فرزانه عمادی | شهرآرانیوز؛ شرکت تضامنی شرکتی است که با اسم مخصوصی برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می‌شود. اگر دارایی شرکت برای تأدیه همه قرض‌ها کافی نباشد، هریک از شریکان مسئول پرداخت همه قرض‌های شرکت است؛ بنابراین در شرکت تضامنی مسئولیت همه شریکان شرکت در مقابل بدهی‌های شرکت تضامنی است. هر طلبکاری می‌تواند برای گرفتن حق و طلبش به هر شریکی که بخواهد، رجوع کند و شریک موظف است بدهی را تمام و کمال بپردازد. ذکر این نکته ضروری است که هر قراری بین شریکان برخلاف این ترتیب داده شده باشد، در مقابل اشخاص ثالث کأن لم‌یکن خواهد بود. یعنی درباره دیگر افراد خارج از شرکت اثری ندارد؛ بنابراین در این شماره از مشاوره حقوقی، ملیحه‌السادات حسینیان درباره شرکت تضامنی به سؤالات شهروندان پاسخ می‌دهد.
چنانچه قصد انحلال شرکت تضامنی را دارید، پس از ثبت درخواست در سامانه اداره ثبت شرکت‌ها و ارسال مدارک به این اداره ظرف ۱۰ روز کاری، انحلال شرکت انجام خواهد شد. همچنین درباره هزینه‌های انحلال شرکت توجه کنید که اگر به‌تن‌هایی تصمیم به انحلال شرکت دارید، فقط باید هزینه چاپ در روزنامه رسمی و روزنامه‌ای که آگهی‌های شرکت در آن به چاپ می‌رسد، پرداخت کنید.
خیر، توجه داشته باشید که انحلال شرکت تضامنی به درخواست شریکان انجام می‌شود، غیر از ورشکستگی. انحلال به‌علت ورشکستگی وقتی صورت می‌گیرد که مدیر تسویه به شکل کتبی انحلال شرکت را تقاضا کند و از این تقاضا شش ماه گذشته باشد و شرکت مدیر تسویه را از تقاضای انحلالش منصرف نکرده باشد.
برای انحلال شرکت تضامنی به درخواست شریکان، باید شریکان تصمیم خود را درباره انحلال شرکت را به‌صورت مکتوب که به امضای همه شریکان شرکت رسیده باشد، که به‌اصطلاح صورت‌جلسه نامیده می‌شود، تنظیم کنند. در صورت‌جلسه باید علت انحلال و همچنین انتخاب فردی به‌عنوان مدیر تسویه برای پرداخت طلب طلبکاران و اداره اموال شرکت لحاظ شود.
پس از تنظیم صورت‌جلسه، باید درخواست انحلال شرکت از طریق سامانه اداره ثبت شرکت‌ها ثبت شود و مدارک مربوط به شرکت ازجمله اساسنامه شرکت و کپی اسناد هویتی اعضای شرکت از طریق پست به اداره ثبت شرکت‌ها ارسال شود.
اداره ثبت شرکت‌ها پس از بررسی مدارک و درخواست اعضای شرکت، اگر منع قانونی نباشد، به انحلال شرکت اقدام می‌کند و ثبت انحلال شرکت نیز در روزنامه رسمی کشور و روزنامه کثیرالانتشار مربوط به آگهی‌های شرکت، آگهی می‌شود و به اطلاع مردم خواهد رسید.
قانون برای انحلال شرکت تضامنی شرایطی را اعلام کرده است که در صورت تحقق این موارد، می‌توان انحلال شرکت تضامنی را اعلام کرد. از آن جمله، مقصودی که شرکت برای انجام آن تشکیل شده، انجام شده باشد یا انجام آن غیرممکن باشد، یا شرکت برای مدت معینی تشکیل و آن مدت منقضی شده باشد، همچنین در صورت ورشکستگی شرکت، یا درصورتی‌که توافق شریکان برای انحلال شرکت اعلام شود.
همچنین درصورتی‌که یکی از شریکان به دلایلی انحلال شرکت را از دادگاه تقاضا کند، دادگاه آن دلایل را بررسی می‌کند و چنانچه دلایل را موجه بداند، حکم به انحلال شرکت می‌دهد. توجه داشته باشید که درصورت تصریح به فسخ شرکت، شریکان می‌توانند درصورت اثبات عدم قصد اضرار، اقدام به فسخ شرکت کنند. درصورت ورشکستگی یکی از شریکان و درصورت فوت و محجوریت یکی از شریکان نیز می‌توان درخواست انحلال شرکت را تقاضا کرد.
باید بدانید که شرکت تضامنی نسبت به دیگر شرکت‌های تجاری سخت‌گیری بیشتری دارد و برای انتقال سهم‌الشرکه شریک به شخصی در خارج از شرکت رضایت همه شریکان شرکت شرط صحت این انتقال است. یعنی اگر در شرکت‌های تضامنی عضو هستید و می‌خواهد با انتقال سهمتان به شخص دیگر از شرکت خارج شوید، به این نیاز دارید که همه شریکان شرکت با این موضوع موافقت کنند. چنانچه شخص جدیدی با خرید سهم شما وارد شرکت می‌شود، از حقوق و تکالیفی برخوردار می‌شود.
قانون به‌روشنی در این‌باره اعلام نظر و مقرر کرده است که هرکس به‌عنوان شریک ضامن در شرکت تضامنی موجود داخل شود، متضامنا با سایر شرکا مسئول قروضی هم خواهد بود که شرکت قبل از ورود او داشته؛ اعم از اینکه در اسم شرکت تغییری داده شده یا نشده باشد. هر قراری که بین شریکان برخلاف این ترتیب داده شده باشد، در مقابل اشخاص ثالث کأن لم‌یکن خواهد بود. یعنی در مقابل شخص ثالث اثری ندارد. شخص جدیدی که وارد شرکت می‌شود هم مسئول پرداخت قرض و بدهی‌های شرکت است، حتی قرض و بدهی‌هایی که در نبود او به‌وجود آمده است.
چنانچه مدیر شرکت چنین وانمود کند که معامله‌ای را که برای خود انجام می‌دهد، متعلق به شرکت است، این موضوع تقصیری است که مدیر مرتکب شده است و در مقابل شرکت مسئولیت دارد، ولی شرکت نمی‌تواند به این استناد که معامله به حساب شخصی مدیر شرکت بوده است، از خود سلب مسئولیت کند.
زیرا در همه شرکت‌های تجاری مدیران حق ندارند در معاملاتی که با شرکت یا به حساب شرکت می‌شود، به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم سهیم شوند. ماده ۱۳۴ قانون تجارت درباره شرکت‌های تضامنی تصریح می‌کند که هیچ شریکی نمی‌تواند بدون رضایت دیگر شریکان به حساب شخصی یا به حساب شخص ثالث تجاری از نوع تجارت شرکت کند یا به‌عنوان شریک ضامن یا شریک با مسئولیت محدود در شرکت دیگری که مانند آن تجارت را دارد، داخل شود؛ بنابراین چنانچه مدیر شرکت تضامنی معامله‌ای خارج از اختیارات خود انجام دهد، اگر حدود اختیارات او ثبت و آگهی شده باشد و معامله خارج از حدود اختیارات مزبور باشد، شرکت مسئولیتی در مقابل اشخاص ثالث نخواهد داشت، ولی تقصیر او در مقابل شرکت محرز است و ممکن است به‌عنوان تجاوز از اختیار خود مورد تعقیب شرکت قرار گیرد. چنانچه شرکت معامله‌ای را که خارج از اختیارات مدیر شرکت انجام گرفته است، تنفیذ کند، مسئول تعهدات حاصله از معامله خواهد بود، و الا در مقابل اشخاص ثالث برای معامله مزبور مسئولیتی نخواهدداشت.