محسن موسوی زاده | شهرآرانیوز؛ براساس اعلام وزارت راه وشهرسازی، قیمت مسکن از سال ۱۳۹۵ تاکنون، افزایش هشت برابری را تجربه کرده است. همچنین همین گزارش نشان می‌دهد که در این مدت، اجاره بهای واحد‌های مسکونی چهاربرابر شده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که افزایش قیمت واحد‌های مسکونی در سال‌های اخیر سبب شده است تقاضا برای خرید یا اجاره مسکن در نواحی حاشیه شهر افزایش بیابد. همین مسئله بسترساز سوءاستفاده افرادی شده است که در کار زمین و خرید وفروش هستند. معمولا این افراد با راه اندازی بنگاه‌های املاک غیرمجاز سعی می‌کنند زمین‌های واقع در حاشیه شهر را قطعه بندی کنند و آن‌ها را به شهروندان بفروشند.
حتی در برخی موارد این افراد یک قطعه زمین را به چند نفر فروخته اند و برای خریداران مشکلات بی شماری را ایجاد کرده اند؛ البته تخلف بنگاه‌های غیرمجاز محدودبه این مسئله نیست. این روز‌ها مشکلات ناشی از پیش خرید واحد‌های مسکونی نیز گریبان برخی شهروندان را که با هزاران امید و آرزو برای خانه دار شدن دست به این کار زده اند، گرفته است.
این گروه که امکان تهیه و پرداخت همه بهای یک واحد مسکونی را ندارند، با امید به اینکه بتوانند ظرف یک سال یا بیشتر این پول را فراهم و نیز وامی دست وپا کنند، اقدام به خرید واحد‌های پیش فروش می‌کنند، اما عملی نشدن تعهدات ازسوی سازنده، سبب میشود آن‌ها نه تنها خانه دار نشوند، بلکه در وضعیت بلاتکلیفی قرار بگیرند. در بسیاری از مواقع، بنگاه‌های غیرمجاز املاک در انعقاد قرارداد‌های پیش فروشی که مشکل دارد، نقش پررنگی دارند.
علاوه بر این، برخی از این بنگاه‌های غیرمجاز با نوعی کلاهبرداری یک واحد را به چند نفر می‌فروشند. تبانی با فروشندگان برای افزایش کاذب قیمت مسکن و اجاره، یکی دیگر از تخلف‌های بنگاه‌های غیرمجاز املاک است. دادن اطلاعات غلط درباره ویژگی‌های بنا و همچنین مشکلات زیرساختی و امکانات آن، از دیگر تخلف‌های بنگاه‌های املاک است. این تخلف‌های بنگاه‌های غیرمجاز سبب شده است برخورد با آن‌ها در دستورکار متولیان امر قرار بگیرد.
در همین راستا، رئیس اتحادیه املاک مشهد در گفتگو با شهرآرا، از آغاز طرح برخورد با بنگاه‌های غیرمجاز املاک خبر می‌دهد و می‌گوید: باتوجه به اینکه بخشی از بنگاه‌های املاک غیرفعال هستند، اکنون درحال به روز کردن آمار مشاوران املاک در مشهد هستیم، با این حال آخرین آمار‌ها نشان می‌دهد که اکنون ۱۰ هزار واحد بنگاه مجاز در مشهد فعال هستند. همچنین هزارو ۵۰۰ بنگاه غیرمجاز املاک در شهر فعالیت می‌کنند. محمد عیدی می‌افزاید: به دلیل تخلف‌هایی که بنگاه‌های املاک مرتکب میشوند، طرح برخورد با آن‌ها شروع شده است. در همین راستا در ۱۰ روز گذشته حدود ۱۰۰ بنگاه غیرمجاز در مشهد شناسایی و پلمب شده اند.
قرار است این طرح در روز‌های آینده هم ادامه بیابد. براساس برنامه ریزی‌های صورت گرفته، مقرر شده است ظرف دو ماه آینده، تمام بنگاه‌های املاک غیرمجاز در مشهد جمع آوری شود. عیدی درباره مناطقی که بنگاه‌های غیرمجاز املاک در آن‌ها فعالیت می‌کنند، می‌گوید: در تمام شهر مشهد بنگاه‌های غیرمجاز املاک دیده میشود، ولی بیشتر این بنگاه‌ها در حاشیه شهر مانند منطقه گلشهر مستقر هستند. همچنین بخشی از این بنگاه‌های غیرمجاز به دلیل ساخت وساز‌هایی که در منطقه الهیه انجام می‌گیرد، در این منطقه فعالیت می‌کنند.
عیدی تأکید میکند: بنگاه‌های املاک غیرمجاز فرصت دارند در دو ماه آینده برای اخذ پروانه اقدام کنند، در غیر این صورت با آن‌ها برخورد میشود، از این رو بهتر است اگر قصد فعالیت رسمی ندارند، خودشان اقدام به تعطیلی بنگاهشان کنند. وی با اشاره به یک مشکل مهم در بنگاه‌های غیرمجاز املاک می‌گوید: بنگاه‌های معاملات املاک، چون بدون استعلام ثبتی املاک، قراردادها را تنظیم می‌کنند، گاه املاک موقوفه یا دولتی را نیز معامله می‌کنند و مردم نیز، چون از محدوده اراضی موقوفه و دولتی اطلاعی ندارند، تن به این معاملات داده، سرمایه خود را از دست می‌دهند، از این رو از شهروندان می‌خواهیم که فقط در بنگاه‌های مجاز املاک، معاملات خود را انجام دهند.
مدیرکل تعزیرات حکومتی خراسان رضوی نیز در گفتگو با شهرآرا، از اجرای طرح برخورد با بنگاه‌های املاک غیرمجاز در مشهد خبر می‌دهد و می‌گوید: طرح برخورد با واحد‌های مشاور املاک غیرمجاز به عنوان یکی از راهکار‌های ایجاد آرامش در بازار مسکن، در استان و مشهد آغاز شده است و طی آن، واحد‌های بدون پروانه شناسایی و پلمب میشوند. سیدمرتضی مدنی می‌افزاید: این طرح با مشارکت بازرسان اداره کل صنعت، معدن و تجارت، اتاق اصناف و تعزیرات حکومتی به صورت مستمر در مشهد اجرا میشود.
کارشناس بازار مسکن هم در گفتگو با شهرآرا، درباره تاثیرات منفی واحد‌های غیرمجاز املاک می‌گوید: در اخذ مجوز مشاور املاک بسیاری از گزینه‌ها مانند سوءپیشینه و نداشتن اعتیاد، تاییدیه نیروی انتظامی و تایید محل استقرار باید رعایت شود. این نکاتی است که در بنگاه‌های املاک غیرمجاز رعایت نمی‌شود و فقدانشان، بسترساز تخلف ازسوی آن‌هاست. محمد سیف‌الدین می‌افزاید: یکی از راه‌های اصلی درآمد بنگاه‌های غیرمجاز املاک، اعلام قیمت‌های نامتعارف مسکن و اجاره ازسوی آن‌هاست.
برخی مشاوران املاک بدون پروانه کسب، به فروشنده‌ها وعده می‌دهند که اگر این مسکن را بیشتر از نرخ مدنظر تو بفروشیم، مقدار کمیسیون خود را بیشتر می‌کنیم. فروشنده نیز به این معامله راضی است؛ چون می‌تواند واحد مسکونی خود را به رقمی بیشتر از نرخ عرف منطقه به فروش برساند. وی ادامه می‌دهد: این بنگاه‌ها ازآنجاکه به جایی پاسخگو نیستند، سعی می‌کنند با انواع تخلف‌ها سود بیشتری کسب کنند. همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد که میزان چالش بین طرفین در معاملات در بنگاه‌های املاک غیرمجاز زیاد است.
مدیر بازرسی و نظارت اصناف مشهد هم در گفتگو با شهرآرا از تشدید نظارت بر بنگاه‌های املاک خبر می‌دهد و می‌گوید: از ابتدای تیرماه تاکنون، ۸۵۰ فقره بازرسی از بنگاه‌های املاک صورت گرفته است. امیر دلداری می‌افزاید: در این بازرسی‌ها برای ۵۳ بنگاه املاک متخلف پرونده‌هایی به ارزش یک‌میلیاردو ۳۲۰ میلیون ریال تشکیل شده است.