به گزارش شهرآرانیوز - یکی از سنگر‌های بسیار مهم فعالیت‌های فرهنگی شهیدبهشتی، عهده‌داری مسئولیت اداره مرکز اسلامی هامبورگ بود؛ او اواخر سال ۱۳۴۳، برای مدیریت این مرکز اسلامی انتخاب و راهی اروپا شد. یکی از کسانی که کمک شایانی برای اداره مرکز اسلامی هامبورگ کرد مرحوم آیت ا... میلانی بود. ایشان در بازسازی مسجد هامبورگ آلمان نقش بسیار مؤثری ایفا کرد و در اعزام آیت‌ا... شهید بهشتی به آنجا تلاش زیادی از خود نشان داد.
رویکرد شهید بهشتی در آلمان به گونه‌ای بود که در پرتو اخلاق، سعه‌صدر و دانش، همه افراد علاقه‌مند به مباحث الهیات را، از هر فکر و اندیشه‌ای، به سمت خود جلب کرد و با سخنرانی در کلیسا‌ها و مراکز فرهنگی اروپا، باب جدیدی را بر مردم قاره سبز، برای شناخت بهتر و بیشتر اسلام گشود. شهید بهشتی با نظم و تدبیر فوق‌العاده‌اش، مرکز اسلامی را به یکی از پربرنامه‌ترین مراکز مذهبی آلمان تبدیل کرد؛ این نظم در تاریخ اداره مرکز، بی‌سابقه بود. مرحوم شهید بهشتی از سال‌های پیش از انقلاب با امام خمینی (ره) در عراق جلسه‌هایی درباره بررسی مسئله ولایت فقیه و تشکیل حکومت اسلامی داشتند. دکتر ملوک سادات بهشتی در خاطراتش به این جلسه‌ها که در خانه امام خمینی (ره) در نجف برگزار می‌شد، اشاره کرده اند.
فعالیت‌های ایشان در هامبورگ وجوه گوناگونی داشت که البته همه آن‌ها بر محور قرآن بود. جلسه‌های تفسیر قرآن که برای خانواده‌های ایرانی مقیم هامبورگ داشتند و نکات گوناگون تربیتی، اخلاقی و اجتماعی به ویژه در محیط غربی بیان می‌کردند و به سؤالات حاضران جواب می‌دادند. جلسه‌هایی با خانواده‌ها و مسلمانان آلمانی و غیرایرانی به زبان آلمانی برگزار می‌شد و تسلط ایشان به این زبان بسیار تأثیرگذار بود.
جلسه‌هایی که با نوجوانان ایرانی و غیرایرانی که بیشتر در آلمان به دنیا آمده و فقط به این زبان تکلم می‌کردند، اما مقید به دستورات دین اسلام بودند. ایشان بحث و گفتگو با آنان را خود هدایت می‌کردند و سعه صدر ایشان در مقابل سؤالات تند این نوجوانان بسیار جاذبه داشت و علاوه بر آن تسلط ایشان به احکام اسلامی و استدلال منطقی و قوی ایشان برای ما نوجوانان بسیار هدایتگر بود.
جلسه‌هایی که با دانشجویان مشغول به تحصیل در آلمان داشتند و شامل انجمن‌های اسلامی دانشجویان که خود بنیان گذار آن‌ها بودند و رسیدگی به این تشکیلات اسلامی که سبب شده بود دانشجویان ما در اروپا جایگاه خود را پیدا کنند و همین طور جلسه‌هایی با دانشمندان و عالمان دینی اروپا داشتند و به واسطه مطالعات وسیع و عمیقی که از جامعه اروپایی و ادیان و مکاتب گوناگون داشتند، بسیار تأثیرگذار بود و همیشه با استدلال قوی پیروز میدان بودند.
در سال‌هایی که در اروپا فعالیت داشتند سفر‌هایی داشتند از جمله سفر ایشان به لبنان و دیدار با امام موسی صدر. پدرم از حوزه علمیه قم با امام موسی صدر آشنا شدند و از لحاظ فکری بسیار به یکدیگر نزیک بودند و دیدگاه‌های مشترکی داشتند. این دو برای اعزام به خارج کشور و تبلیغ انتخاب شدند و یکی برای ایجاد وحدت در جامعه مسلمانان اروپا و دیگری برای ایجاد وحدت در لبنان که دارای مذاهب و ادیان گوناگون بود، انتخاب شده بودند و در دوران تصدی این امر به معنای واقعی محور وحدت مسلمانان بودند و در جوامع مسیحی نیز تأثیرگذار بودند.
در سفری که به عراق داشتند برای دیدار با امام خمینی (ره) که استاد ایشان در قم بودند و در نجف به اتفاق ایشان برای دیدار امام و خانواده ایشان رفتیم. ایشان به طبقه بالا رفتند که اتاق در آنجا قرار داشت و ساعت‌ها به گفتگو پرداختند.
بیشتربحث پدر با امام پیرامون بحث تشکیل حکومت اسلامی و موضوع ولایت فقیه بود و این گفتگو‌ها زمینه ساز فعالیت‌های ایشان پس از بازگشت به ایران شد. یکی از نتایج مهم این دیدار جمع کردن علمای تراز اول و تشکیل گروه تحقیق حکومت اسلامی بود. پس از بازگشت به ایران از سوی ساواک دستگیر و ممنوع منبر شدند. پس از این اتفاق بیشتر وقت خود را صرف مطالعه و مباحثه با همان گروه تحقیق و مباحثه درباره حکومت اسلامی کردند. نتایج این تحقیقات سبب شد که پس از پیروزی انقلاب بلافاصله به تشکیل ارکان گوناگون حکومتی بپردازند و در مدت کوتاه تا زمان به شهادت رسیدن ایشان، ارکان اصلی انقلاب به راهنمایی و هدایت امام عزیز و تلاش شبانه روزی علما و استادان و دوست داران انقلاب پایه ریزی شود.
در همین مدت کوتاه، حزب جمهوری اسلامی را تأسیس کردند، زیرا اعتقاد زیادی به فعالیت‌های جمعی و استفاده از خرد جمعی داشتند. مهم‌تر از همه قانون اساسی را به کمک حقوق دانان و علمای تراز اول کشور به تصویب مجلس خبرگان منتخب مردم رساندند. سپس زمینه انتخابات مجلس شورای اسلامی و فعالیت دولت منتخب مردم را فراهم کردند.
این فعالیت‌ها سبب شد که ایشان خار چشم دشمن باشد و دشمنان تهمت‌های ناروایی در جامعه پراکنده کردند، اما ایشان استوار و محکم بدون تلف کردن وقت و عمر گران بها از کنار این شایعات گذشت و به تغییرات اساسی و پایه ریزی ارکان انقلاب پرداخت. یکی از آن‌ها پایه گذاری جهاد سازندگی بود که برای آبادانی روستا‌ها و مناطق محروم سرمایه گذاری کردند و اقشار جوان و علاقه‌مند را بسیج کردند و به ترمیم ویرانی‌ها پرداختند. نفوذ کلام و برخورد پدرانه و حکیمانه ایشان با قشر جوان سبب مجذوب شدن نسل جوان و حرکت عظیم این نسل در حمایت از آرمان‌های انقلاب شد.