فاطمه رافع | شهرآرانیوز؛ بر اساس آخرین آمار رسمی، نیمی از روز‌های تیر امسال، گردوغباری که از کانون‌های داخلی و خارجی فرسایش بادی نشئت می‌گیرد، نفس مشهدی‌ها را هم تنگ کرده است؛ موضوعی که معاون نظارت و پایش اداره کل محیط زیست خراسان رضوی هم در گفتگو با شهرآرا بر آن مهر تأیید می‌زند و با ارائه آمار و ارقامی از وضعیت هوای مشهد، می‌گوید: در صد‌روز‌نخست امسال در مشهد چهارده روز هوای پاک داشتیم که این رقم در مدت مشابه پارسال شش روز بود.
محمد عرفانی جمع بندی اولیه از این دو رقم را این طور بیان می‌کند که «تعداد روز‌های هوای پاک امسال نسبت به مدت مشابه پارسال افزایش داشته است» و صحبت هایش را با بیان یک «اما» ادامه می‌دهد: «تعداد روز‌های سالم در صد روز نخست امسال ۶۷ روز بوده است که این رقم پارسال نود روز بود. امسال بیست روز ناسالم برای گروه‌های حساس داشتیم که این رقم پارسال ۹ روز بود.»
به گفته او، امسال پنج روز ناسالم برای همه گروه‌ها داشتیم که در صد روز نخست پارسال فقط یک روز با این وضعیت ثبت شده است.
عرفانی درمجموع تعداد روز‌های ناسالم برای گروه‌های حساس در صد روز نخست امسال را ۲۵ روز اعلام می‌کند و می‌گوید این رقم در مدت مشابه پارسال ۱۰ روز بود.
معاون نظارت و پایش اداره کل محیط زیست خراسان رضوی وقوع پدیده گردوغبار در مشهد را ناشی از وضعیت اقلیمی، خشک سالی ها، افزایش کانون‌های فرسایش بادی و کاهش بارندگی‌ها می‌داند و بیان می‌کند: پیامد‌های خشک سالی‌های سال‌های گذشته در فصل بهار خود را نشان داده است.
به گفته عرفانی، پدیده گردوغبار مشهد در روز‌های گذشته ناشی از کانون پرفشاری بوده که از منطقه شرق دریای خزر وارد کشور شده است.
او ادامه می‌دهد: معمولا زمانی که کانون از روی دریای خزر عبور می‌کند، مقداری رطوبت همراهش منتقل می‌شود و گردوغبار کمتری به همراه دارد. از سوی دیگر هم کانون قره قوم در ترکمنستان با فعالیت این کانون تحریک شد. همچنین فعالیت کانون‌های داخلی مانند کانون سرخس تحت تأثیر آن قرار گرفتند. این کانون پرفشار همچنین کانون‌های هرات و گناباد را فعال کرد و مجموع این موارد بر هوای مشهد اثر گذاشت و منجر به وقوع پدیده گردوغبار و آلودگی هوا در شهر شد.
آلودگی چند روز گذشته در مشهد چنان بود که اعضای کارگروه اضطرار آلودگی هوا را عصر دوشنبه دور یک میز جمع کرد تا برای کاهش آلودگی هوا تصمیم بگیرند؛ نشستی که البته مصوباتش بیشتر جنبه توصیه دارد. عرفانی درباره مصوبات این کارگروه هم اظهار می‌کند: به همه فرمانداران شهرستان‌های درگیر گردوغبار این اختیار داده شد که در صورت افزایش پدیده ریزگردها با دریافت نظرات کارشناسی اداره کل هواشناسی و دانشگاه علوم پزشکی و هماهنگی با استانداری، تصمیم لازم را برای شهرستان‌ها بگیرند. مصوبه بعدی توصیه‌های خودمراقبتی برای شهروندان بود که باید از طریق دانشگاه علوم پزشکی و صداوسیما انجام شود. همچنین مقرر شد مسابقات و فعالیت‌های ورزشی به ویژه در بعدازظهر در محیط‌های باز محدود شود.
معاون اداره کل محیط زیست استان بیان می‌کند: همچنین مقرر شد اداره کل راه وشهرسازی «برنامه مقابله با گردوغبار در خراسان رضوی» را که مطالعاتش را مشاور انجام داده و در کمیته‌های فنی اداره کل محیط زیست نیز تصویب شده است، سریع‌تر در کارگروه امور زیربنایی، توسعه روستایی، عشایری، آمایش سرزمین و محیط زیست شورای برنامه ریزی و توسعه استان مطرح کند و به تصویب شورا برساند.
عرفانی درباره جزئیات این برنامه که کمتر از یک ماه پیش به اداره کل راه‌و‌شهرسازی استان ارجاع شده است می‌گوید: این برنامه ۱۰ ساله است و در آن برای سازمان‌ها تکالیفی تعیین شده است. البته سازمان‌ها منتظر تصویب این برنامه نمانده اند و هر یک وظایف خود را انجام می‌دهند.
او با بیان اینکه آلودگی مشهد تحت تأثیر کانون‌های داخلی و خارجی فرسایش بادی است، اظهار می‌کند: وزارت خارجه باید مسئله کانون‌های خارجی را با دیپلماسی پیگیری کند. در این موضوع نباید شرق کشور مغفول بماند. در سال‌های گذشته اعتبارات بیشتر در این حوزه به غرب کشور اختصاص یافت، اما اکنون شرق کشور وضعیت خوبی ندارد. در مشهد بارگذاری‌های بسیاری انجام شده و توسعه صنعتی داشته ایم و جمعیت زیادی در این شهر مستقر شده است و گردوغبار می‌تواند خسارت‌های سنگینی در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی و... به وجود بیاورد و باید با نگاه ملی این موضوع حل شود.
برای پیگیری وضعیت «برنامه مقابله با گردوغبار استان» سراغ مدیر کل راه وشهرسازی خراسان رضوی را هم می‌گیریم که عباس یوسف زاده ما را به روابط عمومی این اداره کل ارجاع می‌دهد. مدیر جدید روابط عمومی هم که دیروز مراسم معارفه اش برگزار شد، پاسخگویی درباره این موضوع را به روز‌های آینده موکول می‌کند و بنابراین درخواست ما برای گفتگو بدون پاسخ می‌ماند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان رضوی هم اواخر خرداد امسال با بیان اینکه ۴۷درصد از مساحت ۱۱میلیون هکتاری استان را بیابان تشکیل می‌دهد، گفته بود که ۲/۵ میلیون هکتار از بیابان‌های خراسان رضوی تحت تأثیر فرسایش بادی قرار دارد و ۱/۲ میلیون هکتار نیز کانون‌های بحرانی است.
آن طور که خبرگزاری مهر به نقل از محسن فنودی گزارش کرده، امسال و در جریان سفر رئیس جمهور به خراسان رضوی، اعتبارات بیابان زدایی استان با افزایش دوبرابری به ۳۶۰ میلیارد تومان رسیده است؛ رقمی که پارسال ۱۸۰ میلیارد تومان بوده و با بهره گیری از آن ۲۰هزار هکتار از بیابان‌های استان احیا شده است.