حسن نیکنام| شهرآرانیوز؛ به نظر میرسد حالا باید بگوییم کویر هورالعظیم یا صحرای هورالعظیم یا حتی بیابان. نام تالاب دیگر مناسب این وضعیت نیست و جواب نمیدهد. خبری از آب و طراوت و سرزندگی در این مساحت بالغ بر ۱۲۰ هزار هکتاری نیست. در عوض، سراسر خشکی است و تشنگی و زمینی ترک خورده. انگار سال هاست همین طور برهوت بوده و هیچ گاه ردی از زندگی در آن وجود نداشته است.
داریم از تصاویری صحبت میکنیم که خبرگزاری ایرنا ۱۵ خرداد، یعنی درست در روز جهانی محیط زیست (۵ ژوئن) از تالاب هورالعظیم منتشر کرده است و این تالاب را در بدترین وضعیتی که در چند سال اخیر داشته نشان میدهد. تصاویری که غمگین است و تلخ و پر از ناامیدی. دقیقا شبیه به همان تصاویری که سال گذشته در همین بازههای زمانی در شبکههای اجتماعی دست به دست چرخید؛ تصاویری از گاومیشهای تشنه هورالعظیم که از فرط بی آبی و بی تابی در گل ولای باقی مانده در کف زمین دست و پا میزدند و میغلتیدند.
ورق بزنید:
انتشار این عکسها به شدت در فضای مجازی واکنش برانگیز شد و نام هورالعظیم را پررنگتر از قبل سر زبانها انداخت و هرچند دیر، اما باز هم هشدار چند بارهای بود برای توجهی که باید نثار این سرمایه ملی و محیط زیستی میشد؛ اما نشد. تا کنون بارها و بارها نسبت به وضعیت این تالاب هشدار داده شده و هر مرتبه هم کلی نقل قول و صحبت رد و بدل شده؛ اما در عمل اتفاقی نیفتاده است. تیر ۱۴۰۰ مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان از این گفت که امسال بسیاری از تالابهای کشور با تنش آبی روبه رو هستند و تالاب هورالعظیم هم با همین مسئله دست و پنجه نرم میکند، بنابراین متخصصان آب بر این موضوع صحه میگذارند که در شرایط خشک سالی بخشی از این تالاب خشک میشود، اما این خشک شدن برای همیشه نیست.
این طور که شواهد میگوید دیگر رمقی برای این تالاب باقی نمانده، تالاب هورالعظیم؛ بزرگترین تالاب مرزی کشور و تالابی مشترک بین ایران و عراق است که دو سوم مساحت آن در عراق قرار دارد. قسمت ایرانی تالاب از رودخانه کرخه و انشعابات آن تغذیه میشود. هورالعظیم سال هاست به دلایل مختلف از جمله خشک سالی و جاده سازی شرکتهای نفتی با کمبود آب دست وپنجه نرم میکند. محقق نشدن حقابه خوزستان، باعث بروز مشکلات مختلفی شده است که میتواند در آینده چالشهای بیشتری را برای مردم و محیط زیست ایجاد کند.
خشکی تالاب آسیب هایی، چون گردوغبار، از بین رفتن منبع ارتزاق مردم و محروم شدن آنها از صیادی را به همراه داشته و مردم استان و دیگر استانهای همجوار را تحت تأثیر قرار داده است. بر اساس گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان اکنون ۶۳ درصد از تالاب هورالعظیم آب دارد و با توجه به کاهش بارندگی و تنش آبی در بالادست حوضه کرخه، آبی که باید به هورالعظیم برسد جواب گوی نیازهای تالاب نیست و در صورت کشاورزی در حوزه کرخه در تابستان پیش رو بحرانهایی همچون مرگ ومیر آبزیان وجود دارد.