میترا صدر| شهرآرانیوز؛ اگر موتور دارید و موتورسوار هستید، حتما با مغازه‌های لوازم‌یدکی این وسیله هم سروکار داشته‌اید؛ مغازه‌هایی شلوغ و پر از قفسه با انواع و اقسام قطعات. در گذشته موتورسواران برای تهیه یک قطعه یدکی باید تا خیابان‌های ۱۷ شهریور، کوشش و عنصری مشهد می‌رفتند. چون بازار‌های اصلی فروش و بنکداران قطعات یدکی این وسیله نقلیه در این محدوده فعال بودند، اما اکنون در خیابان‌های اصلی هر محله‌ای مغازه‌های فروش قطعات لوازم‌یدکی موتورسیکلت وجود دارد. مهدی درودی یکی از همین فروشندگان در بولوار توس مشهد است که همراه با برادرش بیش از ۲۰ سال در این حرفه سابقه دارند.
متولد ۱۳۶۲ است و این حرفه را با شاگردی در بنکداری‌های خیابان ۱۷ شهریور، چندسال قبل از دوران سربازی‌اش شروع کرده است. بعد از پایان دوره خدمت هم مغازه خودش را در محله خاتم‌الانبیا (ص) و در حاشیه بولوار توس راه انداخته است. برادر کوچکش وحید نیز شریک و همکارش است. قطعات یدکی انواع موتورسیکلت در سبد‌های سفید بزرگ درون قفسه‌های پشت پیشخوان قرار دارد. با اینکه سرظهر است، لحظه‌ای مغازه از مشتری خالی نمی‌شود.
او دلیل تعداد زیاد مشتری‌ها را علاوه بر قدمت و تجربه‌کاری‌شان، استفاده زیاد ساکنان این محدوده از این وسیله نقلیه می‌داند و می‌گوید: موتورسیکلت سریع، سبک و ارزان‌تر از خودرو است و مردم این منطقه توان خریدش را دارند. علاوه بر اینکه آن‌ها را سریع‌تر به محل کار می‌رساند و نیاز نیست ساعت‌ها منتظر اتوبوس بمانند یا در ترافیک زمان را از دست بدهند. از این گذشته، تعدادی از ساکنان این محدوده پیک موتوری هستند.
مهدی‌آقا ادامه می‌دهد: موتورسیکلت نیز مثل هر وسیله نقلیه دیگر نیاز به تعمیر دارد. مغازه‌های لوازم‌یدکی، داروخانه موتورسیکلت هستند.
آن‌ها قطعات انواع موتورسیکلت‌ها را دارند، به‌جز موتورسیکلت‌های ورزشی و تفریحی که لوازم یدکی‌شان با موتور‌های خیابانی متفاوت است. مهدی‌آقا می‌گوید: «جوربودن اجناس یکی از دلایل موفقیت کاری در این حرفه است.» دورتادور مغازه قبل از پیشخوان انواع کلاه‌های ایمنی را درون ویترین چیده‌اند و لباس‌های مخصوص بادگیر را هم از سقف آویزان کرده‌اند.
مهدی‌آقا می‌گوید: موتورسواران دوست دارند همه لوازمشان را از یک جا تهیه کنند. برای همین در یک فروشگاه قطعات موتورسیکلت می‌توانید وسایل جانبی ازجمله عینک مخصوص، لباس، کلاه ایمنی و دستکش را نیز ببینید. فروشنده لوازم‌یدکی موتورسیکلت باید حواسش به این کالا‌ها باشد. در فصل‌های سرد هم لازم است لوازم جانبی مثل طلق بادگیر و دستگیره‌های موتور را برای خریداران تأمین کند. نباید نیاز مشتری را بدون پاسخ گذاشت و او دست خالی از مغازه بیرون برود.
او به علاقه‌مندان این حرفه پیشنهاد می‌دهد که از نوجوانی و با همان روش استادشاگردی شروع کنند. می‌گوید: هر فروشنده برای شناخت کامل قطعات نیاز به سه‌چهارسال شاگردی دارد و بهتر است از بیست‌سالگی به بعد مغازه خودش را راه بیندازد. فروشنده باید وسایل و نام آن‌ها را بشناسد و تا حدودی ارتباط آن‌ها را با یکدیگر بداند. وقتی مشتری برای خرید می‌آید، در صورت نیاز به بهترین شکل ممکن او را راهنمایی کند.
مهدی‌آقا درباره سرمایه لازم برای راه‌اندازی این حرفه هم می‌گوید: دیگر مثل قدیم نمی‌توان با ده‌بیست‌میلیون تومان این حرفه را راه‌اندازی کرد. سرمایه برای خرید کمترین قطعات دست‌کم ۵۰۰ میلیون تومان است، اما اگر کسی بخواهد مغازه بزرگ‌تری بزند که انبارش هم پر باشد، باید به بیش از چهارپنج‌میلیارد تومان فکر کند. در غیر این‌صورت در بازار دوام نمی‌آورد. هرچه سرمایه بیشتر باشد، درآمد تضمین بیشتری دارد. افراد برای تهیه جوازکسب نیز باید به اتحادیه تعمیرکاران و فروشندگان لوازم‌یدکی موتورسیکلت و دوچرخه مراجعه کنند و بعد از گذراندن دوره‌های معرفی قطعات و چگونگی برخورد با مشتری، مدرک بگیرند و کسب‌وکارشان را راه بیندازند.
او کمترین فضای لازم برای این حرفه را ۴۰ متر می‌داند و می‌گوید: هرچه فروشگاه بزرگ‌تر باشد و جای بیشتری برای قطعات فراهم شود، درآمد هم بیشتر می‌شود. اگر در کنار فروش حضوری، فروش اینترنتی هم باشد، درآمد باز هم افزایش پیدا می‌کند.
مهدی‌آقا فوت کوزه‌گری این حرفه را برخورد با مشتری می‌داند و می‌گوید: «سختی این کار در برخورد با مشتری و راضی نگه‌داشتن آن‌هاست. دانستن اصول بازاریابی و برقراری ارتباط درست با مشتری اهمیت زیادی دارد.»
ساعت کاری منظم و دقیق باعث رونق کار در این حرفه است و مهدی‌آقا دراین‌باره می‌گوید: ساعت‌های طولانی کار و دائم‌ایستادن هر فروشنده‌ای را خسته می‌کند. علاوه بر این، هفته‌ای دوسه‌مرتبه بار می‌خریم و آن‌ها را در قفسه‌ها می‌چینیم. بررسی‌کردن فاکتور‌ها و قیمت‌گذاری و انبارداری بخش دیگری از کار ماست که به چشم نمی‌آید. برای داشتن مغازه‌ای مثل مغازه ما به یک حسابدار، ۲ شاگرد و ۲ فروشنده نیاز است تا کار بدون نقص و با سرعت بیشتر انجام شود، اما کسی برای کار و شاگردی نمی‌آید.
فروشندگان لوازم‌یدکی موتورسیکلت در فصل سرما کمترین فروش را دارند و علت آن هم سرمای هوا، بارندگی و کم‌شدن امنیت عبورومرور برای موتورسواران است. مهدی‌آقا می‌گوید: در این فصل موتورسیکلت‌ها را از خانه خارج نمی‌کنند و کار و کاسبی ما هم کساد می‌شود، اما از اسفند تا اوایل آبان فروش خوب است. یک فروشنده موفق برای فصل سرما برنامه‌ریزی می‌کند، لوازم فروشگاهش را مشخص می‌کند و برای خرید اقدام می‌کند. البته ما در پایان هرماه بخشی از درآمدمان را به تأمین لوازم مغازه اختصاص می‌دهیم. نوسان قیمت در سال‌های اخیر باعث شده است که به‌سختی بتوانیم سرمایه اولیه را حفظ کنیم. اگر کسی بتواند جزو واردکنندگان قطعات موتورسیکلت شود، درآمد بیشتری از فروشندگی آن خواهد داشت.