طنین همتی|شهرآرانیوز، مشکل تأمین نهاده دامی برای دامدار و مرغدار که از سال گذشته با فرازونشیب فراوانی همراه بود، نه‌تنها حل نشد، بلکه با شروع فصل سرما و نبود حداقلی مراتع و محدودیت واردات این محصول، سخت‌تر از قبل شده است.
رئیس شورای تأمین دام کشور اعلام کرده است: در زمستان همچنان برخی دامداران نهاده دامی ندارند. آنچه مشخص است، عرضه نهاده در زمستان کمتر شده است و خوراک دام کمی با تأخیر به‌دست برخی دامداران می‌رسد. اکنون بیشتر نهاده‌های دولتی در اختیار مرغداران و دامدارانی است که دام‌های مولد و شیرده دارند.
منصور پوریان همچنین گفته است: در شرایط تحریم، واردات نهاده دامی سخت‌تر از قبل شده است. ازاین‌رو، به اعتقاد دولتمردان نهاده‌های دامی دولتی باید با شرایط خاصی توزیع شود.
کمبود نهاده دامی یارانه‌ای که به خرید دامدار از بازار آزاد منجر می‌شود، نتوانست قیمت عرضه این محصول را در بازار تحت‌تأثیر قرار دهد. به‌گفته کارشناسان، دلیل عمده افزایش عرضه دام به کشتارگاه‌ها برای کاهش هزینه نگهداری و از طرفی کاهش سرانه مصرف خانواده به‌دلیل افزایش هزینه‌های زندگی است.
بر اساس پژوهش‌های مرکز آمار ایران، میزان مصرف گوشت خانوارهای ایرانی در سال۱۴۰۰ نسبت به سال۱۳۸۴ نصف و ۵۰درصد کم شده و از ۱۲کیلوگرم به متوسط ۶کیلوگرم در سال برای هر نفر رسیده است. افزایش قیمت تدریجی قیمت گوشت نیز به‌گونه‌ای بوده که باعث کاهش قدرت خرید مردم شده است.
مدیرعامل اتحادیه صنعت دام‌پروری استان خراسان‌رضوی در گفت‌وگو با شهرآرانیوز درباره وضعیت کنونی تأمین نهاده‌های دانی اظهار کرد: یک صنعت پایه مثل صنعت دام‌پروری که همه رزق‌وروزی مردم در این صنعت قرار دارد، هنوز درگیر مشکلات اولیه در تأمین نهاده است. دامداری که باید دغدغه بهبود کیفیت محصولش را داشته باشد، متأسفانه در ۲سال گذشته درگیر مشکلات اولیه شده است. تنها درخواستی که ما عنوان نمایندگان دامداران خراسان‌رضوی داریم، این است که دامدار تعیین تکلیف شود. سرمایه دامدار در همین بلاتکلیفی درحال ازبین‌رفتن است.
امیر هراتی تأکید کرد: اکنون تنها کاری که دولت می‌تواند انجام دهد، تعیین تکلیف هرچه سریع‌تر شرایط برای دامدار است. دامداران سرمایه‌شان رورانه درحال ازبین‌رفتن است. ارزش سرمایه در گردش دامدار از پارسال تا امسال حفظ شده است. اگر دامدار گاو ماده‌اش را روانه کشتارگاه می‌کند، از دلش خوشش نیست، بلکه مجبور است هزینه‌های خودش را کم کند.
به‌گفته این فعال صنعت دام‌پروری، حفظ این سرمایه برای کشور ضروری است. اگر دامداری ۲۰۰دامش را به کشتارگاه بفرستد، سرمایه ملی کشور به خطر می‌افتد و فقط در ضرر دامدار خلاصه نمی‌شود. اگر هر دام مولد در روز ۳۰کیلو شیر بدهد و ۲۰۰دام مولد از یک گله یا یک شهرستان حذف شود، حجم زیادی شیر از چرخه تولید حذف و روزی ۶۰۰۰کیلو شیر از سبد مصرفی مردم حذف می‌شود.
وی تأکید کرد: توان و تمرکز دولت باید از صنایع تبدیلی که سال‌ها در انحصار بوده و هیچ رشدی نداشته و روزبه‌روز زیان‌ده شده است، به صنعت کشاورزی و دام‌پروری هدایت شود، چون رزق‌وروزی مردم از این صنعت تأمین می‌شود.
رئیس اتحادیه دامداران خراسان‌رضوی در ادامه گفت: واردنشدن نهاده دامی طبق روال عادی در کمبود ارز خلاصه می‌شود. ما در شرایط تحریم هستیم و همین کمبود ارز واردات نهاده دامی‌مان را با مشکل روبه‌رو کرده است. در کنار این موضوع، دامدار بر سر دوراهی ارز ۴۲۰۰تومانی و ارز نیمایی قرار دارد. دولت باید هرچه سریع‌تر ارز ترجیحی را تعیین تکلیف کند.
هراتی با اشاره به اینکه مشکل اصلی ما کمبود و نبود ارز است، اضافه کرد: برای اینکه نهاده وارد کنیم، مجبوریم ارزمان را چند دست در بانک‌های خارجی بچرخانیم و کارمزد بخورد تا نهاده به دست ما برسد. با این تفاصیل، مشخص است که کاسبان تحریم تمایلی به رفع تحریم‌ها ندارند. در شرایط کنونی دولت، مجلس، مردم و تولیدکننده یک‌صدا می‌گویند این ارز ۴۲۰۰تومانی که منشأ رانت و فساد بوده است، باید از بین برود. اما متأسفانه همچنان پابرجاست.
وی درباره حذف ارز ۴۲۰۰تومانی و تأثیر آن در این صنعت یادآور شد: چرا دامدار باید جو ۱۹۰۰تومانب را ۶۰۰۰تومان بخرد؟ چون نظارت نبوده است. اکنون دولت در شرایطی گیر کرده است که نمی‌تواند این ارز را به‌راحتی حذف کند؛ چون نگران مصرف‌کننده است که یک نگرانی بجاست. از طرفی نمی‌تواند این شرایط را ادامه دهد؛ چون ارزی ندارد. اگر نگران سفره مردم هستیم که گوشت با حذف ارز ۴۲۰۰تومانی افزایش قیمت چشمگیری می‌یابد، باید گفت چنین اثری ندارد؛ شیری که الان ۷۰۰۰تومان عرضه می‌شود، با دلار آزاد به کیلویی ۹۵۰۰تومان می‌رسد. دامدار در این مدت فقط ۳۰درصد یارانه از بخش تولید دریافت و بقیه را از بازار آزاد تهیه می‌کرد. در نتیجه چه این دلار ۴۲۰۰تومانی باشد چه نباشد، این روند افزایشی شکل گرفته است. در این میان باید گفت که فقط برای واردات جو و ذرت و سویا ارز ۴۲۰۰تومانی اختصاص می‌یابد. هزینه‌های دامدار فقط به این ۳قلم خلاصه نمی‌شود و سایر هزینه‌ها مثل حمل‌ونقل، افزودنی‌ها، دستمزدها و دارو با ارز آزاد تأمین می‌شوند. ثابت شده است که یارانه دولت در قالب ارز ۴۲۰۰تومانی آن‌چنان باری از دوش تولیدکننده برنداشته است. وی با اشاره به تأمین نهاده در فصل سرما اظهار کرد: اندک مرتعی را که در فصل تابستان در شرایط خشک‌سالی مانده بود، در زمستان و فصل سرد همان را هم نخواهیم داشت و این وظیفه دولت است که خوراک دام را تأمین کند.
رئیس اتحادیه دامداران خراسان‌رضوی یادآور شد: دستورالعملی آمده است که شرکت پشتیبانی امور دام، دام را از دامدار بخرند، اما این طرح ۲ماه است که اجرا نمی‌شود. اگر هدف حمایت است، باید برای دامدار شرایط را آسان کرد و خرید تضمینی از او بدون شرط و شروط باشد. اکنون این دستورالعمل به مرحله اجرا نرسیده و شرایط هم حتی برای دامدار آسان نشده است.