لاله سادات کوثری | شهرآرانیوز؛ دسفرال یا دسفروکسامین دارویی است که برای کاهش آهن اضافی در بدن بیماران تالاسمی به کار می‌رود. در بیماران تالاسمی تزریق‌های مکرر خون باعث تجمع آهن در بدن می‌شود. هدف از درمان با دسفرال رساندن میزان آهن بدن به حد تقریبا طبیعی است، اما این روز‌ها زمینه تهیه این دارو در نوع ایرانی و خارجی در کشور و به تبع آن در مشهد با مشکل جدی مواجه شده است و نیاز بیماران تالاسمی به این داروی حیاتی برای بهبودی نسبی تأمین نمی‌شود.
سیزدهم آذر ماه بود که مدیرکل امور دارویی سازمان غذا و داروی کشور در واکنش به کمیاب شدن برخی اقلام دارویی به ویژه دسفرال، با بیان اینکه داروی بیماران تالاسمی به شکل تزریقی و خوراکی در بازار دارویی کشور وجود دارد، گفت: هر دو فرم دارو در کشور تولید می‌شود و واردات هم دارد؛ هر چند بر اساس سیاست وزارت بهداشت، وقتی دارویی در داخل تولید می‌شود، نباید مشابه خارجی وارد شود.
سیدحیدر محمدی این را هم گفته است که مشکلی که اکنون داریم این است که شرکت تولید کننده فرم تزریقی وارداتی این دارو را فقط برای ایران و عراق تولید می‌کند و اعلام کرده است به دلیل نبود مشتری در دیگر کشورها، تولید آن دیگر مقرون به صرفه نیست.
وی ادامه داد: البته ما در حال تهیه فرم خوراکی داروی بیماران تالاسمی هستیم.
دو روز بعد از انتشار این خبر و در نیمه آذر امسال یونس عرب، دبیر و عضو هیئت مدیره انجمن تالاسمی ایران، از کمبود شدید دارو‌های حیاتی بیماران تالاسمی کشور خبر داد و اعلام کرد که از ابتدای امسال این مشکل گریبان بیماران را گرفته و تا امروز هیچ دارویی برای بیماران تالاسمی وارد کشور نشده است؛ ضمن اینکه استفاده از دارو‌های تاریخ مصرف گذشته و بدون نام و نشان خارجی یکی از چالش‌های پیش روی بیماران است که این دارو‌ها از کشور‌های هم جوار و یکی دو سال پس از گذشت تاریخ انقضا به دست بیماران می‌رسد و معلوم نیست این دارو‌ها در آینده چه بر سر بیماران می‌آورد؛ ضمن اینکه از اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ تاکنون ۵۳۸ بیمار تالاسمی فوت کرده اند.
به دنبال بررسی موجودی داروی حیاتی بیماران تالاسمی در مشهد، مشاهدات میدانی خبرنگار ما از برخی داروخانه‌های دولتی و شبانه روزی شهر حاکی از آن است که دسفرال تزریقی و برخی دیگر از دارو‌های خارجی مورد نیاز بیماران تالاسمی در شهر یافت نمی‌شود. مسئول بخش دارویی داروخانه هلال‌احمر مشهد نبود دسفرال تزریقی را تأیید می‌کند و تنها داروخانه تأمین کننده این دارو را داروخانه امام (ع) معرفی می‌کند. متصدی امور دارویی در داروخانه امام (ع) نیز در پاسخ به سؤال خبرنگار ما اعلام کرد که داروی مذکور در بانک دارویی این داروخانه موجود نیست و زمان تأمین آن نیز نامشخص است.
کمبود این داروی حیاتی در داروخانه‌های دولتی مشهد ما را به سمت گرفتن مشاوره از مرکز اطلاعات دارویی وزارت بهداشت (۱۹۰) کشاند. بعد از صرف انتظاری سیزده دقیقه‌ای برای اتصال به اپراتور مربوط، کارشناس دارویی این سامانه در پاسخ به سؤال خبرنگار ما اعلام کرد: این دارو اکنون در مشهد موجود نیست. سه روز پیش هم برای بیمار دیگری استعلام موجودی گرفتیم که متأسفانه این دارو در هیچ داروخانه‌ای در مشهد یافت نشد.
دراین باره دبیر انجمن داروسازان خراسان رضوی نیز به خبرنگار ما گفت: این دارو در داروخانه‌های مشهد بسیار کمیاب است.
محمدرضا افخمی با بیان اینکه داروی یاد شده برای بیماران تالاسمی داروی حیاتی به شمار می‌آید، افزود: بسیاری از دارو‌ها در وضعیت کنونی برای بیماران یا کمیاب است یا اگر موجود باشد با قیمت چندین برابر در حال عرضه است. به عنوان مثال بسیاری از دارو‌ها برای بیماران ام اس مشمول افزایش قیمت چندین برابری شده است.
وی ادامه داد: دیروز یکی از دارو‌های مورد نیاز بیماران سرطانی به نام کلسیم فومینات هم با کمبود روبه‌رو بود و ما این روز‌ها دربرابر بیمار سرطانی که به‌شدت به این آمپول نیاز دارد، شرمنده می‌شویم.
وی بیان کرد: بسیاری از دارو‌ها جایگزین ندارند؛ به عنوان مثال برای دسفرال تزریقی به نظر می‌رسد جایگزینی وجود نداشته باشد؛ با این حال باز هم بیماران مبتلا به تالاسمی با نظر پزشک برای خرید داروی جایگزین اقدام کنند.
افخمی اظهار کرد: درباره این نوع کمبود‌ها موضوع حذف ارز دولتی و تحریم‌ها فقط یک روی سکه و نبود برآورد داروی مورد نیاز، پیش بینی نیاز‌ها و نبود مدیریت درست در حوزه دارو و درمان روی دیگر سکه است.