در حالیکه معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد از توزیع آن در داروخانههای شهر خبرمی دهد.
مریم چندماهی است به دلیل سرطان مادرش به دنبال داروها میگردد: آندوکسان و آدریامایسین. مادرش باید بعد از عمل جراحی برداشتن توده تا یک سال شیمی درمانی شود و به این داروها نیاز دارد و به گفته خودش، «تا به حال چهارماه را به هر سختی بوده، گذرانده ایم.» برای پیداکردن این داروها مانند بیماران دیگر به هر دری زده اند؛ «داروی اصلی آلمانی است، اما از داروخانهها که پرسیدیم، گفتند هندی آن را دارند که گویا کیفیتش خیلی پایینتر است. وقتی نتوانستیم داروی اصلی را پیدا کنیم، به دنبال جایگزین گشتیم.»
او که حالا برای یافتن دارو حرفهای شده است، ادامه میدهد: فقط باید از طریق آشنا دارو را پیدا میکردیم که مبلغ آدریامایسین یک میلیون و ۲۰۰ هزارتومان است و هرسه هفته یک بار باید تزریق شود. مبلغ آندوکسان هم در همین حدود است. به همان هم راضی شدیم و هر طور که بود، از طریق بازار آزاد و شبکههای مجازی فروش دارو، آن را پیدا کردیم.
مریم از بیمارانی هم یاد میکند که برای یافتن داروهایشان در شرایط شیوع کرونا و وضع وخیم خودشان از این داروخانه به آن داروخانه میروند: چندروز پیش پیرمردی را دیدم که با سوند به سختی راه میرفت و آمده بود داروخانه به دنبال دارویش. به چند داروخانه سرمی زنم که بدانم موجودی کدام داروخانه است. چندتایی داروخانه خصوصی داروهای یادشده را ندارند و مسئول فنی یک داروخانه دولتی به طور ضمنی وجود دارو را تأیید میکند، اما میگوید باید نسخه را ببیند. کشور ساخت دارو را هم منوط میکند به دیدن همان نسخه، درحالی که به نظر نمیرسد تا این حد پنهان کاری لازم باشد. اگر دارویی در انبار موجود است، به آسانی میتوان درباره آن اطلاعات داد. بیماران فرصت چندانی برای گشتن میان داروخانهها و رفتن از این سر تا آن سر شهر ندارند.
دکتر علی روحبخش، درباره مشکلات دارورسانی به بیماران سرطانی در مشهد و کمبود داروها با اعلام اینکه داروهای شیمی درمانی در بیمارستانهایی که این بخش را دارند توزیع میشود، تأکید میکند: علاوه بر آنها ۱۹ داروخانه در شهر مشهد در حال ارائه این داروها به بیماران هستند.
وی درباره برنامههای پیش رو برای تأمین داروی بیماران خاص نیز یادآور میشود: تأمین این داروها در اختیار سازمان غذا و داروست و معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مشهد دخالتی در تهیه این داروها ندارد و طبیعتا از برنامههای آتی تأمین نیز بی اطلاع است.
روحبخش در پاسخ به این پرسش که به ادعای بیماران، بیشتر داروخانههای دولتی، این دو دارو را ندارند و داروخانههای خصوصی هم آن را با پارتی بازی به قیمتهای میلیونی میفروشند، درباره نحوه نظارت میگوید: داروخانههای توزیع کننده داروهای شیمی درمانی داروخانه منتخب هستند و انتظار میرود تخلفات کمتری در آنها رخ دهد. با این حال لازم است بیماران با مشاهده چنین مواردی، مشکل را به واحد بازرسی داروخانهها اطلاع دهند.
نگرانی دیگر خانواده بیماران و خود آن ها، تولید هند بودن داروها و بی اثر یا کم اثربودن آن هاست که دکتر روحبخش بدون رد یا تأیید این ماجرا اضافه میکند: درباره بی اثر یا کم اثر بودن اشکال هندی این داروها اطلاعی نداریم و پزشکان باید دراین باره اظهارنظر کنند.